نصب لوله‌کشی، شیرآلات و ملحقات سیستم اسپرینکلر

IMG 1465

ماخذ:NFPA-13 بخش 16 نصب لوله‌کشی، شیرآلات و ملحقات

16.1 الزامات پایه
16.1.1* شیرآلات و گیج‌های سیستم باید قابل دسترسی برای عملیات، بازرسی، آزمایش و نگهداری باشند.
16.1.2 مواد و اجزا باید مطابق با اطلاعات سازگاری مواد که به عنوان بخشی از فهرست یا اطلاعات منتشر شده توسط سازنده در دسترس است، نصب شوند.
16.1.3 اجزای بازسازی‌شده.
16.1.3.1 استفاده از شیرآلات و دستگاه‌های بازسازی‌شده به عنوان تجهیزات جایگزین در سیستم‌های موجود مجاز خواهد بود.
16.1.3.2 استفاده از اسپرینکلرهای بازسازی‌شده برای استفاده در هیچ سیستم جدید یا موجود مجاز نخواهد بود.

16.2 نصب اسپرینکلر
16.2.1 تنها اسپرینکلرهای جدید باید نصب شوند.
16.2.1.1 هنگامی که یک اسپرینکلر از یک اتصال یا خروجی جوش‌خورده جدا می‌شود، نباید دوباره نصب شود مگر اینکه طبق 16.2.1.1.1 مجاز باشد.
16.2.1.1.1 اسپرینکلرهای خشک می‌توانند طبق دستورالعمل‌های نصب و نگهداری سازنده دوباره نصب شوند.
16.2.2* مقاومت در برابر خوردگی.
16.2.2.1 اسپرینکلرهای مقاوم در برابر خوردگی فهرست‌شده باید در مکان‌هایی که مواد شیمیایی، رطوبت یا سایر بخارات خورنده کافی برای ایجاد خوردگی در این دستگاه‌ها وجود دارد، نصب شوند.
16.2.2.1.1* مگر اینکه الزامات 16.2.2.1.2 برآورده شود، پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی فقط باید توسط سازنده اسپرینکلر و طبق الزامات 16.2.2.1.2 اعمال شوند.
16.2.2.1.2 هرگونه آسیب به پوشش محافظ که در زمان نصب رخ دهد، باید فوراً اصلاح شود و تنها با پوشش‌های تولید شده توسط سازنده اسپرینکلر و به روش‌های تأیید شده انجام شود به‌طوری که هیچ بخشی از اسپرینکلر پس از اتمام نصب در معرض نخواهد بود.
16.2.3 رنگ‌آمیزی.
16.2.3.1 در صورتی که اسپرینکلرها توسط غیر از سازنده اسپرینکلر رنگ‌آمیزی شده باشند، باید با اسپرینکلرهای جدید فهرست‌شده با ویژگی‌های مشابه، شامل ضریب K، واکنش حرارتی و توزیع آب، تعویض شوند.
16.2.3.2 در صورتی که صفحه‌های پوشاننده روی اسپرینکلرهای پنهان توسط غیر از سازنده اسپرینکلر رنگ‌آمیزی شده باشند، باید صفحه پوشاننده تعویض شود.
16.2.4 پوشش‌های محافظتی.
16.2.4.1 اسپرینکلرهایی که مناطق اسپری و اتاق‌های مخلوط‌کننده در نواحی کاربرد رزین را محافظت می‌کنند، باید در برابر باقی‌مانده‌های اسپری اضافی محافظت شوند تا در صورت وقوع آتش‌سوزی عمل کنند.
16.2.4.2* در جایی که طبق 16.2.4.1 محافظت شده‌اند، باید از کیسه‌های سلوفانی با ضخامت 0.003 اینچ (0.08 میلی‌متر) یا کمتر یا کیسه‌های کاغذی نازک استفاده شود.
16.2.4.3 اسپرینکلرهایی که رنگ‌آمیزی یا پوشش داده شده‌اند باید طبق الزامات 16.2.3 تعویض شوند.

16.2.5 اسکاشن‌ها و صفحه‌های پوشاننده
16.2.5.1* صفحات، اسکاشن‌ها یا دستگاه‌های دیگری که برای پوشاندن فضای حلقوی اطراف اسپرینکلر استفاده می‌شوند، باید فلزی باشند یا برای استفاده در اطراف اسپرینکلر فهرست شده باشند.
16.2.5.2* اسکاشن‌هایی که با اسپرینکلرهای فرورفته، نوع توکار یا پنهان استفاده می‌شوند، باید بخشی از مجموعه اسپرینکلر فهرست‌شده باشند.
16.2.5.3 صفحه‌های پوشاننده‌ای که با اسپرینکلرهای پنهان استفاده می‌شوند، باید بخشی از مجموعه اسپرینکلر فهرست‌شده باشند.
16.2.5.4 استفاده از درزگیر یا چسب برای مهر و موم کردن نفوذ یا چسباندن اجزای اسکاشن فرورفته یا صفحه پوشاننده پنهان مجاز نخواهد بود.

16.2.6 اسپرینکلرهایی که در معرض آسیب مکانیکی هستند باید با محافظ‌های فهرست‌شده محافظت شوند.

16.2.7 موجودی اسپرینکلرهای یدکی
16.2.7.1* تأمین حداقل شش اسپرینکلر یدکی باید در محل نگهداری شود به طوری که هر اسپرینکلری که عمل کرده یا به هر نحوی آسیب دیده باشد، به سرعت جایگزین شود.
16.2.7.2 اسپرینکلرها باید با انواع و درجه حرارتی اسپرینکلرهای موجود در ملک مطابقت داشته باشند.
16.2.7.3 اسپرینکلرها باید در یک کابینت نگهداری شوند که در آن دما هیچ‌گاه از دمای سقفی حداکثر مشخص شده در جدول 7.2.4.1 برای هر یک از اسپرینکلرها در داخل کابینت تجاوز نکند.
16.2.7.4 در صورتی که اسپرینکلرهای خشک با طول‌های مختلف نصب شده باشند، اسپرینکلرهای خشک یدکی لازم نخواهد بود، به شرطی که وسیله‌ای برای بازگرداندن سیستم به وضعیت عملیاتی فراهم شده باشد.
16.2.7.5 موجودی اسپرینکلرهای یدکی باید شامل تمام انواع و درجه‌ها نصب شده باشد و به شرح زیر باشد:
(1) برای تأسیسات محافظت‌شده با کمتر از 300 اسپرینکلر حداقل ششاسپرینکلر
(2) برای تأسیسات محافظت‌شده با 300 تا 1000 اسپرینکلر حداقل 12 اسپرینکلر
(3) برای تأسیسات محافظت‌شده با بیش از 1000 اسپرینکلر حداقل 24 اسپرینکلر
16.2.7.6* یک آچار اسپرینکلر طبق مشخصات سازنده اسپرینکلر باید در کابینت برای هر نوع اسپرینکلر نصب‌شده فراهم شود تا برای برداشتن و نصب اسپرینکلرها در سیستم استفاده شود.
16.2.7.7 فهرستی از اسپرینکلرهای نصب‌شده در ملک باید در کابینت اسپرینکلر نصب شود.
16.2.7.7.1* فهرست باید شامل موارد زیر باشد:
(1) شماره شناسایی اسپرینکلر (SIN) در صورت وجود؛ یا سازنده، مدل، ضریب K، نوع دفیلتور، حساسیت حرارتی و رتبه‌بندی فشار
(2) شرح کلی
(3) تعداد هر نوع که باید در کابینت موجود باشد
(4) تاریخ انتشار یا اصلاح فهرست

16.3 نصب لوله‌کشی
16.3.1 عمومی
16.3.1.1 لوله‌های فولادی باید مطابق با 16.3.2، 16.3.3 یا 16.3.4 باشند.
16.3.1.2 لوله مسی باید مطابق با 16.3.5 باشد.

16.3.1.3 لوله غیر فلزی باید مطابق با 16.3.9 باشد.
16.3.1.4 لوله برنجی باید مطابق با 16.3.6 باشد.
16.3.1.5 لوله فولاد ضد زنگ باید مطابق با 16.3.7 باشد.

16.3.2 لوله فولادی جوش‌خورده یا رول‌گروو شده*
هنگامی که لوله فولادی که در جدول 7.3.1.1 ذکر شده است استفاده می‌شود و با جوش‌کاری مطابق با 7.5.2 یا با لوله و اتصالات رول‌گروو شده مطابق با 7.5.3 به هم متصل می‌شود، حداقل ضخامت دیواره اسمی برای فشارهای تا 300 psi (21 bar) باید طبق جدول 10 برای اندازه لوله‌های تا 5 اینچ (125 میلی‌متر)، 0.134 اینچ (3.4 میلی‌متر) برای لوله‌های 6 اینچ (150 میلی‌متر)، 0.188 اینچ (4.8 میلی‌متر) برای لوله‌های 8 و 10 اینچ (200 و 250 میلی‌متر) و 0.330 اینچ (8.4 میلی‌متر) برای لوله‌های 12 اینچ (300 میلی‌متر) باشد.

16.3.3 لوله فولادی رزوه‌دار
هنگامی که لوله فولادی که در جدول 7.3.1.1 ذکر شده است با اتصالات رزوه‌دار مطابق با 7.5.1 یا با اتصالاتی که با لوله‌های دارای شیارهای بریده‌شده استفاده می‌شود، به هم متصل می‌شود، حداقل ضخامت دیواره باید مطابق با لوله‌های جدول 30 برای اندازه‌های 8 اینچ (200 میلی‌متر) و بزرگتر یا لوله‌های جدول 40 برای اندازه‌های کمتر از 8 اینچ (200 میلی‌متر) برای فشارهای تا 300 psi (21 bar) باشد.

16.3.4 لوله فولادی ویژه فهرست‌شده
محدودیت‌های فشار و ضخامت دیواره برای لوله فولادی که به‌طور ویژه مطابق با 7.3.3 فهرست شده است، می‌تواند مطابق با الزامات فهرست لوله باشد.

16.3.5 لوله مسی
لوله مسی طبق مشخصات استانداردهای ذکر شده در جدول 7.3.1.1 باید دارای ضخامت دیواره نوع K، نوع L یا نوع M باشد که در سیستم‌های اسپرینکلر استفاده می‌شود.

16.3.6 لوله برنجی
لوله برنجی طبق جدول 7.3.1.1 باید در وزن استاندارد در اندازه‌های تا 6 اینچ (150 میلی‌متر) برای فشارهای تا 175 psig (12 bar) و در وزن بسیار مقاوم در اندازه‌های تا 8 اینچ (200 میلی‌متر) برای فشارهای تا 300 psig (21 bar) مجاز باشد.

16.3.7 لوله فولاد ضد زنگ
لوله فولاد ضد زنگ طبق استانداردهای ذکر شده در جدول 7.3.1.1 باید مطابق با لوله‌های جدول 10S یا 40S باشد.

16.3.8 خم‌کردن لوله و لوله‌کشی فلزی
16.3.8.1 خم‌کردن لوله فولادی جدول 10، یا هر لوله فولادی با ضخامت دیواره برابر یا بیشتر از جدول 10 و لوله مسی نوع K و L، مجاز است زمانی که خم‌ها بدون چین‌خوردگی، امواج، تغییر شکل یا کاهش در قطر یا انحرافات قابل توجه از دایره ایجاد شوند.
16.3.8.2 برای لوله جدول 40 و لوله مسی، حداقل شعاع خم باید شش قطر لوله برای اندازه لوله‌های 2 اینچ (50 میلی‌متر) و کوچکتر و پنج قطر لوله برای اندازه لوله‌های 21/2 اینچ (65 میلی‌متر) و بزرگتر باشد.
16.3.8.3 برای تمام لوله‌های فولادی دیگر، حداقل شعاع خم باید 12 قطر لوله برای تمام اندازه‌ها باشد.
16.3.8.4 خم‌کردن لوله و لوله‌های فهرست‌شده باید طبق شرایط فهرست مجاز باشد.

16.3.9 لوله و لوله‌کشی غیر فلزی
16.3.9.1 لوله غیر فلزی فهرست‌شده باید مطابق با محدودیت‌های فهرست آن، از جمله دستورالعمل‌های نصب، نصب شود.
16.3.9.2 زمانی که لوله غیر فلزی در سیستم‌هایی که از لوله فولادی با پوشش ضد خوردگی داخلی استفاده می‌کنند، استفاده می‌شود، پوشش لوله فولادی باید برای سازگاری با مواد لوله غیر فلزی فهرست‌شده باشد.

16.3.9.3 هنگامی که لوله غیر فلزی در سیستم‌هایی استفاده می‌شود که از لوله فولادی استفاده می‌کنند که به‌طور داخلی با ضد خوردگی پوشش داده نشده است، هیچ ارزیابی اضافی لازم نخواهد بود.

16.3.9.4* هنگامی که لوله غیر فلزی در سیستم‌هایی که از لوله فولادی استفاده می‌کنند، استفاده می‌شود، روغن‌های برش و روان‌کننده‌های استفاده‌شده برای ساخت لوله فولادی باید با مواد لوله غیر فلزی مطابق با 16.1.2 سازگار باشند.

16.3.9.5 مواد ضد حریق که برای استفاده در نفوذهای لوله غیر فلزی طراحی شده‌اند باید با مواد لوله غیر فلزی مطابق با 16.1.2 سازگار باشند.

16.3.9.6 لوله غیر فلزی فهرست‌شده برای اشغال‌های خطر کم باید در اتاق‌های خطر معمولی در اشغال‌های خطر کم که مساحت اتاق بیش از 400 فوت مربع (37 متر مربع) نباشد، نصب شود.

16.3.9.6.1 لوله غیر فلزی که مطابق با 16.3.9.6 نصب شده است، باید مجاز به نصب به‌صورت نمایان باشد، مطابق با فهرست.

16.3.9.6.2 زمانی که لوله غیر فلزی که مطابق با 16.3.9.6 نصب شده است، اسپرینکلرها را در یک گاراژ خصوصی در واحد مسکونی که مساحت آن از 1000 فوت مربع (93 متر مربع) بیشتر نباشد تأمین می‌کند، باید مجاز باشد که از محفظه گاراژ با حداقل همان پوشش دیوار یا سقفی که توسط کد ساختمان قابل اجرا لازم است محافظت شود.

16.3.9.7 خم‌کردن لوله یا لوله‌کشی غیر فلزی فهرست‌شده باید طبق شرایط فهرست مجاز باشد.

16.3.10 لوله و لوله‌کشی فلزی فهرست‌شده
16.3.10.1 لوله یا لوله‌ای که فقط برای اشغال‌های خطر کم فهرست شده باشد، باید در اتاق‌های خطر معمولی در اشغال‌های خطر کم که مساحت اتاق بیش از 400 فوت مربع (37 متر مربع) نباشد، نصب شود.

16.3.10.1.1 لوله یا لوله‌ای که مطابق با 16.3.10.1 نصب شده باشد، باید مجاز به نصب به‌صورت نمایان باشد، مطابق با فهرست.

16.3.10.2 خم‌کردن لوله و لوله‌کشی فهرست‌شده باید طبق شرایط فهرست مجاز باشد.

16.3.11 خم‌های برگشتی
16.3.11.1 مگر اینکه الزامات 16.3.11.3، 16.3.11.4 یا 16.3.11.5 برآورده شود، خم‌های برگشتی باید در جایی استفاده شوند که اسپرینکلرهای آویزان از منبع آب خام، برکه‌های آسیاب یا مخازن باز تأمین می‌شوند.

16.3.11.2 خم‌های برگشتی باید به بالای خطوط انشعاب متصل شوند تا از تجمع رسوب در نازل‌های قطره‌ای جلوگیری شود، مطابق با شکل 16.3.11.2.

16.3.11.3 خم‌های برگشتی برای سیستم‌های دلوج لازم نیستند.

16.3.11.4 خم‌های برگشتی برای سیستم‌هایی که از اسپرینکلرهای خشک آویزان استفاده می‌کنند، لازم نیستند.

16.3.11.5 خم‌های برگشتی برای سیستم‌های لوله مرطوب که در آن اسپرینکلرها با ضریب K-11.2 (160) یا بزرگتر استفاده می‌شوند، لازم نیستند.

16.3.12 لوله‌کشی به اسپرینکلرها در زیر سقف‌ها
16.3.12.1* در نصب‌های جدید که انتظار می‌رود اسپرینکلرها را در زیر سقف تأمین کنند، باید خروجی‌های حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) فراهم شود.

2Q==

16.3.12.2* در نصب‌های جدید، مجاز است که خروجی‌های حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) با بوش‌های شش‌ضلعی برای سازگاری با اسپرینکلرهایی که به‌طور مستقیم به اتصالات خط انشعاب متصل شده‌اند، فراهم شود تا امکان اصلاحات سیستم در آینده فراهم شود.

16.4 حفاظت از لوله‌کشی

16.4.1 حفاظت لوله‌کشی در برابر یخ‌زدگی

16.4.1.1* هنگامی که هر قسمتی از سیستم در معرض یخ‌زدگی قرار دارد و دما به‌طور قابل اعتماد نمی‌تواند در 40°F (4°C) یا بالاتر نگه داشته شود، سیستم باید به‌صورت سیستم لوله خشک یا پیش‌عملیاتی نصب شود.

16.4.1.1.1 الزامات 16.4.1.1 در جایی که روش‌های جایگزین جلوگیری از یخ‌زدگی مطابق با یکی از روش‌های شرح‌داده‌شده در 16.4.1.2 تا 16.4.1.4.1 فراهم شده باشد، اعمال نمی‌شود.

16.4.1.2 مناطق بدون گرمایش مجاز هستند که توسط سیستم‌های ضدیخ یا سیستم‌های دیگر که به‌طور خاص برای این منظور فهرست شده‌اند، محافظت شوند.

16.4.1.3 زمانی که لوله‌های تأمین آب پر از آب، لوله‌های ایستاده، لوله‌های ایستاده سیستم، یا لوله‌های اصلی تغذیه از مناطق باز، اتاق‌های سرد، راهروها یا مناطق دیگر که در معرض دماهای زیر 40°F (4°C) هستند، عبور می‌کنند، لوله مجاز است که با پوشش‌های عایق، پوشش‌های ضد یخ یا روش‌های دیگر برای حفظ دمای حداقل بین 40°F و 120°F (4°C و 49°C) در برابر یخ‌زدگی محافظت شود.

16.4.1.4 سیستم‌های ردیابی حرارت فهرست‌شده مجاز هستند که طبق 16.4.1.4.1 و 16.4.1.4.2 استفاده شوند.

16.4.1.4.1 زمانی که برای محافظت از خطوط انشعاب استفاده می‌شوند، سیستم ردیابی حرارت باید به‌طور خاص برای استفاده در خطوط انشعاب فهرست شده باشد.

16.4.1.4.2 نظارت الکتریکی بر سیستم ردیابی حرارت باید تأیید قطعی فراهم کند که مدار انرژی‌دهی شده است.

16.4.1.5 لوله‌کشی پر از آب مجاز است که در مناطقی که دما کمتر از 40°F (4°C) است نصب شود، زمانی که محاسبات از دست دادن گرما توسط یک مهندس حرفه‌ای تأیید کند که سیستم یخ نمی‌زند.

16.4.2 حفاظت از لوله‌کشی در برابر خوردگی*

16.4.2.1* زمانی که شرایط خوردگی به دلیل رطوبت یا بخارات مواد شیمیایی خورنده یا هر دو شناخته شده باشد، باید از اتصالات، لوله‌ها و آویزهای خاصی که در برابر خوردگی مقاوم هستند استفاده شود، یا یک پوشش حفاظتی باید بر روی تمام سطوح نمایان لوله‌کشی سیستم اسپرینکلر اعمال شود.

16.4.2.2 زمانی که تأمین آب یا شرایط محیطی به‌طور خاص دارای ویژگی‌های خورنده غیرمعمول هستند، لوله‌کشی باید دارای نسبت مقاومت به خوردگی (CRR) معادل 1 یا بیشتر باشد و سیستم باید طبق 5.1.5 درمان شود.

16.4.2.3 زمانی که شرایط خوردگی وجود داشته باشد یا لوله‌کشی در معرض شرایط جوی قرار گیرد، باید از انواع لوله‌ها، اتصالات و آویزهای مقاوم در برابر خوردگی یا پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی استفاده شود.

16.4.2.4 زمانی که لوله‌کشی فولادی زیرزمینی استفاده می‌شود، باید لوله‌ها در برابر خوردگی محافظت شوند.

16.4.3 حفاظت از لوله‌کشی در مناطق خطرناک*

16.4.3.1 لوله‌کشی لوله‌های اصلی خدمات خصوصی به‌صورت بالای زمین نباید از مناطق خطرناک عبور کند و باید به‌گونه‌ای قرار گیرد که از آسیب‌های مکانیکی و آتش‌سوزی محافظت شود.

16.4.3.2 لوله‌کشی لوله‌های اصلی خدمات خصوصی به‌صورت بالای زمین مجاز است که در مناطق خطرناک محافظت‌شده توسط سیستم اسپرینکلر خودکار قرار گیرد.

16.5 حفاظت از لوله‌های ایستاده در برابر آسیب‌های مکانیکی

لوله‌های ایستاده اسپرینکلر که در معرض آسیب‌های مکانیکی هستند باید توسط ستون‌های فولادی، موانع بتنی یا سایر روش‌های تاییدشده محافظت شوند.

16.6 فراهم کردن سیستم‌های شستشو

16.6.1 تمام سیستم‌های اسپرینکلر باید برای شستشو تنظیم شوند.

16.6.2 اتصالات قابل‌برداشتن به‌راحتی باید در انتهای تمام لوله‌های اصلی عرضی فراهم شود.

16.6.3 تمام لوله‌های اصلی عرضی باید در لوله‌هایی با قطر حداقل 1 و 1/4 اینچ (32 میلی‌متر) تمام شوند.

16.6.4 تمام لوله‌های انشعاب در سیستم‌های شبکه‌ای باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که شستشو را تسهیل کنند.

16.7 تخلیه هوا*

دریچه‌ای که توسط 8.1.5 نیاز است باید در نزدیکی نقطه بالایی سیستم قرار گیرد تا هوا از آن قسمت از سیستم توسط یکی از روش‌های زیر خارج شود: (1) شیر دستی، حداقل سایز 1/2 اینچ (15 میلی‌متر) (2) دریچه خودکار تخلیه هوا (3) شیر آزمایش بازرسی از راه دور (4) سایر روش‌های تاییدشده

16.8 نصب اتصالات

16.8.1 اتصالات فلزی. (رزرو شده)

16.8.2 اتصالات غیرفلزی

16.8.2.1* زمانی که از اتصالات غیرفلزی در سیستم‌هایی استفاده می‌شود که از لوله‌های فولادی پوشش‌دار داخلی استفاده می‌کنند، لوله فولادی باید برای سازگاری با اتصالات غیرفلزی فهرست شده باشد.

16.8.2.2* زمانی که از اتصالات غیرفلزی در سیستم‌هایی استفاده می‌شود که از لوله‌های فولادی که به‌طور داخلی با بازدارنده‌های خوردگی پوشش داده نشده‌اند استفاده می‌شود، ارزیابی‌های اضافی موردنیاز نیست.

16.8.2.3 زمانی که از اتصالات غیرفلزی در سیستم‌هایی استفاده می‌شود که از لوله‌های فولادی استفاده می‌کنند، روغن‌های برش و روان‌کننده‌هایی که برای ساخت لوله‌های فولادی استفاده می‌شود باید با مواد اتصالات غیرفلزی سازگار باشند.

16.8.2.3 لوله فولادی باید با اتصالات غیرفلزی سازگار باشد طبق 16.1.2.

16.8.2.4 مواد ضد آتش برای استفاده در نفوذات اتصالات غیرفلزی باید از نظر سازگاری با مواد اتصالات غیرفلزی طبق 16.1.2 مورد بررسی قرار گیرند.

16.8.3 محدودیت‌های فشار اتصالات*

16.8.3.1 اتصالات ریخته‌گری آهن چدنی با الگوی وزن استاندارد با اندازه 2 اینچ (50 میلی‌متر) و کوچکتر مجاز است در صورتی که فشار از 300 psi (21 bar) بیشتر نشود.

16.8.3.2 اتصالات آهن malleable با الگوی وزن استاندارد با اندازه 6 اینچ (150 میلی‌متر) و کوچکتر مجاز است در صورتی که فشار از 300 psi (21 bar) بیشتر نشود.

16.8.3.3 اتصالاتی که با الزامات 16.8.3.1 و 16.8.3.2 مطابقت ندارند باید از نوع اضافی سنگین باشند در صورتی که فشار از 175 psi (12 bar) بیشتر باشد.

16.8.3.4 اتصالات رزوه‌ای برنجی ریخته‌گری طبق استاندارد ASME B16.15، اتصالات رزوه‌ای آلیاژ مسی ریخته‌گری، کلاس‌های 125 و 250، مجاز است در صورتی که فشار از 200 psi (14 bar) برای اتصالات کلاس 125 و 400 psi (28 bar) برای اتصالات کلاس 250 بیشتر نشود.

16.8.3.5 اتصالات فهرست شده مجاز است برای فشارهای سیستم تا محدودیت‌های مشخص‌شده در فهرست‌های آن‌ها.

16.8.4 کوپلینگ‌ها و اتحادیه‌ها*

16.8.4.1 اتحادیه‌های پیچ‌دار نباید برای لوله‌های بزرگتر از 2 اینچ (50 میلی‌متر) استفاده شوند.

16.8.4.2 کوپلینگ‌ها و اتحادیه‌های غیر از نوع پیچ‌دار باید از انواع فهرست‌شده به‌طور خاص برای استفاده در سیستم‌های اسپرینکلر باشند.

16.8.5 کاهش‌دهنده‌ها و واشرها

16.8.5.1 مگر اینکه الزامات 16.8.5.2 یا 16.8.5.3 برآورده شود، باید از اتصالات کاهش‌دهنده یک‌تکه استفاده شود هرگاه تغییری در اندازه لوله صورت گیرد.

16.8.5.2 واشرهای شش‌ضلعی یا واشرهای صورت‌دار مجاز هستند در کاهش اندازه سوراخ‌های اتصالات زمانی که اتصالات استاندارد از اندازه مورد نیاز موجود نباشند.

16.8.5.3 واشرهای شش‌ضلعی که در 16.3.12.2 مجاز هستند، می‌توانند استفاده شوند.

16.8.5.4 الزامات 16.8.5.1 و 16.8.5.2 برای اتصالات CPVC اعمال نمی‌شود.

16.8.6 اتصالات توسعه

16.8.6.1 اتصالات توسعه مجاز است برای استفاده با اسپرینکلرهای K-8.0 یا کوچکتر.

16.8.6.2 اتصالات توسعه مجاز است برای استفاده با اسپرینکلرها فقط در محل‌های خطر کم و خطر عادی.

16.8.6.3 قطر داخلی اتصالات توسعه باید همان قطر ورودی نامی اسپرینکلر متصل‌شده باشد.

16.8.6.4 یک اتصال توسعه تنها با طول حداکثر 2 اینچ (50 میلی‌متر) مجاز است که با اسپرینکلر نصب شود.

16.8.6.4.1 اتصالات توسعه‌ای که طول بیشتری از 2 اینچ (50 میلی‌متر) دارند نباید نصب شوند مگر اینکه به‌طور خاص فهرست‌شده باشند.

16.8.6.5 اتصالات توسعه باید در محاسبات هیدرولیکی گنجانده شوند.

16.8.6.5.1 اتصالات توسعه با اندازه 2 اینچ (50 میلی‌متر) و کوچکتر نیازی به گنجاندن در محاسبات هیدرولیکی ندارند.

16.8.7 لوله و اتصالات رزوه‌ای.

16.9 شیرها.

16.9.1 کلیات.

16.9.1.1 شیرهای تخلیه و شیرهای آزمایش. شیرهای تخلیه و آزمایش باید تأیید شده باشند.

16.9.1.2 الزامات فشار شیرها. زمانی که فشار آب از 175 psi (12 bar) بیشتر باشد، باید از شیرهایی استفاده شود که مطابق با رتبه‌بندی فشار آن‌ها باشند.

16.9.2 شیرهای نوع وافر. شیرهای نوع وافر با اجزایی که از بدنه شیر بیرون زده‌اند باید به‌گونه‌ای نصب شوند که مانعی برای عملکرد دیگر اجزای سیستم ایجاد نکنند.

16.9.3 شیرهای کنترلی.*

16.9.3.1 کلیات.*

16.9.3.1.1 هر سیستم اسپرینکلر باید با یک شیر نشان‌دهنده فهرست‌شده در موقعیتی قابل دسترسی تجهیز شود که به‌گونه‌ای قرار گیرد که همه منابع آب خودکار تأمین آب را کنترل کند.

16.9.3.1.2 حداقل یک شیر نشان‌دهنده فهرست‌شده باید در هر منبع تأمین آب نصب شود.

16.9.3.1.3 الزامات 16.9.3.1.2 برای اتصال به آتش‌نشانی اعمال نمی‌شود و نباید هیچ شیر قطع‌کننده‌ای در اتصال آتش‌نشانی وجود داشته باشد.

16.9.3.2 شیرهای نشان‌دهنده فهرست‌شده. مگر اینکه الزامات 16.9.3.2.1، 16.9.3.2.2، یا 16.9.3.2.3 رعایت شده باشد، همه شیرهایی که اتصالات به منابع آب و لوله‌های تأمین آب به اسپرینکلرها را کنترل می‌کنند باید شیرهای نشان‌دهنده فهرست‌شده باشند.

16.9.3.2.1 یک شیر دروازه زیرزمینی فهرست‌شده که با یک ستون نشان‌دهنده فهرست‌شده مجهز باشد مجاز است.

16.9.3.2.2 یک مجموعه شیر کنترل آب فهرست‌شده با نشانگر موقعیت قابل اعتماد که به یک ایستگاه نظارتی از راه دور متصل باشد مجاز است.

16.9.3.2.3 یک شیر غیرنشان‌دهنده، مانند یک شیر دروازه زیرزمینی با جعبه جاده‌ای تأیید شده که با آچار T کامل باشد، و در صورت پذیرش توسط مقامات مسئول، مجاز است.

16.9.3.3 نظارت.*

16.9.3.3.1 شیرهای اتصالات به منابع آب، شیرهای کنترل بخش‌ها و انزوا، و سایر شیرها در لوله‌های تأمین آب به اسپرینکلرها و دیگر سیستم‌های اطفای حریق مبتنی بر آب ثابت باید از طریق یکی از روش‌های زیر تحت نظارت قرار گیرند:

(1) سرویس سیگنال‌دهی ایستگاه مرکزی، اختصاصی، یا ایستگاه از راه دور
(2) سرویس سیگنال‌دهی محلی که باعث به صدا درآمدن یک سیگنال صوتی در یک نقطه همیشه حاضر می‌شود
(3) شیرهایی که در موقعیت صحیح قفل شده‌اند
(4) شیرهایی که در داخل محفظه‌های حصارکشی‌شده تحت کنترل مالک قرار دارند، در وضعیت باز مهر و موم شده و هر هفته به‌عنوان بخشی از یک روش تأیید شده بازبینی می‌شوند

16.9.3.3.2 شیرهای کنترل طبقات در ساختمان‌های بلند باید با 16.9.3.3.1(1) یا 16.9.3.3.1(2) مطابقت داشته باشند.

16.9.3.3.3 الزامات 16.9.3.3.1 برای شیرهای دروازه زیرزمینی با جعبه‌های جاده‌ای اعمال نمی‌شود.

16.9.3.3.4 زمانی که شیرهای کنترل بالای سر نصب شوند، باید به‌گونه‌ای قرار گیرند که ویژگی نشان‌دهنده از طبقه زیرین قابل مشاهده باشد.

16.9.3.3.5 یک مجموعه دستگاه پیشگیری از برگشت فهرست‌شده می‌تواند به‌عنوان شیر کنترل در نظر گرفته شود، به شرطی که هر دو شیر کنترل برای استفاده در سیستم آتش‌نشانی فهرست‌شده باشند و نیازی به نصب شیر کنترل اضافی نباشد.

16.9.3.4* دسترسی به شیرهای کنترل. تمام شیرهای کنترل باید در مکان‌هایی نصب شوند که قابل دسترس و بدون انسداد باشند.

16.9.3.5 شناسایی شیرهای کنترل. علائم شناسایی باید در هر شیر نصب شوند تا عملکرد و کنترل آن را نشان دهند.

16.9.4 شیرهای خودکار.

16.9.4.1 یک شیر نشان‌دهنده فهرست‌شده با کنترل‌های خودکار مجاز است.

16.9.4.2 یک مجموعه شیر کنترل آب خودکار فهرست‌شده با نشانگر موقعیت قابل اعتماد که به یک ایستگاه نظارتی از راه دور متصل باشد مجاز است.

16.9.4.3 یک شیر کنترل آب خودکار باید بتواند به‌طور دستی و همچنین به‌طور خودکار عمل کند.

16.9.5* شیرهای یک‌طرفه.

16.9.5.1 زمانی که بیش از یک منبع تأمین آب وجود داشته باشد، باید یک شیر یک‌طرفه در هر اتصال نصب شود.

16.9.5.2 یک دستگاه پیشگیری از برگشت فهرست‌شده به‌عنوان شیر یک‌طرفه در نظر گرفته می‌شود، و نیازی به نصب شیر یک‌طرفه اضافی نیست.

16.9.5.3 زمانی که مخازن ضربه‌ای با پمپ‌های آتش‌نشانی خودکار استفاده می‌شوند، نیازی به نصب شیر یک‌طرفه در اتصال مخزن ضربه‌ای نیست.

16.9.5.4 شیرهای یک‌طرفه باید در موقعیت عمودی (جریان به بالا) یا افقی مطابق با فهرست‌شان نصب شوند.

16.9.5.5* زمانی که یک سیستم لوله‌کشی آتش‌نشانی مرطوب تک با اتصال آتش‌نشانی مجهز است، شیر هشدار به‌عنوان شیر یک‌طرفه در نظر گرفته می‌شود و نیازی به شیر یک‌طرفه اضافی نیست.

16.9.6* شیرهای کنترل با شیرهای یک‌طرفه.

16.9.6.1 در اتصالی که به‌عنوان یک منبع تأمین آب عمل می‌کند، باید شیرهای نشان‌دهنده فهرست‌شده یا شیرهای نشان‌دهنده پست در هر دو طرف تمام شیرهای یک‌طرفه مورد نیاز در 16.9.5 نصب شوند.

16.9.6.2 شیر کنترل خدمات شهری (شیر کنترل غیرنشان‌دهنده) مجاز است که به‌عنوان شیر کنترل در سمت تأمین آب عمل کند.

16.9.6.3 الزامات 16.9.6.1 برای شیر یک‌طرفه موجود در لوله‌های اتصال آتش‌نشانی اعمال نمی‌شود و نباید هیچ شیر کنترلی در لوله‌های اتصال آتش‌نشانی وجود داشته باشد.

16.9.6.4 الزامات 16.9.6.1 زمانی که اتصال شهری به‌عنوان تنها منبع خودکار تأمین آب به یک سیستم لوله‌کشی آتش‌نشانی مرطوب عمل می‌کند اعمال نمی‌شود؛ نیازی به شیر کنترل در سمت سیستم از شیر یک‌طرفه یا شیر هشدار یک‌طرفه نیست.

16.9.6.5* شیرهای کنترل برای مخازن گرانشی. مخازن گرانشی باید دارای شیرهای نشان‌دهنده فهرست‌شده در هر دو طرف شیر یک‌طرفه نصب شوند.

16.9.7* پمپ‌ها. زمانی که پمپ در یک خانه پمپ قابل اشتعال یا در معرض خطر آتش‌سوزی یا سقوط دیوارها قرار دارد، یا زمانی که یک مخزن به یک خط خدمات آتش‌نشانی خصوصی که از منبع دیگری تأمین می‌شود تخلیه می‌کند، یا شیر یک‌طرفه در اتصال باید در یک گودال قرار گیرد یا شیر کنترل باید از نوع نشان‌دهنده پست باشد و در فاصله ایمن خارج از ساختمان‌ها نصب شود.

16.9.8 شیرهای کاهش فشار.

16.9.8.1 در قسمت‌هایی از سیستم‌ها که تمام اجزاء آن‌ها برای فشار بیش از 175 psi (12 bar) فهرست نشده‌اند و امکان وجود فشار آب معمولی (غیر از شرایط آتش) بیش از 175 psi (12 bar) وجود دارد، باید یک شیر کاهش فشار فهرست‌شده نصب شود و فشار خروجی آن نباید از 165 psi (11 bar) بیشتر باشد.

16.9.8.2 گیج‌های فشار باید در هر دو طرف شیر کاهش فشار، یعنی در طرف ورودی و خروجی نصب شوند.

16.9.8.3* یک شیر تخلیه فهرست‌شده با اندازه حداقل 12 اینچ (15 mm) باید در طرف خروجی شیر کاهش فشار قرار داده شود، به‌طوری که در فشاری که از فشار مجاز اجزاء سیستم بیشتر نباشد عمل کند.

16.9.8.4 یک شیر نشان‌دهنده فهرست‌شده باید در طرف ورودی هر شیر کاهش فشار نصب شود، مگر اینکه شیر کاهش فشار الزامات فهرست برای استفاده به‌عنوان یک شیر نشان‌دهنده را برآورده کند.

16.9.8.5 باید امکاناتی برای انجام آزمایش جریان در پایین‌دست تمام شیرهای کاهش فشار برای تقاضای سیستم آتش‌نشانی فراهم شود.

16.9.9* شیرهای نشان‌دهنده پست.

16.9.9.1 زمانی که از شیرهای نشان‌دهنده پست استفاده می‌شود، باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که بالای پست بین 32 اینچ (800 میلی‌متر) تا 40 اینچ (1000 میلی‌متر) بالاتر از سطح نهایی زمین قرار گیرد.

16.9.9.2 شیرهای نشان‌دهنده پست باید در صورت لزوم در برابر آسیب‌های مکانیکی به‌طور صحیح محافظت شوند.

16.9.9.3 الزامات 16.9.9.1 برای شیرهای نشان‌دهنده پست دیواری اعمال نمی‌شود.

16.9.10 شیرها در گودال‌ها.

16.9.10.1 زمانی که نصب شیر نشان‌دهنده پست امکان‌پذیر نباشد، با اجازه مقام صلاحیت‌دار، شیرها می‌توانند در گودال‌ها نصب شوند.

16.9.10.2* ساخت گودال شیر.

16.9.10.2.1 زمانی که از گودال‌های شیر استفاده می‌شود، باید از اندازه کافی برای دسترسی به آن‌ها برای بازرسی، عملیات، آزمایش، نگهداری و حذف تجهیزات نصب‌شده برخوردار باشند.

16.9.10.2.2 گودال‌های شیر باید به‌گونه‌ای ساخته و ترتیب داده شوند که تجهیزات نصب‌شده از حرکت خاک، یخ‌زدگی و تجمع آب محافظت شوند.

16.9.10.2.3 مواد مناسب برای ساخت گودال‌های شیر می‌تواند بتن ریخته‌شده یا پیش‌ساخته (با یا بدون تقویت) یا آجر باشد (که بسته به شرایط خاک و اندازه گودال انتخاب می‌شود).

16.9.10.2.4 مواد دیگر تأیید شده مجاز است که برای ساخت گودال شیر استفاده شوند.

16.9.10.2.5 در صورتی که سطح آب زیرزمینی پایین باشد و خاک متخلخل باشد، استفاده از سنگ خرد شده یا شن برای کف گودال مجاز است.

16.9.10.2.6 گودال‌های شیر که در نزدیکی یا در پایه برجک مخزن بلند قرار دارند باید مطابق با NFPA 22 طراحی شوند.

16.9.10.3 علامت‌گذاری گودال شیر. محل شیر باید به‌طور واضح علامت‌گذاری شود و درپوش گودال باید از هر گونه مانع آزاد باشد.

16.9.11 مجموعه‌های شیر کنترل طبقات.

16.9.11.1 ساختمان‌های چندطبقه با ارتفاع بیشتر از دو طبقه باید به شیر کنترل طبقه، شیر یک‌طرفه، شیر تخلیه اصلی و سوئیچ جریان برای ایزوله کردن، کنترل و اعلام جریان آب برای هر طبقه به‌طور جداگانه مجهز شوند.

16.9.11.2 شیر کنترل طبقه، شیر یک‌طرفه، شیر تخلیه اصلی و سوئیچ جریان که در 16.9.11.1 مورد نیاز است، در جایی که آبپاش‌ها در طبقه بالای یک ساختمان چندطبقه از لوله‌کشی طبقه پایین تأمین می‌شوند، مورد نیاز نیست.

16.9.11.3 شیر کنترل طبقه، شیر یک‌طرفه، شیر تخلیه اصلی و سوئیچ جریان که در 16.9.11.1 مورد نیاز است، در جایی که مساحت کل تمام طبقات با هم از محدودیت‌های مساحت محافظت سیستم 4.5.1 تجاوز نکند، مورد نیاز نیست.

16.9.11.4 الزامات 16.9.11 به سیستم‌های خشک در پارکینگ‌ها اعمال نمی‌شود.

16.9.11.5 در جایی که شیرهای کنترل طبقه/زون فردی فراهم نمی‌شوند، باید یک اتصال فلنجی یا کوپلینگ مکانیکی در ریزر در هر طبقه برای اتصال به لوله‌کشی که مناطق طبقه‌ای با مساحت بیش از 5000 فوت مربع (465 متر مربع) را تأمین می‌کند، استفاده شود.

16.9.12 شناسایی شیرها.

16.9.12.1 تمام شیرهای کنترل، تخلیه، تهویه و اتصالات آزمایش باید با علائم شناسایی فلزی یا پلاستیکی مقاوم در برابر شرایط جوی که به‌طور دائم علامت‌گذاری شده‌اند، فراهم شوند.

16.9.12.2 علامت شناسایی باید با سیم مقاوم در برابر خوردگی، زنجیر یا سایر روش‌های تأیید شده محکم شود.

16.9.12.3 علامت شیر کنترل باید قسمت ساختمان را که تأمین می‌کند، شناسایی نماید.

16.9.12.3.1 سیستم‌هایی که بیش از یک شیر کنترل دارند که باید برای کار بر روی یک سیستم یا فضا بسته شوند، باید علائمی داشته باشند که وجود و محل سایر شیرها را نشان دهند.

16.10 تخلیه.

16.10.1 عمومی. تمام لوله‌های آبپاش و اتصالات باید به‌گونه‌ای نصب شوند که سیستم قابل تخلیه باشد.

16.10.2 سیستم‌های لوله‌کشی مرطوب.

16.10.2.1 در سیستم‌های لوله‌کشی مرطوب، لوله‌های آبپاش باید به‌طور افقی نصب شوند.

16.10.2.2 لوله‌های محصور باید مطابق با 16.10.5 تخلیه شوند.

16.10.3 سیستم‌های لوله‌کشی خشک و پیش‌عملیاتی. لوله‌کشی باید به‌گونه‌ای شیب‌دار باشد که تخلیه شود همان‌طور که در 16.10.3.1 تا 16.10.3.3 بیان شده است.

16.10.3.1 سیستم‌های لوله‌کشی خشک در مناطق غیر یخچالی. در سیستم‌های لوله‌کشی خشک، شاخه‌ها باید حداقل با شیب 1/2 اینچ در هر 10 فوت (4 میلی‌متر/متر) و لوله‌های اصلی باید حداقل با شیب 1/4 اینچ در هر 10 فوت (2 میلی‌متر/متر) در مناطق غیر یخچالی شیب‌دار شوند.

16.10.3.2 سیستم‌های پیش‌عملیاتی. در سیستم‌های پیش‌عملیاتی، شاخه‌ها باید حداقل با شیب 1/2 اینچ در هر 10 فوت (4 میلی‌متر/متر) و لوله‌های اصلی باید حداقل با شیب 1/4 اینچ در هر 10 فوت (2 میلی‌متر/متر) شیب‌دار شوند.

16.10.3.3 سیستم‌های لوله‌کشی خشک و پیش‌عملیاتی در مناطق یخچالی. شاخه‌ها باید حداقل با شیب 1/2 اینچ در هر 10 فوت (4 میلی‌متر/متر) و لوله‌های اصلی باید حداقل با شیب 1/2 اینچ در هر 10 فوت (4 میلی‌متر/متر) در مناطق یخچالی شیب‌دار شوند.

16.10.4 اتصالات تخلیه سیستم، تخلیه اصلی یا تخلیه بخش.

16.10.4.1 تدابیر مناسبی باید برای تخلیه صحیح تمام بخش‌های سیستم فراهم شود.

16.10.4.2 اتصالات تخلیه برای ریزرهای تأمین سیستم و لوله‌های اصلی باید مطابق با جدول 16.10.4.2 سایز شوند.

16.10.4.3 در جایی که یک شیر کنترل بخش یا طبقه داخلی فراهم است، باید یک اتصال تخلیه با حداقل اندازه مطابق با جدول 16.10.4.2 برای تخلیه آن بخش از سیستم که توسط شیر کنترل بخش کنترل می‌شود، فراهم شود.

16.10.4.4 تخلیه‌ها باید به بیرون یا به یک اتصال تخلیه که قادر به مدیریت جریان تخلیه باشد، تخلیه شوند.

16.10.4.5 برای آن دسته از تخلیه‌ها که برای شیرهای کاهش فشار استفاده می‌شوند، تخلیه، اتصال تخلیه و تمام لوله‌های تخلیه پایین‌دست باید به‌گونه‌ای سایز شوند که حداقل جریان مورد نیاز سیستم تأمین‌شده توسط شیر کاهش فشار را فراهم کنند.

16.10.4.6 اتصالات آزمایش تخلیه اصلی.

16.10.4.6.1 اتصالات آزمایش تخلیه اصلی باید در مکان‌هایی فراهم شوند که امکان آزمایش جریان آب و اتصالات تأمین سیستم وجود داشته باشد.

16.10.4.6.2 اتصالات آزمایش تخلیه اصلی باید به‌گونه‌ای نصب شوند که شیر به‌طور کامل باز شود تا زمان کافی برای آزمایش صحیح بدون ایجاد آسیب آبی فراهم گردد.

16.10.4.6.3 اتصالات تخلیه اصلی باید مطابق با 16.10.4.2 سایز شوند.

16.10.4.7 اتصالات آزمایش که توسط 16.10.4.6 الزامی است، می‌توانند به‌عنوان اتصالات تخلیه اصلی استفاده شوند.

16.10.4.8 در جایی که اتصالات تخلیه برای شیرهای کنترل طبقه به یک لوله تخلیه مشترک متصل می‌شوند، لوله تخلیه باید یک سایز بزرگ‌تر از هر اتصال تخلیه باشد که به آن متصل می‌شود.

16.10.4.9 در جایی که در معرض یخ‌زدگی قرار دارند، حداقل 4 فوت (1.2 متر) لوله تخلیه باز باید در یک ناحیه گرم بین شیر تخلیه و دیوار خارجی قرار گیرد زمانی که لوله تخلیه از دیوار به بیرون منتقل می‌شود.

Z

16.10.5 تخلیه‌های کمکی.

16.10.5.1 تخلیه‌های کمکی باید در مکان‌هایی فراهم شوند که تغییر در جهت لوله‌کشی مانع از تخلیه لوله‌های سیستم از طریق شیر تخلیه اصلی می‌شود.

16.10.5.2 تخلیه‌های کمکی برای سیستم‌های لوله‌کشی مرطوب و سیستم‌های پیش‌عملیاتی در مناطقی که در معرض یخ‌زدگی نیستند.

16.10.5.2.1 در صورتی که ظرفیت بخش‌های محصور شده جداشده لوله‌ها 50 گالن (200 لیتر) یا بیشتر باشد، تخلیه کمکی باید از یک شیر با سایز حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) تشکیل شود که به یک مکان قابل دسترسی لوله‌کشی شده باشد.

16.10.5.2.2 در صورتی که ظرفیت بخش‌های محصور شده جداشده لوله‌ها بیشتر از 5 گالن (20 لیتر) و کمتر از 50 گالن (200 لیتر) باشد، تخلیه کمکی باید از یک شیر 3/4 اینچ (20 میلی‌متر) یا بزرگ‌تر و یک پلاگ یا یک نیپل و درپوش تشکیل شود.

16.10.5.2.3 در صورتی که ظرفیت بخش‌های محصور شده لوله‌ها در سیستم‌های مرطوب کمتر از 5 گالن (20 لیتر) باشد، یکی از تنظیمات زیر باید فراهم شود:

1. تخلیه کمکی باید از یک نیپل و درپوش یا پلاگ حداقل به اندازه 1/2 اینچ (15 میلی‌متر) تشکیل شود.
2. تخلیه کمکی برای بخش‌های محصور شده کمتر از 5 گالن (20 لیتر) الزامی نیست، در صورتی که لوله‌کشی سیستم بتواند با برداشتن یک آبپاش آویز تخلیه شود.
3. در صورتی که از کوپلینگ‌های انعطاف‌پذیر یا اتصالات قابل جداسازی دیگر استفاده شود، اجازه داده می‌شود نیپل و درپوش یا پلاگ حذف شوند.

16.10.5.2.4 اتصالات تخلیه کمکی در سیستم‌های لوله‌کشی مرطوب و سیستم‌های پیش‌عملیاتی که محیط‌های غیر یخ‌زنی را محافظت می‌کنند، الزامی نیست.

16.10.5.3 تخلیه‌های کمکی برای سیستم‌های لوله‌کشی خشک و سیستم‌های پیش‌عملیاتی.

16.10.5.3.1 تخلیه‌های کمکی واقع در مناطقی که در معرض یخ‌زدگی هستند باید قابل دسترسی باشند.

16.10.5.3.2 تخلیه‌های کمکی واقع در مناطقی که دما در آن‌ها به صورت یخ‌زده نگهداری می‌شود باید قابل دسترسی باشند و باید از یک شیر حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) و یک پلاگ یا نیپل و درپوش تشکیل شوند.

16.10.5.3.3 در صورتی که ظرفیت بخش‌های محصور شده لوله‌ها کمتر از 5 گالن (20 لیتر) باشد، تخلیه کمکی باید از یک شیر حداقل 1/2 اینچ (15 میلی‌متر) و یک پلاگ یا نیپل و درپوش تشکیل شود.

16.10.5.3.4 تخلیه‌های کمکی برای لوله‌های فرود که آبپاش‌های خشک آویز را تأمین می‌کنند و طبق 8.2.2، 8.3.2.5 و 8.7.3.4 نصب شده‌اند، الزامی نیست.

16.10.5.3.5 در صورتی که ظرفیت بخش‌های محصور شده جداشده لوله‌های سیستم بیش از 5 گالن (20 لیتر) باشد، تخلیه کمکی باید از دو شیر 1 اینچ (25 میلی‌متر) و یک نیپل کندانس 2 اینچ × 12 اینچ (50 میلی‌متر × 300 میلی‌متر) یا معادل آن، که به‌طور قابل دسترسی در مکان‌هایی که مطابق با شکل 16.10.5.3.5 است، نصب شده باشد یا یک دستگاه لیست‌شده برای این خدمت.

16.10.5.3.6 اتصالات تخلیه کمکی باید برای چندین لوله‌کشی شاخه‌ای مجاور محصور شده فراهم شود و باید تنها 1 اینچ (25 میلی‌متر) باشد. خطوط تخلیه کمکی باید حداقل 1/2 اینچ در هر 10 فوت (4 میلی‌متر/متر) شیب‌دار شوند.

16.10.5.3.7 سیستم‌هایی که دارای تخلیه‌های پایین‌دست هستند باید یک علامت در شیر لوله‌کشی خشک یا پیش‌عملیاتی داشته باشند که تعداد تخلیه‌های پایین‌دست و محل هر تخلیه فردی را نشان دهد.

9k=

16.10.6 تخلیه شیرهای تخلیه.

16.10.6.1 ارتباط مستقیم بین شیرهای تخلیه سیستم آبپاش و فاضلاب‌ها نباید برقرار شود.

16.10.6.2 تخلیه شیر باید با مقررات بهداشتی یا آب و فاضلاب تطابق داشته باشد.

16.10.6.3 در جایی که لوله‌های تخلیه زیر زمین دفن می‌شوند، باید از لوله‌های مقاوم در برابر خوردگی تایید شده استفاده شود.

16.10.6.4 لوله‌های تخلیه نباید در فضاهای بسته زیر ساختمان به پایان برسند.

16.10.6.5 در جایی که لوله‌های تخلیه در معرض جو قرار دارند، باید به لوله‌ها زانویی با خم رو به پایین متصل شود.

16.10.6.6 لوله‌های تخلیه باید به‌گونه‌ای قرار گیرند که هیچ بخش پر از آب سیستم آبپاش در معرض شرایط انجماد قرار نگیرد.

16.11 پیوست‌های سیستم.

16.11.1 پیوست‌ها کلی.

16.11.1.1 واحد هشدار باید شامل یک هشدار مکانیکی فهرست‌شده، بوق یا آژیر یا یک گنگ الکتریکی فهرست‌شده، زنگ، بلندگو، بوق یا آژیر باشد.

16.11.1.2 زنگ‌های آب‌موتور-عملکرد یا الکتریکی که در فضای باز نصب می‌شوند باید در برابر شرایط جوی مقاوم و محافظت شده باشند.

16.11.1.3 تمام لوله‌ها به دستگاه‌های آب‌موتور-عملکرد باید از فولاد گالوانیزه، برنج، مس یا دیگر مواد فلزی مقاوم در برابر خوردگی تایید شده با اندازه لوله حداقل ۳/۴ اینچ (۲۰ میلی‌متر) باشند.

16.11.1.4 لوله‌های بین سیستم آبپاش و دستگاه‌های شروع هشدار فشار-فعال باید از فولاد گالوانیزه، برنج، مس یا دیگر مواد فلزی مقاوم در برابر خوردگی تایید شده با اندازه لوله حداقل ۳/۸ اینچ (۱۰ میلی‌متر) باشند.

16.11.2 هشدارهای آبپاش/هشدارهای جریان آب.

16.11.2.1 هشدار جریان آب محلی. یک هشدار جریان آب محلی باید در هر سیستم آبپاشی که بیش از ۲۰ آبپاش دارد نصب شود.

16.11.3 دستگاه‌های تشخیص جریان آب.

16.11.3.1 سیستم‌های لوله مرطوب. دستگاه هشدار برای سیستم لوله مرطوب باید شامل یک شیر هشدار فهرست‌شده یا دستگاه تشخیص جریان آب هشدار فهرست‌شده دیگر همراه با اتصالات لازم برای فعال کردن هشدار باشد.

16.11.3.2 سیستم‌های لوله خشک.
16.11.3.2.1 دستگاه هشدار برای سیستم لوله خشک باید شامل اتصالات هشدار فهرست‌شده به شیر لوله خشک باشد.
16.11.3.2.2 در صورتی که شیر لوله خشک در طرف سیستم یک شیر هشدار قرار داشته باشد، اتصال دستگاه فعال‌سازی هشدارهای شیر لوله خشک به هشدارهای سیستم لوله مرطوب مجاز است.

16.11.3.3 سیستم‌های پیش‌عملیاتی و سیلابی. دستگاه هشدار برای سیستم‌های سیلابی و پیش‌عملیاتی باید شامل هشدارهایی باشد که به‌طور مستقل توسط سیستم تشخیص و جریان آب فعال می‌شوند.

16.11.3.3.1 سیستم‌های سیلابی و پیش‌عملیاتی که توسط آبپاش‌های آزمایشی فعال می‌شوند نیازی به هشدار سیستم تشخیص مستقل ندارند.

16.11.3.4 دستگاه‌های تشخیص جریان آب نوع پدل. نشانگرهای هشدار جریان آب نوع پدل باید تنها در سیستم‌های مرطوب نصب شوند.

16.11.4 دستگاه‌های تأخیر.
در هر شیر هشدار استفاده‌شده تحت شرایط فشار آب متغیر، یک دستگاه تأخیر باید نصب شود.

16.11.5 اتصالات آزمایش دور زدن هشدار.

16.11.5.1 شیرهای هشدار، لوله خشک، پیش‌عملیاتی و سیلابی باید به یک اتصال آزمایش دور زدن هشدار برای سوئیچ هشدار الکتریکی، زنگ آب‌موتور یا هر دو مجهز باشند.

16.11.5.2 اتصال آزمایش دور زدن هشدار برای شیرهای هشدار، لوله خشک، پیش‌عملیاتی و سیلابی باید در طرف تأمین آب سیستم قرار گیرد و با یک شیر کنترل و تخلیه برای لوله‌های هشدار تأمین شود.

16.11.5.3 اتصال آزمایش دور زدن هشدار برای شیرهای هشدار در بالا باید مجاز باشد که در طرف سیستم شیر هشدار قرار گیرد.

16.11.5.4 یک شیر چک باید بین محفظه میانه شیر لوله خشک و دستگاه هشدار جریان آب نصب شود تا از ورود جریان از اتصال آزمایش دور زدن هشدار به محفظه میانه شیر لوله خشک در هنگام آزمایش هشدار از طریق اتصال آزمایش دور زدن جلوگیری شود.

16.11.6 شیرهای کنترل نشان‌دهنده.

16.11.6.1 در صورتی که یک شیر کنترل در اتصال به دستگاه‌های تماس فشار یا دستگاه‌های هشدار آب‌موتور نصب شود، باید از نوع نشان‌دهنده باشد.

16.11.6.2 چنین شیرهایی باید در موقعیت باز مهر و قفل یا تحت نظارت الکتریکی قرار گیرند.

16.11.7 پیوست‌ها الکتریکی.

16.11.7.1 پیوست‌های هشدار الکتریکی که بخشی از یک سیستم هشدار ایستگاه مرکزی، محلی، محافظت‌کننده، اختصاصی یا ایستگاه دورافتاده هستند باید مطابق با NFPA 72 نصب شوند.

16.11.7.2 سیستم‌های هشدار جریان آبپاش که بخشی از یک سیستم هشدار حفاظتی الزامی نیستند، نیازی به نظارت ندارند و باید مطابق باNFPA 70، ماده 760 نصب شوند.

16.11.7.3 دستگاه‌های هشدار الکتریکی خارجی باید برای استفاده در فضای باز فهرست‌شده باشند.

16.11.8 پیوست‌ها عملگر مکانیکی.

16.11.8.1 برای تمامی انواع سیستم‌های آبپاش که از هشدارهای موتورآبی استفاده می‌کنند، یک فیلتر فهرست‌شده با اندازه 34 اینچ (20 میلی‌متر) بایددر خروجی هشدار دستگاه تشخیص جریان آب نصب شود.

16.11.8.2 در صورتی که از یک محفظه تأخیر در ارتباط با شیر هشدار استفاده شود، فیلتر باید در خروجی محفظه تأخیر قرار گیرد، مگر اینکه محفظه تأخیر با یک فیلتر یکپارچه تأسیس‌شده و تأییدشده در خروجی خود تجهیز شده باشد.

16.11.9 تخلیه دستگاه‌های هشدار.
تخلیه‌های دستگاه‌های هشدار باید به‌گونه‌ای ترتیب داده شوند که در هنگام باز بودن کامل تخلیه‌های سیستم آبپاش و تحت فشار سیستم، از سرریز شدن در دستگاه هشدار، در اتصالات خانگی یا در دیگر نقاط جلوگیری شود. (ببینید 16.10.6.)

16.11.10 پیوست‌ها ساختمان‌های بلند.
زمانی که نیاز باشد که یک آتش به دلیل ارتفاع ساختمان به‌طور داخلی مهار شود، دستگاه‌های هشدار اضافی زیر باید فراهم شوند:

1. هر سیستم آبپاش در هر طبقه باید به یک دستگاه جریان آب جداگانه مجهز باشد. دستگاه جریان آب باید به سیستم هشدار متصل شود به‌گونه‌ای که فعال شدن یک آبپاش سیستم هشدار را فعال کرده و موقعیت دستگاه جریان فعال شده در یک اعلان‌کننده و/یا ثبت‌کننده نشان داده شود. اعلان‌کننده یا ثبت‌کننده باید در سطح زمین در نقطه معمول دسترسی آتش‌نشانی، در مرکز کنترل امنیتی ساختمان که به‌طور دائم نگهداری می‌شود، یا در هر دو محل قرار گیرد.
2. در صورتی که محل دریافت سیگنال‌های نظارتی یا هشدار در ساختمان‌های محافظت‌شده تحت نظارت دائم کارکنان واجد شرایط از طرف مالک نباشد، باید یک اتصال فراهم شود تا سیگنالی به ایستگاه مرکزی دورافتاده ارسال شود.
3. یک سیگنال جداگانه برای اعلام مشکلات باید فراهم شود تا شرایطی که باعث کاهش عملکرد مطلوب سیستم آبپاش شوند را نشان دهد.

16.12 اتصالات آتش‌نشانی.

16.12.1 مگر اینکه الزامات 16.12.2 رعایت شوند، یک اتصال آتش‌نشانی باید مطابق با شکل 16.12.1 به شرح بخش 16.12 فراهم شود.

16.12.2 سیستم‌های زیر نیازی به اتصال آتش‌نشانی ندارند:

1. ساختمان‌هایی که در مناطق دورافتاده واقع شده‌اند و برای پشتیبانی آتش‌نشانی قابل دسترسی نیستند
2. سیستم‌های سیلابی با ظرفیت بالا که از ظرفیت پمپاژ آتش‌نشانی فراتر می‌روند
3. ساختمان‌های یک‌طبقه با مساحت کمتر از 2000 فوت مربع (185 متر مربع)

2Q==

16.12.3 انواع اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی
16.12.3.1* مگر اینکه شرایط 16.12.3.1.1، 16.12.3.1.2 یا 16.12.3.1.3 رعایت شود، اتصال(های) ایستگاه آتش‌نشانی باید شامل دو اتصال 2.5 اینچ (65 میلی‌متر) با استفاده از اتصالات چرخشی با رشته داخلی NH با رشته استاندارد 2.57.5 NH” طبق مشخصات NFPA 1963 باشد.
16.12.3.1.1 در صورتی که اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی محلی با NFPA 1963 مطابقت نداشته باشد، مقامات صلاحیت‌دار مجاز به تعیین نوع اتصال مورد استفاده خواهند بود.
16.12.3.1.2 استفاده از کوپلینگ‌های بدون رشته در جایی که توسط مقامات صلاحیت‌دار مورد نیاز باشد و در جایی که برای چنین استفاده‌ای لیست شده باشد، مجاز است.
16.12.3.1.3 اتصال ایستگاه آتش‌نشانی با یک خروجی تک، در صورتی که به یک ریزر 3 اینچ (80 میلی‌متر) یا کوچکتر متصل باشد، قابل قبول خواهد بود.
16.12.3.2 اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی باید به پلاگین‌ها یا کلاهک‌های تأیید شده مجهز شوند که به‌طور صحیح ایمن شده و به راحتی برای آتش‌نشانی‌ها قابل برداشتن باشد.
16.12.3.3 اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی باید از نوع تأیید شده باشند.
16.12.4* اندازه. اندازه لوله برای اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید مطابق یکی از موارد زیر باشد:
(1) اندازه لوله باید حداقل 4 اینچ (100 میلی‌متر) برای اتصالات دستگاه‌های آتش‌نشانی باشد.
(2) اندازه لوله باید حداقل 6 اینچ (150 میلی‌متر) برای اتصالات کشتی‌های آتش‌نشانی باشد.
(3) برای سیستم‌های محاسبه‌شده هیدرولیکی، اندازه لوله می‌تواند کمتر از 4 اینچ (100 میلی‌متر) باشد، اما نباید کمتر از بزرگترین ریزری باشد که توسط آن اتصال تأمین می‌شود.
چکه‌کردن خودکار
Header
در اتاق شیر
Check
شیر ایستگاه آتش‌نشانی
1 اینچ تا 3 اینچ (25 میلی‌متر تا 80 میلی‌متر)
مواد ضد آب
شکل 16.12.1 اتصال ایستگاه آتش‌نشانی
16.12.5* ترتیب. اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید مطابق با شکل 16.12.1 ترتیب داده شود.
16.12.5.1* اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید در طرف سیستم از شیر کنترل آب نصب شود.
16.12.5.1.1 اتصال ایستگاه آتش‌نشانی نباید به لوله‌کشی خط فرعی متصل شود.
16.12.5.1.2 اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید حداقل 18 اینچ (450 میلی‌متر) و حداکثر 4 فوت (1.2 متر) بالاتر از سطح زمین یا سطح دسترسی قرار گیرد.
16.12.5.2 برای سیستم‌های تک، اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید به شرح زیر نصب شود:
(1) سیستم مرطوب در طرف سیستم از شیر کنترل، شیر چک و شیر آلارمسیستم (نگاه کنید به شکل A.16.9.3)
(2) سیستم خشک بین شیر کنترل سیستم و شیر لوله خشک
(3) سیستم پیش‌عملیاتی بین شیر پیش‌عملیاتی و شیر چک در طرفسیستم شیر پیش‌عملیاتی
(4) سیستم سیلابی در طرف سیستم از شیر سیلابی
16.12.5.3 اتصال ایستگاه آتش‌نشانی مجاز است به لوله‌کشی اصلی متصل شود که سیستم لوله‌کشی مرطوب یا سیلابی آن را تأمین می‌کند.
16.12.5.4 برای سیستم‌های چندگانه، اتصال ایستگاه آتش‌نشانی باید بین شیرهای کنترل تأمین و شیرهای کنترل سیستم متصل شود.
16.12.5.5* الزامات 16.12.5.2 و 16.12.5.4 در صورتی که اتصال ایستگاه آتش‌نشانی به لوله‌کشی زیرزمینی متصل شده باشد، اعمال نمی‌شود.
16.12.5.6 در صورتی که اتصال ایستگاه آتش‌نشانی تنها بخشی از یک ساختمان را خدمات‌دهی کند، باید علامتی متصل شود که بخش‌های ساختمان را که خدمات‌دهی می‌کند، نشان دهد.
16.12.5.7* اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی باید در نزدیک‌ترین نقطه از دسترسی دستگاه‌های آتش‌نشانی یا در محلی که توسط مقامات صلاحیت‌دار تأیید شده باشد، قرار گیرد.
16.12.5.8 علائم
16.12.5.8.1 هر اتصال ایستگاه آتش‌نشانی به سیستم‌های sprinkler باید با علامتی که حروف برجسته یا حک‌شده حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) ارتفاع دارد، مشخص شود. این علامت باید خوانا باشد و نشان دهد که برای چه سیستمی است به عنوان مثال، AUTOSPKR. ، OPEN SPKR. وSTANDPIPE.
16.12.5.8.2 علامتی نیز باید نشان دهد که فشار مورد نیاز در ورودی‌ها برای تأمین بالاترین تقاضای سیستم چه مقدار است.
16.12.5.8.3 علامت مورد نیاز در 16.12.5.8.2 نیازی به نصب ندارد، اگر فشار تقاضای سیستم کمتر از 150 psi (10.3 بار) باشد.
16.12.5.9 اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی نباید به طرف مکش پمپ‌های آتش‌نشانی متصل شوند.
16.12.5.10 اتصالات ایستگاه آتش‌نشانی باید به‌طور صحیح پشتیبانی شوند.
16.12.6 شیرها
16.12.6.1 یک شیر چک لیست‌شده باید در هر اتصال ایستگاه آتش‌نشانی نصب شود و در مکانی قابل دسترس قرار گیرد.

16.12.6.2 نباید هیچ شیر قطع‌کننده‌ای در لوله‌کشی اتصال ایستگاه آتش‌نشانی وجود داشته باشد.
16.12.7* تخلیه. لوله‌کشی بین شیر چک و اتصال شلنگ خارجی باید در مناطقی که در معرض یخ‌زدگی هستند، به یک شیر تخلیه خودکار تأیید شده مجهز شود.
16.12.7.1 شیر تخلیه خودکار باید در مکانی نصب شود که اجازه بازرسی و آزمایش را طبق الزامات NFPA 25 فراهم کند.
16.13 گیج‌ها
16.13.1 یک گیج فشار با اتصالی به اندازه حداقل 1/4 اینچ (6 میلی‌متر) باید در مجرای اصلی سیستم، در هر مجرای اصلی مرتبط با شیر کنترل طبقه و در طرف ورودی و خروجی هر شیر فشار کاهش دهنده نصب شود.
16.13.2 هر اتصال گیج باید به یک شیر قطع‌کننده و امکانات تخلیه مجهز باشد.
16.13.3 گیج‌های فشار مورد نیاز باید تأیید شده باشند و باید حداکثر محدودیت آنها حداقل دو برابر فشار کاری عادی سیستم در نقطه نصب باشد.
16.13.4 گیج‌ها باید به‌گونه‌ای نصب شوند که امکان برداشت آنها وجود داشته باشد و در مکانی نصب شوند که در معرض یخ‌زدگی نباشند.
16.14 اتصالات سیستم
16.14.1* سیستم‌های لوله مرطوب
16.14.1.1 یک اتصال آزمایش آلارم با قطر حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر)، که به یک سوراخ بدون درز مقاوم در برابر خوردگی ختم می‌شود و جریان آن برابر با یا کمتر از یک آب‌پاش از نوعی که کوچکترین ضریب K را دارد در سیستم خاص، باید برای آزمایش هر دستگاه آلارم جریان آب در هر سیستم فراهم شود.
16.14.1.2 شیر اتصال آزمایش باید قابل دسترس باشد.
16.14.1.3 تخلیه باید به بیرون، به یک اتصال تخلیه که قادر به پذیرش جریان کامل تحت فشار سیستم باشد، یا به مکان دیگری که آسیب آبی ایجاد نکند، هدایت شود.
16.14.1.4 اتصال آزمایش آلارم باید در هر مکانی در سیستم آتش‌نشانی لوله‌کشی، پس از آلارم جریان آب، نصب شود.
16.14.2* سیستم‌های لوله خشک
16.14.2.1 یک اتصال آزمایش یا منیفولد تست سفر با قطر حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر)، که به یک سوراخ بدون درز مقاوم در برابر خوردگی ختم می‌شود و جریان آن معادل با یک آب‌پاش از نوع نصب شده در سیستم خاص باشد، باید نصب شود.
16.14.2.2 اتصال آزمایش سفر یا منیفولد باید در انتهای دورترین لوله آب‌پاش در طبقه بالا نصب شود و باید به یک شیر قطع‌کننده قابل دسترس و یک پلاگین با حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) مجهز باشد که حداقل یکی از آنها از جنس برنج باشد.
16.14.2.3 به جای پلاگین، یک نیپل و درپوش قابل قبول است.
16.14.2.4 زمانی که ظرفیت (حجم) سیستم لوله خشک طبق 8.2.3.2، 8.2.3.3، 8.2.3.4 یا 8.2.3.5 تعیین شده باشد، یک اتصال آزمایش سفر مجاز است که جریان معادل با یک آب‌پاش را مطابق با 16.14.2.1 تا 16.14.2.3 فراهم کند.

16.14.2.5 زمانی که ظرفیت (حجم) سیستم لوله خشک طبق 8.2.3.7 تعیین شده باشد، موارد زیر باید اعمال شود:
(1) زمانی که جریان از چهار آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش سفر باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در هر دو خط شاخه آب‌پاش شبیه‌سازی کند.
(2) زمانی که جریان از سه آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در دورترین خط شاخه و یک آب‌پاش را در خط شاخه بعدی شبیه‌سازی کند.
(3) زمانی که جریان از دو آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در دورترین خط شاخه شبیه‌سازی کند.
(4) زمانی که جریان از یک آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید طبق الزامات اتصال آزمایش سفر مطابق با 16.14.2.1 تا 16.14.2.3 نصب شود.

16.14.3 سیستم‌های پیش‌عملیاتی
16.14.3.1 یک اتصال آزمایش باید در سیستم پیش‌عملیاتی که از هوای نظارتی استفاده می‌کند، فراهم شود.
16.14.3.2 اتصالی که برای کنترل سطح آب پرکننده استفاده می‌شود، باید به‌عنوان اتصال آزمایش برای بررسی عملکرد آلارم‌های نظارت‌کننده بر فشار هوای نظارتی در نظر گرفته شود.
16.14.3.3 برای سیستم‌های پیش‌عملیاتی دوگانه قفل، یک اتصال آزمایش سفر یا منیفولد با قطر حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر)، که به یک سوراخ بدون درز مقاوم در برابر خوردگی ختم می‌شود و جریان آن معادل با یک آب‌پاش از نوع نصب شده در سیستم خاص باشد، باید نصب شود.
16.14.3.4 برای سیستم‌های پیش‌عملیاتی دوگانه قفل، اتصال آزمایش سفر یا منیفولد باید در انتهای دورترین لوله آب‌پاش در طبقه بالا نصب شود و باید به یک شیر قطع‌کننده قابل دسترس و یک پلاگین با حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) مجهز باشد که حداقل یکی از آنها از جنس برنج باشد.
16.14.3.5 به جای پلاگین، یک نیپل و درپوش قابل قبول است.
16.14.3.6 زمانی که ظرفیت (حجم) سیستم پیش‌عملیاتی دوگانه قفل طبق 8.3.2.3.1.1، 8.3.2.3.1.2 یا 8.3.2.3.1.3 تعیین شده باشد، یک اتصال آزمایش سفر مجاز است که جریان معادل با یک آب‌پاش را مطابق با 16.14.3.3 تا 16.14.3.5 فراهم کند.
16.14.3.7 زمانی که ظرفیت (حجم) سیستم پیش‌عملیاتی دوگانه قفل طبق 8.3.2.3.1.4 تعیین شده باشد، موارد زیر باید اعمال شود:
(1) زمانی که جریان از چهار آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش سفر باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در هر دو خط شاخه آب‌پاش شبیه‌سازی کند.
(2) زمانی که جریان از سه آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در دورترین خط شاخه و یک آب‌پاش را در خط شاخه بعدی شبیه‌سازی کند.
(3) زمانی که جریان از دو آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که دو آب‌پاش را در دورترین خط شاخه شبیه‌سازی کند.
(4) زمانی که جریان از یک آب‌پاش باشد، منیفولد آزمایش باید طبق الزامات اتصال آزمایش سفر مطابق با 16.14.3.3 تا 16.14.3.5 نصب شود.

16.14.4 سیستم‌های سیلابی. در سیستم سیلابی نیازی به اتصال آزمایش نیست.

16.14.5* دستگاه‌های پیشگیری از بازگشت جریان
16.14.5.1* شیرآلات پیشگیری از بازگشت جریان. باید امکان آزمایش جریان به جلو در پایین‌دست تمام شیرآلات پیشگیری از بازگشت جریان فراهم شود که حداقل جریان مورد نیاز سیستم را شامل شود، از جمله اجازه‌ی لوله شلنگ در صورت لزوم.
16.14.5.1.1 آرایش مورد نیاز در 16.14.5.1 باید به گونه‌ای باشد که بدون نیاز به تغییر سیستم توسط مالک برای انجام آزمایش، قابل سرویس‌دهی باشد.

16.15 اتصالات شلنگ
16.15.1 اتصالات شلنگ کوچک [12 اینچ (40 میلی‌متر)]. برای اطلاعاتبیشتر به بخش C.5 مراجعه کنید.
16.15.1.1* در صورت لزوم، اتصالات شلنگ کوچک [12 اینچ (40 میلی‌متر)] باید نصب شوند.
16.15.1.1.1 شیرها باید به گونه‌ای در دسترس باشند که تمام بخش‌های منطقه را با شلنگ 100 فوتی (30 متر) به همراه 30 فوت (9.1 متر) فاصله جریان شلنگ پوشش دهند.
16.15.1.1.2 زمانی که ساختمان در تمام بخش‌ها توسط یک سیستم آب‌پاش خودکار تایید شده حفاظت می‌شود، وجود خطوط شلنگ 12 اینچ (40 میلی‌متر) برای استفاده ساکنان ساختمان الزامی نیست، مشروط به تأییدمقام صلاحیت‌دار.
16.15.1.1.3 در صورتی که مقام صلاحیت‌دار تایید کند، مکان قرارگیری شیرها ممکن است فاصله‌های مشخص‌شده در 16.15.1.1.1 را تجاوز کند.
16.15.1.2 اتصالات شلنگ نیازی به رعایت الزامات سیستم‌های شلنگ کلاسII که توسط NFPA 14 تعریف شده است ندارند.
16.15.1.3 اتصالات شلنگ باید از یکی از موارد زیر تأمین شوند:
(1) هیدرانت‌های خارجی
(2) سیستم لوله‌کشی جداگانه برای اتصالات شلنگ کوچک
(3) اتصالات شلنگ با شیر بر روی ریزرهای سیستم آب‌پاش که این اتصالات در بالادست تمام شیرهای کنترل آب‌پاش قرار دارند
(4) سیستم‌های آب‌پاش مجاور
(5) در مناطق ذخیره‌سازی رک، سیستم آب‌پاش سقف در همان منطقه (مشروط به اینکه در همان منطقه آب‌پاش‌های رک وجود داشته باشد و به طور جداگانه کنترل شوند)
(6) در کاربری‌های غیر ذخیره‌سازی که بخشی از سیستم ایستگاه شلنگ نیستند، لوله‌کشی آب‌پاش سقف در همان منطقه‌ای که اتصال شلنگ قرار دارد
16.15.1.4* اتصالات شلنگ که تنها برای مقاصد آتش‌نشانی استفاده می‌شوند، باید فقط به سیستم‌های آب‌پاش لوله تر متصل شوند، مشروط به محدودیت‌های زیر:
(1) لوله‌های تأمین اتصال شلنگ نباید به هیچ لوله‌ای با قطر کمتر از 22 اینچ(65 میلی‌متر) متصل شوند.

16.15.1.4 ادامه
(2) الزامات 16.15.1.4(1) برای لوپ‌ها و شبکه‌های طراحی شده هیدرولیکی اعمال نمی‌شود، جایی که حداقل اندازه لوله بین لوله تأمین اتصال شلنگ و منبع، 2 اینچ (50 میلی‌متر) مجاز است.
(3) برای لوله‌کشی که برای تأمین یک اتصال شلنگ استفاده می‌شود، لوله باید حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) برای مسیرهای افقی تا 20 فوت (6.1 متر)، حداقل 14 اینچ (32 میلی‌متر) برای کل مسیر برای مسیرهای بین 20 فوت و80 فوت (6.1 متر و 24 متر)، و حداقل 12 اینچ (40 میلی‌متر) برای کل مسیربرای مسیرهای بیشتر از 80 فوت (24 متر) باشد. برای لوله‌کشی که برایتأمین اتصالات شلنگ چندگانه استفاده می‌شود، مسیرها باید حداقل 12 اینچ (40 میلی‌متر) در تمام طول باشند.
(4) لوله‌کشی برای مسیرهای عمودی باید حداقل 1 اینچ (25 میلی‌متر) باشد.
(5) در صورتی که فشار باقی‌مانده در خروجی 12 اینچ (40 میلی‌متر) دریک اتصال شلنگ از 100 psi (7 بار) بیشتر باشد، یک دستگاه تنظیم فشار تأسیس شده باید برای محدود کردن فشار باقی‌مانده در خروجی به 100 psi (7 بار) فراهم شود.
(6) در صورتی که فشار استاتیک در یک اتصال شلنگ 12 اینچ (40 میلی‌متر) از 175 psi (12 بار) بیشتر باشد، یک دستگاه تنظیم فشار تأسیس شده باید برای محدود کردن فشار استاتیک و باقی‌مانده در خروجی به 100psi (7 بار) فراهم شود.

16.15.2 اتصالات شلنگ برای استفاده آتش‌نشانی
16.15.2.1 در ساختمان‌های با کاربری خطر سبک یا معمولی، شیرهای شلنگ 22 اینچ (65 میلی‌متر) برای استفاده آتش‌نشانی مجاز است که بهریزرهای سیستم آب‌پاش لوله تر متصل شوند.
16.15.2.2* محدودیت‌های زیر اعمال می‌شود:
(1) هر اتصال از ایستگاه شلنگ که بخشی از یک سیستم ترکیبی به سیستم آب‌پاش است، باید یک شیر کنترل و یک شیر چک از همان اندازه به عنوان اتصال داشته باشد.
(2) حداقل اندازه ریزر باید 4 اینچ (100 میلی‌متر) باشد مگر آنکه محاسبات هیدرولیکی نشان دهد که ریزر با اندازه کوچکتر می‌تواند نیازهای آب‌پاش و جریان شلنگ را برآورده کند.
(3) هر ریزر ترکیبی آب‌پاش و ایستگاه شلنگ باید به یک شیر کنترل ریزر مجهز باشد تا اجازه دهد ریزر بدون قطع تأمین آب به دیگر ریزرها از همان منبع تأمین، جدا شود. (برای اتصالات آتش‌نشانی که سیستم‌های ایستگاه شلنگ و آب‌پاش را تأمین می‌کنند، به بخش 16.12 مراجعه کنید.)

16.16 اتصال و زمین‌گذاری الکتریکی
16.16.1 در هیچ حالتی نباید لوله‌کشی سیستم آب‌پاش برای زمین‌گذاری سیستم‌های الکتریکی استفاده شود.
16.16.2* الزام 16.16.1 مانع اتصال لوله‌کشی سیستم آب‌پاش به سیستم زمین‌گذاری حفاظت در برابر صاعقه نمی‌شود، همانطور که در NFPA 780 مقرر شده است، در مواردی که حفاظت در برابر صاعقه برای سازه فراهم شده باشد.

16.17* تابلوها. (معلق)

نوشته‌های مشابه

  • دتکتورهای تشخیص آتش مبتنی بر انرژی تابشی در استاندارد NFPA72

    A.17.8.2 اصول عملکرد دتکتورهای شعله

    (1) حسگرهای شعله. حسگرهای شعله فرابنفش معمولاً از یک لوله گایگر-مولر فوتودیود خلاء برای تشخیص شعله استفاده می‌کنند.

    9k=

    این حسگرها همچنین تابش فرابنفش تولید شده توسط شعله را تشخیص می‌دهند. فوتودیود اجازه می‌دهد تا یک جریان ناگهانی برای هر فوتون فرابنفشی که به ناحیه فعال لوله برخورد می‌کند، جاری شود. هنگامی که تعداد جریان‌های ناگهانی در واحد زمان به سطح از پیش تعیین‌شده‌ای برسد، حسگر هشدار را فعال می‌کند. یک حسگر شعله مادون‌قرمز با طول‌موج واحد از یکی از چندین نوع فوتوسل برای تشخیص تابش مادون‌قرمز در یک باند طول‌موج واحد که توسط شعله تولید می‌شود، استفاده می‌کند. این حسگرها معمولاً شامل تمهیداتی برای کاهش هشدارهای ناشی از منابع رایج مادون‌قرمز مانند نور لامپ‌های رشته‌ای یا نور خورشید هستند. یک حسگر شعله فرابنفش/مادون‌قرمز (UV/IR) تابش فرابنفش را با استفاده از یک لوله فوتودیود خلاء و یک طول‌موج انتخابی از تابش مادون‌قرمز را با استفاده از یک فوتوسل تشخیص می‌دهد.

    یک سیگنال هشدار می‌تواند فعال شود. یک حسگر شعله مادون‌قرمز با چند طول‌موج (IR/IR) تابش را در دو یا چند باند باریک از طول‌موج‌ها در طیف مادون‌قرمز تشخیص می‌دهد. این حسگرها به صورت الکترونیکی تابش‌ها را بین باندها مقایسه کرده و در صورتی که رابطه بین دو باند نشان‌دهنده آتش باشد، یک سیگنال فعال می‌کنند.

    9k=

    (2) حسگرهای جرقه/ذغال. یک حسگر جرقه/ذغال معمولاً از یک فوتودیود حالت جامد یا فوتوترانزیستور برای تشخیص انرژی تابشی ساطع شده از ذغال‌ها استفاده می‌کند که معمولاً بین ۰.۵میکرون تا ۲.۰ میکرون در محیط‌های معمولاً تاریک است. این حسگرها می‌توانند بسیار حساس (در حد میکرووات) ساخته شوند و زمان پاسخ‌دهی آنها می‌تواند بسیار کوتاه (در حد میکروثانیه) باشد.

    A.17.8.2.1 انرژی تابشی ساطع شده از یک شعله یا جرقه/ذغال شامل تابش‌هایی در باندهای مختلف طیف فرابنفش، مرئی و مادون‌قرمز است. مقدار نسبی تابش ساطع شده در هر بخش از طیف توسط شیمی سوخت، دما و سرعت احتراق تعیین می‌شود. حسگر باید با ویژگی‌های آتش تطبیق داده شود.

    Z

    تقریباً تمام موادی که در احتراق شعله‌ور شرکت می‌کنند، تا حدی در طول احتراق شعله‌ور تابش فرابنفش ساطع می‌کنند، در حالی که فقط سوخت‌های حاوی کربن تابش قابل توجهی در باند ۴.۳۵میکرون (دی‌اکسید کربن) که توسط بسیاری از انواع حسگرها برای تشخیص شعله استفاده می‌شود، ساطع می‌کنند.به شکلA.17.8.2.1 مراجعه کنید.

    Z

    انرژی تابشی ساطع شده از یک ذغال عمدتاً توسط دمای سوخت (تابش بر اساس قانون پلانک) و گسیل‌پذیری سوخت تعیین می‌شود. انرژی تابشی ساطع شده از یک ذغال عمدتاً در محدوده مادون‌قرمز و به میزان کم‌تری در محدوده مرئی است. به طور کلی، ذغال‌ها تا زمانی که به دمای ۳۲۴۰ درجه فارنهایت (۱۷۲۷ درجه سانتی‌گراد یا ۲۰۰۰ کلوین) برسند، انرژی فرابنفش را به مقدار قابل توجهی (۰.۱ درصد از کل تابش) ساطع نمی‌کنند. در بیشتر موارد، تابش‌ها در محدوده ۰.۸ میکرون تا ۲.۰ میکرون قرار می‌گیرند که مربوط به دماهای تقریبی ۷۵۰ درجه فارنهایت تا ۱۸۳۰ درجه فارنهایت (۳۹۸ درجه سانتی‌گراد تا ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد) است.

    بیشتر حسگرهای انرژی تابشی دارای نوعی مدار تأیید درون خود هستند که از زمان برای کمک به تشخیص بین سیگنال‌های گذرا و نادرست و هشدارهای واقعی آتش استفاده می‌کنند. این مدارها در مواردی که سناریوی آتش مورد انتظار و توانایی حسگر برای پاسخ به آن آتش مورد انتظار در نظر گرفته می‌شود، بسیار مهم می‌شوند. به عنوان مثال، یک حسگر که از یک مدار انتگرال‌گیر یا زمان‌بندی برای پاسخ به نور سوسو‌زننده یک آتش استفاده می‌کند، ممکن است به خوبی به یک انفجار ناشی از اشتعال بخارات و گازهای قابل اشتعال تجمع‌یافته یا در مواردی که آتش یک جرقه است که با سرعت تا ۳۲۸ فوت بر ثانیه (۱۰۰ متر بر ثانیه) از مقابل حسگر عبور می‌کند، پاسخ ندهد. در این شرایط، یک حسگر با قابلیت پاسخ‌دهی سریع بسیار مناسب است. از طرف دیگر، در کاربردهایی که توسعه آتش کندتر است، یک حسگر که از زمان برای تأیید سیگنال‌های تکراری استفاده می‌کند، مناسب است. در نتیجه، نرخ رشد آتش باید در انتخاب حسگر در نظر گرفته شود. عملکرد حسگر باید به گونه‌ای انتخاب شود که به آتش مورد انتظار پاسخ دهد.

    تابش‌های انرژی تنها معیار مورد توجه نیستند. محیط بین آتش مورد انتظار و حسگر نیز بسیار مهم است. طول‌موج‌های مختلف انرژی تابشی با درجات مختلفی از کارایی توسط موادی که در هوا معلق هستند یا روی سطوح نوری حسگر تجمع می‌کنند، جذب می‌شوند. به طور کلی، آئروسل‌ها و رسوبات سطحی حساسیت حسگر را کاهش می‌دهند. تشخیص فناوری مورد استفاده باید آئروسل‌ها و رسوبات سطحی که به طور معمول اتفاق می‌افتند را در نظر بگیرد تا کاهش پاسخ سیستم بین فواصل تعمیر و نگهداری به حداقل برسد. لازم به ذکر است که دود ناشی از احتراق تقطیرات نفتی با فراکسیون‌های متوسط و سنگین، به شدت در انتهای طیف فرابنفش جذب‌کننده است. اگر از این نوع تشخیص استفاده می‌شود، سیستم باید به گونه‌ای طراحی شود که اثر تداخلی دود بر پاسخ سیستم تشخیص را به حداقل برساند.

    Z

    محیط و شرایط محیطی پیش‌بینی‌شده در منطقه تحت حفاظت، بر انتخاب حسگر تأثیر می‌گذارد. همه حسگرها محدودیت‌هایی در محدوده دمای محیطی دارند که در آن محدوده، مطابق با حساسیت‌های آزمایش‌شده یا تأیید‌شده خود پاسخ می‌دهند. طراح باید اطمینان حاصل کند که حسگر با محدوده دمای محیطی پیش‌بینی‌شده در منطقه‌ای که نصب می‌شود، سازگار است. علاوه بر این، باران، برف و یخ هر دو تابش فرابنفش و مادون‌قرمز را به درجات مختلف تضعیف می‌کنند. در مواردی که این شرایط پیش‌بینی می‌شود، باید تمهیداتی برای محافظت از حسگر در برابر تجمع این مواد روی سطوح نوری آن در نظر گرفته شود.

    A.17.8.2.2 تابش‌های انرژی طبیعی که از آتش ناشی نمی‌شوند، ممکن است در منطقه خطر وجود داشته باشند. هنگام انتخاب حسگر برای یک منطقه، سایر منابع احتمالی تابش انرژی باید ارزیابی شوند. برای اطلاعات بیشتر به A.17.8.2.1 مراجعه کنید.

    A.17.8.3.1.1 همه حسگرهای نوری بر اساس معادله نظری زیر پاسخ می‌دهند:

    Z

    که در آن:

    S = توان تابشی که به حسگر می‌رسد
    k = ثابت تناسب برای حسگر
    P = توان تابشی ساطع‌شده توسط آتش
    e = پایه لگاریتم نپر (۲.۷۱۸۳)
    ζ = ضریب تضعیف هوا
    d = فاصله بین آتش و حسگر

    2Q==

    حساسیت (S) معمولاً بر حسب نانووات اندازه‌گیری می‌شود. این معادله منحنی‌هایی مشابه منحنی نشان‌داده‌شده در شکلA.17.8.3.1.1 را تولید می‌کند.
    این منحنی حداکثر فاصله‌ای را تعریف می‌کند که در آن حسگر به طور مداوم آتش با اندازه و سوخت مشخصی را تشخیص می‌دهد. حسگرها باید فقط در ناحیه سایه‌دار بالای منحنی استفاده شوند.
    در بهترین شرایط و بدون جذب جوی، توان تابشی که به حسگر می‌رسد، اگر فاصله بین حسگر و آتش دو برابر شود، به میزان یک چهارم کاهش می‌یابد. برای محاسبه تضعیف جوی، عبارت نمایی زتا (ζ) به معادله اضافه می‌شود. زتا معیاری از شفافیت هوا در طول‌موج مورد نظر است. زتا تحت تأثیر رطوبت، گرد و غبار و هرگونه آلاینده دیگر در هوا قرار می‌گیرد که در طول‌موج مورد نظر جذب‌کننده هستند. زتا معمولاً مقادیری بین ۰.۰۰۱- و ۰.۱- برای هوای محیطی معمولی دارد.

  • طراحی سیستم های اسپرینکلر

    • ترجمه و تدوین : مرکز اطلاعات کامپیوتری شرکت اسپین الکتریک

      فصل 19 از NFPA-13

      فصل ۱۹: رویکردهای طراحی

      ۱۹.۱ کلیات:
      از فصل ۱۹ برای تعیین رویکردهای طراحی استفاده خواهد شد.

      ۱۹.۲ رویکردهای عمومی طراحی:
      الزامات بخش ۱۹.۲ برای تمامی سیستم‌های اسپرینکلر، مگر در مواردی که توسط بخشی خاص از فصل ۱۹ یا فصل ۲۰ اصلاح شده باشد، اعمال می‌گردد.

      ۱۹.۲.۱
      حفاظت از یک ساختمان یا بخشی از آن مجاز است که طبق هر یک از رویکردهای طراحی قابل‌اعمال، به صلاحدید طراح انجام گیرد.

      ۱۹.۲.۲ خطرات مجاور یا روش‌های طراحی:*
      برای ساختمان‌هایی که دارای دو یا چند خطر یا روش طراحی مجاور به یکدیگر هستند، موارد زیر اعمال می‌گردد:

      1. اگر نواحی مورد نظر به‌صورت فیزیکی توسط پرده دود، مانع یا دیواری جدا نشده باشند که بتواند از انتقال حرارت ناشی از آتش در یک ناحیه به نحوی جلوگیری کند که از فعال شدن اسپرینکلرها در ناحیه مجاور جلوگیری کند، الزامات مربوط به طراحی با شدت بیشتر باید به‌اندازه ۱۵ فوت (۴٫۶ متر) فراتر از مرز آن ناحیه گسترش یابد.
      2. الزامات بند (۱) زمانی اعمال نمی‌شود که نواحی با یکی از موارد زیر از هم جدا شده باشند:
      o پرده دود یا مانعی که در بالای راهرو قرار دارد، مشروط بر اینکه راهرو دارای حداقل ۲ فوت (۶۰۰ میلی‌متر) جداسازی افقی از خطر مجاور در هر طرف باشد.
      o دیواری که قادر به جلوگیری از انتقال حرارت از یک ناحیه به ناحیه مجاور و در نتیجه ممانعت از فعال شدن اسپرینکلرهای آن باشد.
      3. الزامات بند (۱) همچنین در مورد گسترش معیارهای طراحی با شدت بیشتر از یک سطح سقف بالاتر به زیر سقف پایین‌تر، زمانی که اختلاف ارتفاع بین دو سطح سقف حداقل ۲ فوت (۶۰۰ میلی‌متر) باشد و این تفاوت در بالای یک راهرو با حداقل ۲ فوت جداسازی افقی از خطر مجاور در هر طرف قرار گرفته باشد، اعمال نمی‌گردد.

      ۱۹.۲.۳
      برای سیستم‌هایی که به‌صورت هیدرولیکی محاسبه می‌شوند، کل نیازمندی‌های تأمین آب سیستم برای هر پایه طراحی باید مطابق با رویه‌های بخش ۲۷.۲، مگر در مواردی که در فصل ۱۹ یا ۲۰ اصلاح شده باشد، تعیین شود.

      ۱۹.۲.۴ تقاضای آب:

      ۱۹.۲.۴.۱*
      نیازمندی‌های تقاضای آب باید از طریق منابع زیر تعیین شود:

      1. رویکردهای کنترل آتش بر اساس خطر اشغال و طراحی‌های خاص در فصل ۱۹
      2. رویکردهای طراحی ذخیره‌سازی در فصل‌های ۲۰ تا ۲۵
      3. رویکردهای ویژه برای اشغال‌های خاص در فصل ۲۶

      ۱۹.۲.۴.۲*
      حداقل نیازمندی‌های تقاضای آب برای یک سیستم اسپرینکلر باید با افزودن میزان جریان مجاز شیلنگ آتش‌نشانی به تقاضای آب مورد نیاز اسپرینکلرها تعیین گردد.

      ۱۹.۲.۵ منابع تأمین آب:

      ۱۹.۲.۵.۱
      حداقل مقدار تأمین آب باید برای حداقل مدت زمان تعیین‌شده در فصل ۱۹ در دسترس باشد.

      ۱۹.۲.۵.۲*
      مخازن باید به گونه‌ای طراحی شوند که بتوانند تجهیزات تحت پوشش خود را تأمین کنند.

      ۱۹.۲.۵.۳*
      پمپ‌ها نیز باید به گونه‌ای طراحی شوند که بتوانند تجهیزات مرتبط خود را تأمین نمایند.

      19.2.6 جریان مجاز شیلنگ آتش‌نشانی (Hose Allowance)

      19.2.6.1 سیستم‌های دارای طبقه‌بندی خطر متعدد:
      برای سیستم‌هایی که شامل چند نوع طبقه‌بندی خطر هستند، جریان مجاز شیلنگ و مدت‌زمان تأمین آب باید مطابق یکی از روش‌های زیر تعیین شود:

      1. الزامات تأمین آب برای بالاترین طبقه‌بندی خطر در سیستم مورد استفاده قرار گیرد.
      2. الزامات تأمین آب برای هر طبقه‌بندی خطر به‌صورت جداگانه و بر اساس ناحیه طراحی مربوط به همان خطر در محاسبات استفاده شود.
      3. اگر طبقه‌بندی خطر بالاتر تنها در اتاق‌هایی مجزا با مساحت کمتر یا مساوی ۴۰۰ فوت مربع (۳۷ مترمربع) باشد و این اتاق‌ها مجاور هم نباشند، الزامات تأمین آب برای کاربری اصلی (principal occupancy) برای سایر بخش‌های سیستم کفایت می‌کند. (یادآوری: این بند دارای تفسیر فنی می‌باشد)

      19.2.6.2*
      مقدار جریان آب مجاز برای شیلنگ‌های خارجی باید به نیازمندی‌های اسپرینکلر در نقطه اتصال به شبکه آب شهری یا نزدیک‌ترین هیدرانت (شیر آتش‌نشانی خصوصی) افزوده شود، هرکدام که به رایزر سیستم نزدیک‌تر باشند.

      19.2.6.3
      در مواردی که استفاده از اتصالات داخلی شیلنگ پیش‌بینی یا الزامی باشد، موارد زیر اعمال می‌گردد:

      1. برای نصب یک اتصال شیلنگ، میزان ۵۰ گالن بر دقیقه (190 لیتر بر دقیقه) به تقاضای آب سیستم اسپرینکلر افزوده می‌شود.
      2. برای نصب چند اتصال شیلنگ، میزان ۱۰۰ گالن بر دقیقه (380 لیتر بر دقیقه) به تقاضای آب افزوده می‌شود.
      3. این مقدار باید به‌صورت افزایشی از ۵۰ گالن بر دقیقه (190 لیتر بر دقیقه) در نظر گرفته شود، به‌طوری‌که هر مرحله از دورترین نقطه اتصال شیلنگ محاسبه شده و در فشار موردنیاز سیستم در آن نقطه اضافه گردد.

      19.2.6.3.1
      در صورتی که سیستم به‌صورت ترکیبی از اسپرینکلر و رایزر آتش‌نشانی(کلاس I یا III) باشد و ساختمان به‌طور کامل طبق NFPA 13 اسپرینکلر شده باشد، هیچ نیازی به در نظر گرفتن تقاضای داخلی شیلنگ در خروجی‌های رایزر آتش‌نشانی نیست.

      19.2.6.4*
      زمانی‌که شیر شیلنگ برای استفاده واحد آتش‌نشانی به رایزر سیستم اسپرینکلر از نوع تر (wet pipe) متصل شده باشد، مطابق بند 16.15.2، موارد زیر اعمال می‌شود:

      1. نیازی نیست تقاضای اسپرینکلر به تقاضای رایزر آتش‌نشانی مطابقNFPA 14 افزوده شود.
      2. در صورتی که مجموع تقاضای اسپرینکلر و جریان مجاز شیلنگ طبق جدول 19.3.3.1.2 از الزامات NFPA 14 بیشتر باشد، مقدار بیشتر باید ملاک قرار گیرد.
      3. برای ساختمان‌هایی که تنها بخشی از آن‌ها اسپرینکلر شده، تقاضای اسپرینکلر (بدون احتساب جریان مجاز شیلنگ) طبق شکل 19.3.3.1.1 باید به الزامات مندرج در NFPA 14 اضافه گردد.

      19.2.7 فن‌ های حجیم با سرعت پایین (HVLS – High Volume Low Speed Fans)*

      نصب فن‌های HVLS در ساختمان‌هایی که مجهز به سیستم اسپرینکلر (از جمله اسپرینکلرهای پاسخ بسیار سریع برای فضاهای ذخیره‌سازی – ESFR) هستند، باید مطابق با موارد زیر انجام شود:

      1. قطر حداکثری فن نباید بیش از ۲۴ فوت (۷٫۳ متر) باشد.
      2. فن باید تقریباً در مرکز بین چهار اسپرینکلر مجاور قرار گیرد.
      3. فاصله عمودی بین فن HVLS و پخش‌کننده اسپرینکلر (deflector) باید حداقل ۳ فوت (۰٫۹ متر) باشد.

      19.2.7 – فن‌های HVLS

      بند (4):
      تمامی فن‌های HVLS باید به‌گونه‌ای در مدار سیستم قرار گیرند که به‌محض فعال شدن هشدار جریان آب (waterflow alarm) بلافاصله خاموش شوند.
      در مواردی که ساختمان به سیستم اعلام حریق مجهز باشد، این اینترلاک (مدار قطع خودکار) باید مطابق با الزامات استاندارد NFPA 72 اجرا گردد.

      19.3 رویکرد کنترل حریق بر اساس طبقه‌بندی خطر اشغال برای اسپرینکلرهای پاششی

      19.3.1 کلیات

      19.3.1.1*
      نیازمندی‌های تأمین آب برای این نوع سیستم‌ها باید از یکی از دو روش زیر تعیین شود:

      روش جدول لوله‌کشی (Pipe Schedule Method) طبق بند 19.3.2
      روش محاسبات هیدرولیکی (Hydraulic Calculation Method) طبق بند 19.3.3

      19.3.1.2 طبقه‌بندی نوع اشغال:

      19.3.1.2.1
      طبقه‌بندی نوع اشغال در این استاندارد، فقط مربوط به نصب اسپرینکلرها و تأمین آب آن‌ها است و کاربرد عمومی برای تعیین نوع خطرات ساختمانی ندارد.
      19.3.1.2.2
      طبقه‌بندی اشغال نباید به‌عنوان یک طبقه‌بندی کلی خطرات حریق در ساختمان استفاده شود.
      19.3.1.2.3
      کاربری‌ها یا بخش‌هایی از کاربری‌ها باید بر اساس موارد زیرطبقه‌بندی شوند:
      o مقدار و قابلیت اشتعال محتویات
      o نرخ آزادسازی حرارت مورد انتظار
      o کل پتانسیل آزادسازی انرژی
      o ارتفاع پشته‌سازی مواد
      o وجود مایعات قابل اشتعال یا احتراق
      این عوامل باید طبق تعاریف بندهای 4.3.2 تا 4.3.7 در نظر گرفته شوند.
      19.3.1.2.4 طبقه‌بندی‌ها به شرح زیر هستند:
      1. خطر سبک (Light Hazard)
      2. خطر معمولی – گروه ۱ و ۲ (Ordinary Hazard Group 1 and 2)
      3. خطر بالا – گروه ۱ و ۲ (Extra Hazard Group 1 and 2)
      4. خطرات خاص اشغالی (Special Occupancy Hazards)مراجعه شود به فصل ۲۶

      19.3.2 نیازمندی‌های تأمین آب — روش جدول لوله‌کشی (Pipe Schedule Method)

      19.3.2.1
      برای تعیین حداقل نیازمندی تأمین آب در کاربری‌های خطر سبک و خطر معمولی که سیستم آن‌ها طبق جداول اندازه‌گذاری لوله‌های مندرج در بخش 27.5 طراحی شده، باید از جدول 19.3.2.1 استفاده شود.

      19.3.2.2
      برای کاربری‌های خطر بالا (Extra Hazard)، الزامات فشار و جریان باید صرفاً بر اساس روش محاسبات هیدرولیکی بند 19.3.3 تعیین شود.

      19.3.2.3
      استفاده از روش جدول لوله‌کشی مجاز است فقط در موارد زیر:

      1. افزایش یا اصلاح در سیستم‌های موجودی که بر اساس جدول لوله‌کشی بخش 27.5 طراحی شده‌اند.
      2. افزایش یا اصلاح در سیستم‌های موجود با طبقه‌بندی خطر بالا که با جدول لوله‌کشی طراحی شده‌اند.
      3. سیستم‌های جدیدی با مساحت حداکثر ۵۰۰۰ فوت مربع (۴۶۵مترمربع)

      2Q==

      19.3.2 – نیازمندی‌های تأمین آب – روش جدول لوله‌کشی (Pipe Schedule Method)

      19.3.2.3 بند 4
      سیستم‌های جدیدی که مساحت آن‌ها بیش از ۵۰۰۰ فوت مربع (۴۶۵متر مربع) باشد، در صورتی می‌توانند از جدول 19.3.2.1 استفاده کنند که مقادیر جریان مورد نیاز در آن جدول در حداقل فشار باقیمانده‌ی ۵۰psi (معادل ۳.۴ بار) در بالاترین تراز اسپرینکلر فراهم باشند.

      19.3.2.4
      جهت تعیین حداقل نیازمندی‌های تأمین آب، از جدول 19.3.2.1 استفاده می‌شود.

      19.3.2.5
      مقادیر مدت زمان پایین‌تر در جدول 19.3.2.1 تنها در صورتی قابل قبول هستند که:

      تجهیزات هشدار جریان آب (waterflow alarm)
      و تجهیزات نظارتی (supervisory devices)
      به‌صورت برقی (electrically supervised) بوده
      و این نظارت توسط یک مرکز مورد تأیید و به‌طور دائمی تحت پایش انجام شود.

      19.3.2.6 – فشار باقیمانده (Residual Pressure):

      19.3.2.6.1
      فشار باقیمانده مندرج در جدول 19.3.2.1 باید در تراز بالاترین اسپرینکلر فراهم باشد.

      19.3.2.6.2 افت فشار ناشی از شیرهای برگشت‌ناپذیر (Backflow Prevention Valves):

      19.3.2.6.2.1
      چنانچه در سیستم‌های طراحی شده با جدول لوله‌کشی از شیر برگشت‌ناپذیر استفاده شود، افت فشار ناشی از این شیر باید در محاسبات فشار باقیمانده لحاظ گردد.
      19.3.2.6.2.2
      میزان افت فشار ایجادشده توسط این شیر (بر حسب psi یا bar)، باید به افت فشار ناشی از ارتفاع و فشار باقیمانده مورد نیاز در ردیف بالایی اسپرینکلرها اضافه گردد تا فشار کلی مورد نیاز در محل تأمین آب مشخص شود.

      19.3.2.7
      استفاده از مقادیر جریان پایین‌تر در جدول 19.3.2.1 تنها زمانی مجاز است که:

      ساختمان از مصالح غیرقابل احتراق (noncombustible) ساخته شده باشد
      یا
      نواحی بالقوه‌ی آتش‌سوزی، با توجه به اندازه‌ی ساختمان یا تقسیم‌بندی فضاها (compartmentation)، محدود شده باشند به‌گونه‌ای که هیچ ناحیه‌ی باز (open area) از مقادیر زیر تجاوز نکند:
      o ۳۰۰۰ فوت مربع (۲۸۰ متر مربع) برای کاربری با خطر سبک(Light Hazard)
      o ۴۰۰۰ فوت مربع (۳۷۰ متر مربع) برای کاربری با خطر معمولی (Ordinary Hazard)

      19.3.3 نیازمندی‌های تأمین آب – روش محاسبات هیدرولیکی(Hydraulic Calculation Methods)

      19.3.3.1 کلیات

      19.3.3.1.1
      نیازمندی تأمین آب اسپرینکلر باید تنها بر اساس یکی از روش‌های زیرو به صلاحدید طراح تعیین شود:

      1. منحنی چگالی/مساحت (Density/Area Curves) مطابق شکل 19.3.3.1.1 و روش بند 19.3.3.2
      2. اتاق دارای بیشترین بار آبی (Room Design Method) مطابق بند 19.3.3.3
      3. نواحی طراحی خاص (Special Design Areas) مطابق بند 19.3.3.4

      19.3.3.1.2
      حداقل تأمین آب باید برای مدت زمانی فراهم باشد که در جدول 19.3.3.1.2مشخص شده است.

      19.3.3.1.3
      مقادیر مدت زمان پایین‌تر در جدول مذکور فقط در صورت وجود نظارت برقی و پایش دائمی توسط یک مرکز مورد تأیید قابل قبول هستند.

      19.3.3.1.4 محدودیت‌ها در روش‌های چگالی/مساحت و طراحی اتاق:

      در صورتی که از روش چگالی/مساحت یا روش طراحی اتاق استفاده شود، الزامات زیر اعمال می‌گردد:

      (1)*
      برای کاربری‌های خطر سبک و معمولی، اگر ناحیه عملکرد اسپرینکلر کمتر از ۱۵۰۰ فوت مربع (۱۴۰ متر مربع) باشد، باید چگالی متناظر با ۱۵۰۰ فوت مربع استفاده شود.
      (2)
      برای کاربری‌های خطر بالا، اگر ناحیه عملکرد اسپرینکلر کمتر از ۲۵۰۰ فوت مربع (۲۳۰ متر مربع) باشد، باید چگالی متناظر با ۲۵۰۰ فوت مربع استفاده گردد.

      Z

      19.3.3.1.5 فضاهای پنهان قابل‌اشتعال بدون اسپرینکلر
      19.3.3.1.5.1* هنگام استفاده از روش چگالی/مساحت یا طراحی اتاق، مگر اینکه الزامات بند 19.3.3.1.5.2 رعایت شده باشد، برای ساختمان‌هایی که دارای فضاهای پنهان قابل‌اشتعال بدون اسپرینکلر هستند، همان‌طور که در بندهای 9.2.1 و 9.3.18 توصیف شده است، حداقل مساحت عملکرد اسپرینکلر برای آن بخش از ساختمان باید 3000 فوت مربع (280 متر مربع) باشد.
      (A) ناحیه طراحی 3000 فوت مربع (280 متر مربع) فقط باید به سیستم اسپرینکلر یا بخش‌هایی از سیستم اسپرینکلری که در مجاورت فضای پنهان قابل‌اشتعال واجد شرایط هستند، اعمال شود.
      (B) اصطلاح «مجاور» به هر سیستم اسپرینکلری که فضایی در بالا، پایین یا کنار فضای پنهان واجد شرایط را محافظت می‌کند اطلاق می‌شود، مگر در مواردی که مانعی با درجه مقاومت در برابر آتش معادل با مدت زمان تأمین آب، به‌طور کامل فضای پنهان را از ناحیه دارای اسپرینکلر جدا کرده باشد.

      19.3.3.1.5.2 فضاهای پنهان بدون اسپرینکلر زیر، نیاز به حداقل مساحت عملکرد اسپرینکلر برابر با 3000 فوت مربع (280 متر مربع) ندارند:
      (1) فضاهای پنهان غیرقابل‌اشتعال و با قابلیت اشتعال محدود با بار قابل‌اشتعال ناچیز که دسترسی به آن‌ها وجود ندارد. این فضا حتی با وجود بازشوهای کوچک مانند آن‌هایی که برای بازگشت هوا در یک پلنوم استفاده می‌شوند، به‌عنوان فضای پنهان در نظر گرفته می‌شود.
      (2) فضاهای پنهان غیرقابل‌اشتعال و با قابلیت اشتعال محدود با دسترسی محدود که اجازه اشغال یا ذخیره مواد قابل‌اشتعال را نمی‌دهند. این فضا حتی با وجود بازشوهای کوچک مانند آن‌هایی که برای بازگشت هوا در یک پلنوم استفاده می‌شوند، به‌عنوان فضای پنهان در نظر گرفته می‌شود.
      (3) فضاهای پنهان قابل‌اشتعال که به‌طور کامل با عایق غیرقابل‌اشتعال پر شده‌اند.
      (4)* در کاربری‌های خطر سبک یا معمول، جایی که سقف‌های غیرقابل‌اشتعال یا با قابلیت اشتعال محدود مستقیماً به پایین تیرهای چوبی توپر یا ساختارهای توپر با قابلیت اشتعال محدود یا غیرقابل‌اشتعال متصل شده‌اند، به‌گونه‌ای که فضاهای بسته بین تیرها ایجاد شود با حجم حداکثر 160 فوت مکعب (4.5 متر مکعب)، از جمله فضای زیر عایقی که مستقیماً روی تیرهای سقف یا درون آن‌ها قرار گرفته در یک فضای پنهان که در غیر این صورت دارای اسپرینکلر است.

      2Q==

      (5) فضاهای پنهان که در آن‌ها از مصالح سخت استفاده شده و سطوح در معرض دید با یکی از موارد زیر، در همان شکلی که در فضا نصب شده‌اند، مطابقت دارند:
      (a) مصالح سطحی دارای شاخص گسترش شعله برابر یا کمتر از 25 هستند و ثابت شده که این مصالح در آزمون مطابق با استاندارد ASTM E84 «روش آزمون استاندارد برای ویژگی‌های احتراقی سطحی مصالح ساختمانی» یا UL 723 «استاندارد آزمون ویژگی‌های احتراقی سطحی مصالح ساختمانی»، که به‌مدت 20 دقیقه اضافی در همان شکل نصب‌شده در فضا ادامه یافته، آتش را بیش از 10.5 فوت (3.2 متر) گسترش نمی‌دهند، یا
      (b) مصالح سطحی با الزامات ASTM E2768، «روش آزمون استاندارد برای ویژگی‌های احتراقی سطحی مصالح ساختمانی با مدت زمان طولانی (آزمون تونلی 30 دقیقه‌ای)» مطابقت دارند.

      (6) فضاهای پنهان که مصالح در معرض دید آن‌ها به‌طور کامل از چوب تیمارشده با مواد مقاوم در برابر حریق ساخته شده‌اند، مطابق تعریف NFPA 703.

      (7) فضاهای پنهان در بالای اتاق‌های کوچک مجزا که مساحت آن‌ها از 55 فوت مربع (5.1 متر مربع) بیشتر نیست.

      (8) مسیرهای عمودی عبور لوله (pipe chases) با مساحت کمتر از 10 فوت مربع (0.9 متر مربع)، به شرطی که در ساختمان‌های چندطبقه، این مسیرها در هر طبقه با استفاده از مصالح معادل ساختار کف، مسدودکننده حریق(firestopped) شده باشند و در صورتی که این مسیرهای لوله‌کشی فاقد منابع اشتعال باشند، لوله‌کشی از مصالح غیرقابل احتراق باشد و نفوذ لوله در هر طبقه به‌درستی آب‌بندی شده باشد.

      (9) ستون‌های خارجی با مساحت کمتر از 10 فوت مربع (0.9 متر مربع) که با تیرک‌ها یا تیرچه‌های چوبی شکل گرفته‌اند و سایبان‌های بیرونی را نگه می‌دارند، به شرطی که این سایبان‌ها به‌طور کامل با سیستم اسپرینکلر محافظت شده باشند.

      (10) فضاهای با خطر سبک یا معمولی که در آن‌ها سقف‌های غیرقابل احتراق یا با قابلیت احتراق محدود مستقیماً یا بر روی کانال‌های فلزی با عمق بیش از 1 اینچ (25 میلی‌متر) به پایین تیرچه‌های چوبی کامپوزیت متصل شده‌اند، به‌شرطی که کانال‌های تیرچه مجاور با مصالحی معادل تخته گچی ½ اینچ (13 میلی‌متر) به حجم‌هایی بیش از 160 فوت مکعب (4.5 متر مکعب) تقسیم‌بندی شده باشند و حداقل 3½ اینچ (90 میلی‌متر) عایق پتویی (batt insulation) در پایین کانال‌های تیرچه نصب شده باشد زمانی که سقف با استفاده از کانال‌های فلزی متصل شده باشد.

      (11) حفره‌ها درون فضاهای دیواری فاقد اسپرینکلر.

      19.3.3.2 روش چگالی/مساحت

      19.3.3.2.1 منبع آب
      19.3.3.2.1.1 الزامات منبع آب فقط برای اسپرینکلرها باید از نمودارهای چگالی/مساحت در شکل 19.3.3.1.1 یا از فصل 26 در مواردی که معیارهای چگالی/مساحت برای خطرات اشغال خاص مشخص شده‌اند، محاسبه شود.
      19.3.3.2.1.2 هنگام استفاده از شکل 19.3.3.1.1، محاسبات باید هر نقطه‌ای منفرد روی منحنی چگالی/مساحت مناسب را ارضا کند.
      19.3.3.2.1.3 هنگام استفاده از شکل 19.3.3.1.1، ضروری نیست که همه نقاط روی منحنی انتخاب‌شده ارضا شوند.

      19.3.3.2.2 اسپرینکلرها
      19.3.3.2.2.1 چگالی‌ها و مساحت‌های ارائه‌شده در شکل 19.3.3.1.1 فقط باید برای استفاده با اسپرینکلرهای اسپری باشد.
      19.3.3.2.2.2 استفاده از اسپرینکلرهای با واکنش سریع در اشغال‌های خطر زیاد یا دیگر اشغال‌هایی که دارای مقادیر قابل توجهی مایعات قابل اشتعال یا گردوغبارهای قابل احتراق هستند مجاز نیست.
      19.3.3.2.2.3 برای اسپرینکلرهای پوشش گسترده (extended coverage)، حداقل مساحت طراحی باید برابر با مساحت مربوط به خطر در شکل 19.3.3.1.1 یا مساحت محافظت‌شده توسط پنج اسپرینکلر، هرکدام که بیشتر است، باشد.
      19.3.3.2.2.4 اسپرینکلرهای پوشش گسترده باید دارای فهرست‌بندی و طراحی برای حداقل دبی مطابق با چگالی برای خطر مورد نظر طبق شکل 19.3.3.1.1 باشند.

      19.3.3.2.3 اسپرینکلرهای با واکنش سریع
      19.3.3.2.3.1 در مواردی که از اسپرینکلرهای با واکنش سریع فهرست‌شده، از جمله اسپرینکلرهای با پوشش گسترده و واکنش سریع، در سراسر یک سیستم یا بخشی از سیستمی که دارای مبنای طراحی هیدرولیکی یکسان است استفاده شود، مساحت عملکرد سیستم می‌تواند بدون تغییر در چگالی، کاهش یابد طبق آنچه در شکل 19.3.3.2.3.1 آمده است، به‌شرطی که همه شرایط زیر برآورده شوند:
      (1) سیستم لوله‌کشی مرطوب باشد
      (2) اشغال خطر سبک یا خطر معمولی باشد
      (3) ارتفاع سقف حداکثر 20 فوت (6.1 متر) باشد

      (4) هیچ فضای سقفیِ بدون محافظت مطابق با موارد مجاز در بندهای 10.2.9 و 11.2.8 نباید بیش از 32 فوت مربع (3.0 متر مربع) باشد.

      (5) هیچ ناحیه‌ای بدون محافظت در بالای سقف‌های ابری (cloud ceilings) مطابق با موارد مجاز در بند 9.2.7 نباید وجود داشته باشد.

      19.3.3.2.3.2 تعداد اسپرینکلرها در ناحیه طراحی نباید هرگز کمتر از پنج عدد باشد.

      19.3.3.2.3.3 در مواردی که از اسپرینکلرهای با واکنش سریع روی سقف یا بام شیب‌دار استفاده می‌شود، برای تعیین درصد کاهش ناحیه طراحی، حداکثر ارتفاع سقف یا بام باید لحاظ شود.

      19.3.3.2.4 سقف‌های شیب‌دار. در مواردی که از انواع زیر از اسپرینکلرها روی سقف‌های شیب‌دار با شیب بیش از 1 به 6 (افزایش 2 واحد در طول 12 واحد، معادل شیب 16.7 درصد) در کاربردهای غیر انباری استفاده می‌شود، ناحیه عملکرد سیستم باید بدون تغییر چگالی، 30 درصد افزایش یابد:

      (1) اسپرینکلرهای اسپری، شامل اسپرینکلرهای پوشش گسترده که طبق بند 11.2.1(4) فهرست شده‌اند، و اسپرینکلرهای با واکنش سریع
      (2) اسپرینکلرهای CMSA

      19.3.3.2.5 سیستم‌های خشک و سیستم‌های پیش‌فعال دوگانه با قفل مضاعف.* برای سیستم‌های لوله‌کشی خشک و سیستم‌های پیش‌فعال دوگانه با قفل مضاعف، ناحیه عملکرد اسپرینکلر باید بدون تغییر چگالی، 30 درصد افزایش یابد.

      19.3.3.2.6 اسپرینکلرهای دمای بالا. در مواردی که از اسپرینکلرهای دمای بالا برای اشغال‌های با خطر زیاد استفاده می‌شود، ناحیه عملکرد اسپرینکلر می‌تواند بدون تغییر چگالی، تا 25 درصد کاهش یابد، اما نه کمتر از 2000 فوت مربع (185 متر مربع).

      19.3.3.2.7 در مواردی که از اسپرینکلرهایی با ضریب دبی K-11.2 (160) یا بزرگ‌تر همراه با منحنی‌های طراحی مربوط به Extra Hazard Group 1 یا Extra Hazard Group 2 و مطابق با بند 19.3.3.1.1 استفاده می‌شود، ناحیه طراحی می‌تواند تا 25 درصد کاهش یابد، اما نه کمتر از 2000 فوت مربع (185 متر مربع)، بدون توجه به درجه حرارت اسپرینکلر.

      Z

      19.3.3.2.8* تعدیلات چندگانه
      19.3.3.2.8.1 هنگامی که تعدیلات چندگانه در ناحیه عملکرد باید مطابق با بندهای 19.3.3.2.3، 19.3.3.2.4، 19.3.3.2.5 یا 19.3.3.2.6 انجام گیرد، این تعدیلات باید به صورت مرکب بر پایه ناحیه عملکرد انتخاب‌شده اولیه از شکل 19.3.3.1.1 اعمال شوند.
      19.3.3.2.8.2 اگر ساختمان دارای فضاهای پنهان قابل احتراق و بدون اسپرینکلر باشد، قوانین بند 19.3.3.1.4 باید پس از انجام تمام اصلاحات دیگر اعمال شود.

      19.3.3.3 روش طراحی اتاق
      19.3.3.3.1* نیازمندی‌های تأمین آب برای تنها اسپرینکلرها باید بر پایه اتاقی که بیشترین تقاضا را ایجاد می‌کند، بنا شود.
      19.3.3.3.2 چگالی انتخاب‌شده باید از شکل 19.3.3.1.1 مطابق با طبقه‌بندی خطر اشغال و اندازه اتاق باشد.
      19.3.3.3.3 برای استفاده از روش طراحی اتاق، تمام اتاق‌ها باید دارای دیوارهایی با درجه مقاومت در برابر آتش برابر با مدت زمان تأمین آب ذکر شده در جدول 19.3.3.1.2 باشند.
      19.3.3.3.4 اگر اتاق کوچک‌تر از ناحیه مشخص‌شده در شکل 19.3.3.1.1 باشد، مفاد بندهای 19.3.3.1.4(1) و 19.3.3.1.4(2) باید اعمال شوند.
      19.3.3.3.5 حداقل حفاظت از بازشوها باید به صورت زیر باشد:
      (1) خطر سبک — درب‌های خودبسته‌شونده یا خودکار غیر مقاوم در برابر آتش.
      (2) خطر سبک بدون حفاظت از بازشو — در صورتی که بازشوها حفاظت نشده باشند، محاسبات باید شامل اسپرینکلرهای داخل اتاق به‌علاوه دو اسپرینکلر در فضای ارتباطی نزدیک‌ترین به هر بازشوی حفاظت‌نشده باشد، مگر اینکه فضای ارتباطی تنها دارای یک اسپرینکلر باشد که در این صورت محاسبات باید شامل عملکرد همان یک اسپرینکلر باشد. انتخاب اسپرینکلرهای اتاق و فضای ارتباطی که باید محاسبه شود، باید به گونه‌ای باشد که بیشترین تقاضای هیدرولیکی را تولید کند. برای اشغال‌های خطر سبک با بازشوهای بدون حفاظت در دیوارها، حداقل عمق پیشانی (lintel) برای بازشوها 8 اینچ (200 میلی‌متر) الزامی است و عرض بازشو نباید بیش از 8 فوت (2.4 متر) باشد. داشتن تنها یک بازشوی 36 اینچ (900 میلی‌متر) یا کمتر بدون پیشانی مجاز است، مشروط بر اینکه بازشوی دیگری به فضاهای مجاور وجود نداشته باشد.
      (3) خطر معمولی و خطر بالا — درب‌های خودبسته‌شونده یا خودکار با درجه مقاومت آتش مناسب برای محصورسازی.

      19.3.3.3.6 در صورتی که روش طراحی اتاق استفاده شود و ناحیه مورد نظر راهرویی باشد که توسط یک ردیف اسپرینکلر محافظت شده با بازشوهای حفاظت‌شده طبق بند 19.3.3.3.5 محافظت می‌شود، حداکثر تعداد اسپرینکلرهایی که نیاز به محاسبه دارند پنج عدد یا، در صورتی که اسپرینکلرهای پوشش گسترده نصب شده باشند، تمام اسپرینکلرهای موجود در 75 فوت طولی (23 متر طولی) از راهرو خواهد بود.
      19.3.3.3.7 در صورتی که ناحیه مورد نظر راهرویی باشد که توسط یک ردیف اسپرینکلر محافظت شده با بازشوهای بدون حفاظت در یک اشغال خطر سبک محافظت می‌شود، ناحیه طراحی باید شامل تمام اسپرینکلرهای موجود در راهرو تا حداکثر پنج عدد باشد یا، در صورتی که اسپرینکلرهای پوشش گسترده نصب شده باشند، تمام اسپرینکلرهای موجود در 75 فوت طولی (23 متر طولی) از راهرو.

      19.3.3.4 نواحی طراحی ویژه
      19.3.3.4.1 در صورتی که ناحیه طراحی شامل یک شوت خدمات ساختمانی باشد که با رایزر جداگانه‌ای تغذیه می‌شود، حداکثر تعداد اسپرینکلرهایی که باید محاسبه شوند، سه عدد است، که هرکدام باید حداقل ۱۵ گالن در دقیقه (57 لیتر در دقیقه) تخلیه داشته باشند.
      19.3.3.4.2* در صورتی که ناحیه‌ای قرار است تنها توسط یک خط اسپرینکلر محافظت شود، ناحیه طراحی باید شامل تمام اسپرینکلرهای روی خط تا حداکثر هفت عدد باشد.
      19.3.3.4.3 اسپرینکلرهای داخل کانال‌ها که در بخش‌های 8.9 و 9.3.9 توصیف شده‌اند، باید به‌گونه‌ای طراحی هیدرولیکی شوند که فشار تخلیه در هر اسپرینکلر حداقل ۷ psi (0.5 bar) باشد، در حالی که تمام اسپرینکلرهای داخل کانال در حال تخلیه هستند.
      19.3.3.4.4 برج‌های پله: برج‌های پله یا دیگر ساختارهایی با طبقات ناقص، اگر با رایزر مستقل لوله‌کشی شده باشند، از نظر اندازه لوله به‌عنوان یک ناحیه تلقی می‌شوند.

      19.4 رویکردهای طراحی ویژه
      19.4.1 اسپرینکلرهای مسکونی
      19.4.1.1* ناحیه طراحی باید شامل چهار اسپرینکلر مجاور باشد که بیشترین تقاضای هیدرولیکی را ایجاد می‌کنند.
      19.4.1.2* مگر اینکه الزامات بند 19.3.3.1.5.2 برای ساختمان‌هایی که دارای فضاهای پنهان قابل احتراق بدون اسپرینکلر هستند (طبق توصیف در بندهای 9.2.1 و 9.3.18) رعایت شده باشد، حداقل ناحیه طراحی عملکرد اسپرینکلر برای آن بخش از ساختمان باید شامل هشت اسپرینکلر باشد.
      19.4.1.2.1* ناحیه طراحی شامل هشت اسپرینکلر فقط باید برای بخش‌هایی از اسپرینکلرهای مسکونی اعمال شود که در مجاورت فضای پنهان قابل احتراق واجد شرایط قرار دارند.
      19.4.1.2.2 واژه «مجاور» شامل هر سیستم اسپرینکلری می‌شود که فضایی را در بالا، پایین، یا کنار فضای پنهان محافظت می‌کند، مگر آنکه مانعی با درجه مقاومت در برابر آتش معادل حداقل مدت زمان تأمین آب، فضای پنهان را به‌طور کامل از ناحیه دارای اسپرینکلر جدا کرده باشد.
      19.4.1.3 مگر اینکه الزامات بند 19.4.1.4 رعایت شده باشد، حداقل دبی مورد نیاز از هر اسپرینکلر در ناحیه طراحی باید بزرگ‌تر از مقادیر زیر باشد:
      (1) طبق حداقل نرخ جریان ذکر شده در لیستینگ اسپرینکلر
      (2) در اتاق‌ها یا فضاهایی بزرگ‌تر از 800 فوت مربع (74 متر مربع)، به‌صورت تحویل حداقل 0.1 gpm/ft² (4.1 mm/min) بر روی ناحیه طراحی، طبق مفاد بند 9.5.2.1
      (3) در اتاق‌ها یا فضاهایی با 800 فوت مربع (74 متر مربع) یا کمتر، به‌صورت تحویل حداقل 0.1 gpm/ft² (4.1 mm/min) بر روی سطح اتاق یا فضا با استفاده از مساحت اتاق تقسیم بر تعداد اسپرینکلرهای موجود در آن

      19.4.1.4 برای تغییرات یا افزودن به سیستم‌های موجود مجهز به اسپرینکلرهای مسکونی، معیارهای دبی لیست‌شده کمتر از 0.1 gpm/ft² (4.1 mm/min) مجاز است.
      19.4.1.4.1 در مواردی که اسپرینکلرهای مسکونی تولیدشده پیش از سال 2003 که دیگر توسط تولیدکننده عرضه نمی‌شوند تعویض می‌گردند، و این اسپرینکلرها با چگالی طراحی کمتر از 0.05 gpm/ft² (2.04 mm/min) نصب شده‌اند، استفاده از اسپرینکلر مسکونی با ضریب K معادل (±5 درصد) مجاز است، مشروط بر اینکه سطح پوشش فعلی لیست‌شده برای اسپرینکلر جایگزین تجاوز نکند.

      19.4.1.5 در نواحی مانند اتاق زیر شیروانی، زیرزمین‌ها، یا سایر انواع کاربری‌هایی که خارج از واحدهای مسکونی اما درون همان سازه قرار دارند، این نواحی باید به‌عنوان مبنای طراحی جداگانه طبق بخش 19.2 محافظت شوند.
      19.4.1.6 الزامات اختصاصی برای سهمیه جریان شلنگ (hose stream allowance) و مدت زمان تأمین آب باید مطابق الزامات کاربری خطر کم(light hazard) در جدول 19.3.3.1.2 باشد.

      19.4.2 حفاظت در برابر مواجهه   (Exposure Protection)

      19.4.2.1* لوله‌کشی باید طبق بخش 27.2 به‌صورت هیدرولیکی طراحی شود به‌نحوی که حداقل ۷ psi (0.5 bar) فشار در هر اسپرینکلر که به سمت ناحیه مواجهه (exposure) قرار گرفته، با فرض فعال بودن تمام این اسپرینکلرها، فراهم گردد.
      19.4.2.2 اگر منبع آب سایر سامانه‌های حفاظت در برابر آتش را نیز تغذیه می‌کند، باید توانایی تأمین هم‌زمان کل تقاضای این سامانه‌ها و همچنین تقاضای سامانه محافظت از مواجهه را داشته باشد.

      19.4.3 پرده‌های آبی (Water Curtains)

      19.4.3.1 اسپرینکلرهای موجود در یک پرده آبی، همان‌طور که در بندهای 9.3.5 یا 9.3.13.2 توصیف شده‌اند، باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که حداقل تخلیه 3 گالن در دقیقه برای هر فوت طول (37 لیتر در دقیقه برای هر متر طول) از پرده آبی را فراهم کنند، به‌طوری که هیچ اسپرینکلری کمتر از 15 گالن در دقیقه (57 لیتر در دقیقه) تخلیه نداشته باشد.
      19.4.3.2 برای پرده‌های آبی با اسپرینکلر خودکار (automatic sprinklers)، تعداد اسپرینکلرهایی که در طراحی محاسبه می‌شوند باید برابر با تعداد اسپرینکلرهایی باشد که در طولی مطابق با طول موازی با خطوط انشعاب (branch lines) در ناحیه‌ای که در بند 27.2.4.2 مشخص شده است، قرار دارند.
      19.4.3.3 برای پرده آبی سیستم دلوژ (deluge system) که جهت محافظت از دهانه‌ی صحنه تئاتر (proscenium opening) طبق بند 9.3.13.2 استفاده می‌شود، پرده آبی باید به‌گونه‌ای طراحی شود که همه اسپرینکلرهای باز متصل به آن را تأمین کند.

      19.4.3.4 اسپرینکلرهای زیر سقف یا بام در فضاهای پنهان قابل احتراق با سازه‌های چوبی (Wood Joist یا Wood Truss) با فواصل کمتر از 3 فوت (0.9 متر) و شیب 4 در 12 یا بیشتر

      19.4.3.4.1 در صورتی که فاصله‌گذاری اسپرینکلرها از یکدیگر بیش از 8 فوت (2.4 متر) در جهت عمود بر شیب نباشد، حداقل فشار تخلیه اسپرینکلر باید 7 psi (0.5 bar) باشد.

      19.4.3.4.2 چنانچه فاصله‌گذاری اسپرینکلرها از یکدیگر بیش از ۸ فوت (۲.۴ متر) در جهت عمود بر شیب باشد، حداقل فشار تخلیه اسپرینکلر باید ۲۰ psi (1.4 bar) باشد.
      19.4.3.4.3 الزامات سهمیه جریان شلنگ (hose stream allowance) و مدت زمان تأمین آب باید مطابق با الزامات کاربری خطر کم (light hazard) در جدول 19.3.3.1.2 رعایت شود.

      19.4.3.5 اگر احتمال دارد که یک آتش‌سوزی به‌طور هم‌زمان اسپرینکلرهای پرده آبی و ناحیه طراحی یک سیستم محاسبه‌شده به‌صورت هیدرولیکی را فعال کند، تأمین آب پرده آبی باید به تقاضای آب محاسبه‌شده اضافه شده و با تقاضای ناحیه محاسبه‌شده بالانس گردد.

      19.4.4 شیشه محافظت‌شده با اسپرینکلر (Sprinkler-Protected Glazing)

      19.4.4 در مواردی که الزامات شیشه محافظت‌شده با اسپرینکلر باید با بند 9.3.15 مطابقت داشته باشند، مدت زمان تأمین آب برای ناحیه طراحی شامل اسپرینکلرهای پنجره نباید کمتر از درجه‌بندی مورد نیاز مجموعه (assembly) باشد.
      19.4.4.1 برای شیشه محافظت‌شده با اسپرینکلر، تعداد اسپرینکلرهایی که در طراحی هیدرولیکی لحاظ می‌شوند، باید معادل تعداد اسپرینکلرهایی باشند که در طولی برابر با طول موازی با خطوط انشعاب در ناحیه‌ای که توسط بند 27.2.4.2 مشخص شده، قرار دارند.
      19.4.4.2 اگر احتمال دارد که یک آتش‌سوزی به‌طور هم‌زمان اسپرینکلرهای شیشه محافظت‌شده و ناحیه طراحی یک سیستم محاسبه‌شده به‌صورت هیدرولیکی را فعال کند، تأمین آب برای شیشه محافظت‌شده نیز باید به تقاضای آب محاسبه‌شده اضافه شده و با تقاضای ناحیه محاسبه‌شده بالانس گردد.
      19.4.4.3 محاسبات طراحی هیدرولیکی باید شامل ناحیه‌ای از طراحی باشند که اسپرینکلرهای سقفی مجاور شیشه محافظت‌شده با اسپرینکلر را در بر گیرد.

      19.5 سامانه‌های دلوژ (Deluge Systems)

      اسپرینکلرهای باز و سامانه‌های دلوژ باید طبق استانداردهای مربوطه به‌صورت هیدرولیکی طراحی و محاسبه شوند.

  • نحوه اتصال بیم دتکتور به سیستم اعلام حریق آدرس پذیر

     

    انواع بیم دتکتور از نظر نوع اتصال

    1. ساده (Conventional Beam Detector):
      • فقط دو خروجی رله دارد (Alarm / Fault)
      • آدرس‌پذیر نیست و نیاز به واسط دارد
    2. آدرس‌پذیر (Addressable Beam Detector):
      • مستقیماً قابل اتصال به لوپ آدرس‌پذیر است
      • آدرس مختص به خود دارد

     

     اتصال بیم دتکتور متعارف به سیستم آدرس‌پذیر توسط ماژول ورودی

    با استفاده از یک ماژول آدرس پذیر که با پنل مرکزی آدرس پذیر دارای پروتکل ارتباطی یکسان می باشد ( هر دو یک برند باشند ) میتوان یک بیم دتکتور متعارف را به پنل آدرس پذیر متصل نمود.

    ماژول های ورودی یا ماژول مانیتور ها دو دسته هستند. دسته اول ماژول های ورودی آدرس پذیر 4 سیمه هستند که تامین برق آنها توسط تابلوی اعلام حریق آدرس پذیر تامین می شود. ماژول های ورودی آدرس پذیر 4 سیمه، همانطور که از اسم آن پیداست از 4 سیم استفاده میکنند که دو سیم آن برق 24 ولت و دو سیم دیگر جهت اتصال به لوپ یا حلقه یا مدار سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است.

    نوع دوم ماژول های ورودی آدرس پذیر 2 سیمه هستند و برق آنها توسط برق لوپ، پنل اعلام حریق آدرس پذیر تامین میشود. این ماژول ها بخاطر صرفه جویی در هزینه کابل کشی بسیار به صرفه تر هستند و همچنین نصب آنها راحت تر است.

    حالت 1: تشخیص ورودی معمولاً باز:

    WhatsApp Image 2025 09 29 at 11.39.02 PM


    مقاومت انتهای خط 47 کیلو اهم باید در انتهای خط ورودی و تا حد امکان نزدیک به دستگاه تحت نظارت قرار گیرد، همان‌طور که در شکل 3 نشان داده شده است. تنها در صورتی که اتصال به‌درستی انجام شده باشد، ماژول می‌تواند سه حالت را در ترمینال‌های ورودی تشخیص دهد: عادی، مدار باز و هشدار (اتصال کوتاه)

    حالت 2: تشخیص ورودی معمولاً بسته:

    WhatsApp Image 2025 09 29 at 11.39.02 PM1


    مقاومت انتهای خط 47 کیلو اهم باید در انتهای خط ورودی و تا حد امکان نزدیک به دستگاه تحت نظارت قرار گیرد، همان‌طور که در شکل 4 نشان داده شده است. تنها در صورتی که اتصال به‌درستی انجام شده باشد..

     

    نحوه اتصال بیم دتکتور متعارف به تابلوی اعلام حریق آدرس پذیر توسط ماژول ورودی 2 سیمه

    WhatsApp Image 2025 09 29 at 11.39.03 PM

    در شکل بالا از یک ماژول ورودی آدرس پذیر 2 سیمه جهت اتصال بیم دتکتور متعارف به پنل کنترل اعلام حریق آدرس پذیر استفاده شده است. تنها تفاوت ماژول های ورودی 2 سیمه و 4 سیمه فقط در نحوه تغذیه ماژول می باشد. در سیستم 4 سیمه ، احتیاج به 2 سیم اضافه جهت اتصال به ترمینال 24 ولت کمکی تابلوی اعلام حریق آدرس پذیر می باشد ولی در سیستم 2 سیمه ،به علت مصرف الکتریکی کم، برق خود را از طریق برق لوپ یا حلقه تابلوی اعلام حریق آدرس پذیر تامین می کند.

     

    نکات مهم:

    • حتماً باید بین منبع تغذیه و بیم دتکتور، ایزولاسیون مناسب رعایت شود.
    • بهتر است از ماژول‌هایی استفاده شود که قابلیت نظارت بر مدار باز یا اتصال کوتاه را دارند.

     

    1. استفاده از بیم دتکتور آدرس‌پذیر اختصاصی

    در این روش، از بیم دتکتورهای تولید شده توسط برند سازنده‌ی سیستم اعلام حریق استفاده می‌شود که مستقیماً قابل اتصال به لوپ هستند و بدون نیاز به ماژول واسط، قادر به اتصال به پنل آدرس‌پذیر هستند.

    در این مورد کافی است تا بیم دتکتور در حال نصب را نیز همانند بقیه آیتم های اعلام حریق در حال نصب،( مانند دتکتور ها و شستی ها و آژیرها) آدرس دهی شود . آدرس دهی معمولا از توسط پروگرامر دستی یا بصورت اتوماتیک از طریق پنل انجام می پذیرد.

    کافیست بیم دتکتور را آدرس دهی کرده و به عنوان آدرس یک ورودی، به پنل اعلام حریق معرفی کنیم. در سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر قابلیت تنظیم ورودی ها و خروجی ها بصورت علت و معلول نیز وجود دارد و میتوان توسط پنل کنترل سیستم اعلام حریق آدرس پذیر طوری برنامه نویسی کرد که با شروع عمل بیم دتکتور، عملیات های مربوطه مثل بستن پرده های دودبند یا باز کردن درب های اضطراری یا حتی عملیات خودکار اطفاء آتش بصورت خودکار شروع به کار کند.

     

     

    مزایا:

    • کاهش خطاهای اتصال
    • یکپارچگی بیشتر با پنل اعلام حریق
    • نمایش دقیق وضعیت آلارم و خطا در مانیتور پنل

    معایب:

    • قیمت بالاتر
    • وابستگی به برند خاص
    • محدودیت در تأمین یا تعمیر در پروژه‌های بلندمدت

    WhatsApp Image 2025 09 29 at 11.39.03 PM1

  • ملاحظات هنگام نصب بیم دتکتورهای دودی

    بیم دتکتورهای دودی انتخابی واضح برای حفاظت از ساختمان‌هایی با سقف‌های بلند مانند آتریوم‌ها، لابی‌ها، سالن‌های ورزشی، ورزشگاه‌ها، موزه‌ها، کلیساها، کارخانه‌ها و انبارها هستند. معمولاً حریق‌ها در بخش‌های پایین‌تر ساختمان و در نزدیکی سطح کف آغاز می‌شوند. در این حالت، دود ناشی از آتش به سمت سقف بالا می‌رود؛ ستون دود هنگام حرکت از نقطه شروع خود، به اطراف پخش شده و میدان دودی به شکل یک مخروط وارونه ایجاد می‌کند که هرچه بالاتر می‌رود رقیق‌تر می‌شود. در نتیجه کاهش غلظت دود، دتکتورهای نقطه‌ای هرچه در ارتفاع بیشتری نصب شوند، کارایی کمتری خواهند داشت. بر اساس استاندارد BS5839 بخش ۱، ارتفاع نصب دتکتورهای نقطه‌ای برای حفاظت جانی به ۱۰٫۵ متر و برای حفاظت از اموال به ۱۵ متر محدود شده است.

    در مقابل، بیم دتکتورهای دودی که کل ستون دود را نمونه‌برداری می‌کنند، به‌طور ایده‌آل برای کاربردهای با سقف بلند مناسب هستند. این موضوع در استاندارد BS5839 بخش ۱ نیز مورد تأیید است که استفاده از بیم دتکتورها را تا ارتفاع ۲۵ متر برای حفاظت جانی و ۴۰ متر برای حفاظت از اموال مجاز می‌داند.

    انواع بیم دتکتور
    بیم دتکتورهای دودی دارای تأییدیه اروپایی طبق استاندارد EN54-12:2002 «سیستم‌های اعلام حریق و آتش – دتکتورهای دودی – دتکتورهای خطی با استفاده از پرتو نوری» آزمایش می‌شوند. دو نوع اصلی بیم دتکتورهای نوری خطی شامل نوع «انتهای به انتها» و نوع «رفلکتوری» هستند که هر دو بر اساس اصل کاهش شدت نور کار می‌کنند: یک پرتو نوری در عرض ناحیه تحت حفاظت تابانده می‌شود و میزان تضعیف آن بر اثر وجود دود پایش می‌گردد.

    بیم دتکتور نوع «انتهای به انتها» دارای فرستنده و گیرنده جداگانه در دو انتهای ناحیه تحت حفاظت است. این نوع نیازمند تأمین برق برای هر دو واحد فرستنده و گیرنده بوده که باعث طولانی‌تر شدن مسیر سیم‌کشی و در نتیجه افزایش هزینه نصب نسبت به نوع رفلکتوری می‌شود. بیم دتکتورهای رفلکتوری یا «تک‌سَر» تمام تجهیزات الکترونیکی را در یک محفظه دارند: پرتو به سمت یک رفلکتور در انتهای مقابل ناحیه تحت حفاظت تابانده می‌شود و گیرنده میزان تضعیف سیگنال بازگشتی را پایش می‌کند.

    اگرچه بیم دتکتورهای رفلکتوری به دلیل صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه نصب، امروزه بیشتر از نوع انتهای به انتها استفاده می‌شوند، اما در به‌کارگیری آن‌ها باید ملاحظاتی در نظر گرفته شود. باید توجه داشت که در بیم دتکتور نوع انتهای به انتها، هر جسمی که در مسیر پرتو قرار گیرد و باعث کاهش شدت سیگنال شود، عملکرد دتکتور را مختل نمی‌کند و بدترین حالت ممکن ایجاد یک آلارم کاذب است. اما در بیم دتکتورهای رفلکتوری، وجود یک جسم بازتاب‌دهنده در مسیر پرتو، به‌ویژه در نزدیکی دستگاه، ممکن است بازتاب کافی به گیرنده ایجاد کند حتی اگر سیگنال به بیشتر ناحیه تحت حفاظت نرسد. این موضوع معمولاً در مورد بیم دتکتورهایی با میزان بازتاب کم، به‌خصوص مدل‌های با رفلکتور کوچک، مشکل‌سازتر است.

    هزینه نسبی
    طبق استاندارد BS5839 بخش ۱، یک دتکتور دودی نقطه‌ای دارای شعاع پوشش حداکثر ۷٫۵ متر است. در یک طرح ساده جانمایی (شکل ۱a)، این مقدار معادل فاصله حداکثر ۱۰٫۵ متر بین دتکتورها است. با تغییر دقیق چیدمان دتکتورها (شکل ۱b) می‌توان تعداد دتکتورهای نقطه‌ای موردنیاز برای پوشش یک مساحت مشخص را کاهش داد. برای بیم دتکتورهای دودی، استاندارد BS5839 بخش ۱ حداکثر برد ۱۰۰ متر و پوشش ۷٫۵ متر در هر طرف پرتو را مجاز می‌داند که این مقدار، پوشش نظری ۱۵۰۰ مترمربع را فراهم می‌کند (شکل ۱c)؛ مساحتی که معمولاً برای پوشش آن به ۱۶ عدد یا بیشتر دتکتور دودی نقطه‌ای نیاز است. کاهش تعداد تجهیزات موجب کاهش هزینه نصب و نگهداری می‌شود. بزرگ‌ترین محدودیت بیم دتکتور دودی این است که یک تجهیز «خط دید» محسوب می‌شود و در نتیجه ممکن است هر جسم یا شخصی که وارد مسیر پرتو شود، موجب اختلال شود و این امر استفاده از آن را در بیشتر فضاهای اشغال‌شده با ارتفاع سقف معمولی غیرعملی می‌سازد.

    جریان هوا
    جریان هوای زیاد برای شناسایی دود توسط هم دتکتورهای نقطه‌ای و هم بیم دتکتورهای دودی مشکل خاصی ایجاد می‌کند، زیرا انتشار دود تحت شرایط عادی ممکن است اتفاق نیفتد. سرعت بالای هوا همچنین می‌تواند دود را از محفظه تشخیص دتکتور نقطه‌ای خارج کند، بنابراین باید عملکرد دتکتور نقطه‌ای در مکان‌هایی که سرعت هوا بیش از ۱٫۵ متر بر ثانیه است یا تعویض هوا در ناحیه حفاظت‌شده بیش از ۷٫۵ بار در ساعت می‌باشد، با دقت بررسی شود. بیم دتکتورهای دودی معمولاً در آزمون‌های تأییدیه برای پایداری در جریان هوای زیاد آزمایش نمی‌شوند، زیرا جریان زیاد هوا تأثیر قابل‌توجهی بر قابلیت تشخیص آن‌ها ندارد. هرچند در نواحی با جریان هوای بالا معمولاً نیاز به کاهش فاصله نصب نیست، اما باید رفتار پیش‌بینی‌شده دود در این شرایط مدنظر قرار گیرد.

    مقاومت در برابر حرکت ساختمان
    برای عملکرد صحیح، بیم دتکتورها به یک سطح نصب بسیار پایدار نیاز دارند؛ سطحی که حرکت، جابه‌جایی، لرزش یا تغییر شکل در طول زمان نداشته باشد، زیرا این موارد می‌توانند باعث ایجاد آلارم یا خطای کاذب شوند. دتکتور باید روی یک دیوار باربر محکم، ستون پشتیبان، تیر سازه‌ای یا سطح دیگری که انتظار نمی‌رود در طول زمان دچار لرزش یا جابه‌جایی شود، نصب شود. این تجهیز را می‌توان مستقیماً روی سازه ساختمان نصب کرد که معمولاً امکان تنظیم ±۱۰ درجه را فراهم می‌کند، یا در صورت نیاز به نصب مورب یا نصب روی سقف، از براکت‌های قابل تنظیم با دامنه تغییر بیشتر استفاده نمود. اگر نصب هر دو بخش دستگاه روی سازه محکم امکان‌پذیر نباشد، باید فرستنده روی سطح محکم‌تر نصب شود، زیرا جابه‌جایی رفلکتور یا گیرنده اثر کمتری نسبت به جابه‌جایی فرستنده دارد.

    بیم دتکتور باید در برابر حرکت‌های احتمالی ساختمان که ناشی از نیروهای محیطی مختلف است، مقاومت بالایی داشته باشد. باد، برف، باران و تغییرات دما می‌توانند باعث خم‌شدن ساختمان شوند؛ به عنوان مثال، باد با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت که بر یک دیوار ۱۰۰ مترمربعی وارد می‌شود، می‌تواند فشاری معادل ۴ تن ایجاد کند. در فواصل طولانی، حتی تغییر شکل‌های جزئی سازه می‌تواند موجب انحراف زیاد پرتو از هدف شود؛ برای مثال، در برد ۱۰۰ متر، جابه‌جایی ۰٫۵ درجه‌ای فرستنده می‌تواند نقطه مرکزی پرتو را نزدیک به ۹۰۰ میلی‌متر جابه‌جا کند. برای اطمینان از عملکرد قابل‌اعتماد، بیم دتکتور باید بتواند با حداکثر عدم‌همراستایی زاویه‌ای ±۰٫۵ درجه در دتکتور و ±۱۰ درجه در رفلکتور به‌خوبی کار کند تا تغییر شکل‌های موقت سازه بدون ایجاد آلارم یا خطای کاذب قابل تحمل باشد.

    نصب و راه‌اندازی اولیه
    همراستاسازی بیم دتکتور معمولاً شامل چهار مرحله است: همراستاسازی اولیه، تنظیم دقیق، تنظیم بهره و تأیید. توضیحات زیر مربوط به یک بیم دتکتور رفلکتوری معمولی است؛ بیم دتکتورهای نوع انتهای به انتها به یک مرحله اضافی نیاز دارند، زیرا باید هر دو سر فرستنده/گیرنده به‌درستی همراستا شوند. همراستاسازی اولیه با استفاده از نشانه‌گیر نوری داخلی و پیچ‌های تنظیم افقی و عمودی برای قرار دادن رفلکتور در مرکز آینه همراستاسازی انجام می‌شود. پس از همراستاسازی اولیه، فرآیند تنظیم دقیق انجام می‌شود. یک نمایشگر دیجیتال روی برد مدار دتکتور وجود دارد و تکنسین با تنظیم پیچ‌های افقی و عمودی، بالاترین مقدار ممکن را روی نمایشگر به دست می‌آورد. در طول این فرآیند، دتکتور پرتو را پایش کرده و بهره داخلی خود را برای دستیابی به بهترین پاسخ تنظیم می‌کند. پس از قرار گرفتن دوباره درپوش دستگاه، یک تنظیم نهایی بهره داخلی به‌صورت خودکار انجام می‌شود.

    مرحله نهایی
    مرحله پایانی شامل آزمایش عملکرد اعلام حریق و خطای دتکتور توسط تکنسین است. با استفاده از یک ماده مات و غیررفلکتوری، رفلکتور به طور کامل مسدود می‌شود که باید باعث ایجاد سیگنال خطای مسدود شدن پرتو پس از حدود ۳۰ ثانیه گردد. سپس حساسیت بررسی می‌شود. رفلکتور تا حدی کمتر از مقدار تنظیم حساسیت مربوطه با استفاده از مقیاس مدرج روی رفلکتور پوشانده می‌شود که نباید هیچ تغییری در وضعیت پرتو ایجاد کند. در نهایت، رفلکتور تا حدی بالاتر از مقدار حساسیت نسبی مسدود می‌شود که باید باعث ایجاد سیگنال آلارم حریق گردد.

    تنظیم حساسیت و جبران تغییرات تدریجی
    چالش همیشگی برای سازندگان دتکتور، ایجاد تعادل در مقدار تنظیم حساسیت به‌گونه‌ای است که عملکرد بین تشخیص سریع حریق واقعی و جلوگیری از آلارم‌های کاذب بیش از حد، متوازن باشد. برای دستیابی به عملکرد بهینه، سازندگان پیشرفته بیم دتکتورهای دودی قابلیت جبران خودکار برای خنثی‌سازی اثر تغییرات محیطی کوتاه‌مدت و بلندمدت را فراهم می‌کنند. الگوریتم حساسیت خودتنظیم، آستانه آلارم را طی چند ساعت به‌صورت خودکار برای جبران تغییرات کوتاه‌مدت محیط حفاظت‌شده (مانند فعالیت لیفتراک‌ها در طول روز کاری) تنظیم می‌کند. این تنظیمات توانایی دتکتور برای واکنش سریع به وقوع آتش‌سوزی را مختل نمی‌کند.

    با تجمع گردوغبار روی بخش‌های نوری بیم دتکتور، حساسیت دستگاه افزایش یافته و احتمال بروز آلارم‌های کاذب بیشتر می‌شود. الگوریتم‌هایی برای جبران تجمع تدریجی گردوغبار ارائه می‌شوند تا ضمن حفظ حساسیت ثابت، فاصله‌های زمانی نگهداری رعایت شود. با این حال، لنزهای دتکتور و رفلکتور (در نوع رفلکتوری) همچنان باید به‌صورت دوره‌ای تمیز شوند. فاصله زمانی نگهداری به شرایط محل بستگی دارد؛ بدیهی است هرچه محیط آلوده‌تر باشد، دفعات تمیزکاری باید بیشتر شود.

    نگهداری و آزمون
    یکی از مشکلات نصب هر نوع دتکتور دودی در ارتفاع بالا، نیاز به دسترسی پرهزینه و زمان‌بر به دتکتور برای انجام آزمون کامل آلارم در طی سرویس سالانه است. بیشتر سازندگان امکان آزمون از راه دور بخش الکترونیکی دستگاه را فراهم می‌کنند، اما تکنسین معمولاً همچنان باید به‌صورت دستی فیلتری را در مسیر پرتو قرار دهد تا نشان دهد که دستگاه در حضور دود وارد وضعیت آلارم می‌شود؛ این فیلتر جایگزینی قابل‌قبول برای آزمون دود است که معمولاً برای دتکتورهای نقطه‌ای الزامی است. تاکنون تنها یک سازنده بیم دتکتورهای متعارف و آدرس‌پذیر را با یک فیلتر کالیبره سرووکنترل‌شده تجهیز کرده است که می‌تواند در مقابل گیرنده قرار گیرد و اثر دود واردشده به پرتو را شبیه‌سازی کند. اگر کاهش صحیح سیگنال نور بازگشتی تشخیص داده شود، دستگاه وارد وضعیت آلارم می‌شود، در غیر این صورت سیگنال خطا ارسال می‌گردد. این قابلیت که با نام Asuretest شناخته می‌شود، الزامات نگهداری و آزمون دوره‌ای اکثر استانداردهای محلی را برآورده کرده و مسیر کامل آلارم، شامل آزمون هر دو بخش الکترونیک و اپتیک دستگاه، را به‌طور کامل بررسی می‌کند. Asuretest را می‌توان از طریق کلید آزمون از راه دور در سطح زمین یا در نسخه آدرس‌پذیر، مستقیماً از پنل کنترل فعال کرد.

    نتیجه‌گیری
    بیم دتکتورها راهکاری مؤثر برای طراحان سیستم‌های اعلام حریق جهت تأمین حفاظت مقرون‌به‌صرفه برای فضاهای بزرگ با سقف بلند فراهم می‌کنند. پیشرفت‌های اخیر در زمینه راه‌اندازی، تنظیم خودکار حساسیت و قابلیت‌های آزمون، به‌کارگیری بیم دتکتورها را به‌عنوان بخشی از سیستم اعلام حریق به گزینه‌ای ساده‌تر و قابل مدیریت‌تر تبدیل کرده است. به‌ویژه، قابلیت Asuretest با راه‌اندازی از راه دور که آزمون کامل اجزای اپتیکی و الکترونیکی مسیر آلارم را فراهم می‌کند، ضمن رعایت استانداردهای محلی، نیاز به اجاره تجهیزات دسترسی به ارتفاع بالا را برطرف کرده و پیامدهای ایمنی و بهداشت کار در ارتفاع را حذف می‌کند و هزینه‌های نگهداری دوره‌ای را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

     

  • ملاحظات برای جانمایی مؤثر دتکتور گاز

    دتکتورهای گاز هشدارهایی را به کارکنان تأسیسات درباره نشت گاز قابل اشتعال ارائه می‌دهند تا اقدامات لازم، چه به‌صورت خودکار و چه دستی، برای کنترل نشت قبل از بروز خسارت جدی انجام گیرد. این اقدامات می‌توانند شامل خاموش کردن سیستم فرآیند، فعال‌سازی سامانه‌های سرکوب یا کاهش اثرات باشند. یک دتکتور گاز که به‌درستی طراحی و نصب شده باشد، سطح ایمنی تأسیسات را افزایش می‌دهد.

    تعیین هدف از نصب دتکتور گاز در آغاز طراحی و استفاده از مدل‌سازی انتشار و پراکندگی گاز برای ایجاد یک طرح مؤثر ضروری است. مگر آن‌که بودجه‌ای نامحدود داشته باشید و بتوانید در هر نقطه‌ی ممکن از نشت، یک دتکتور نصب کنید، استفاده از مدل‌سازی‌های رایانه‌ای می‌تواند در تعیین محل دتکتورها به‌صورت مقرون‌به‌صرفه کمک کند. دامنه و هدف دتکتور گاز باید از ابتدا مشخص شود تا در طول طراحی، سازگاری در انتخاب تجهیزات و نحوه نصب حفظ گردد.

    WhatsApp Image 2025 09 22 at 12.57.03 AM

    هدف دتکتور گاز
    هدف اصلی از استفاده از دتکتور گاز باید کاهش احتمال آتش‌سوزی و/یا انفجار و پیشگیری از خسارات گسترده به تجهیزات، توقف تولید، آسیب به افراد و تلفات جانی باشد. عامل مهم دیگر، خطر سمیت ناشی از نشت گازهایی است که هم خاصیت سمی و هم خاصیت قابل اشتعال دارند.

    هدف از نصب دتکتور گاز باید در ابتدای پروژه به‌صورت شفاف تعریف شود تا تحلیل خطرات، انتخاب نوع دتکتور و محل نصب آن‌ها متناسب با هدف نصب باشد. این پارامترها بسته به منطقه مورد نظر در تأسیسات متفاوت هستند. برای مثال، در ناحیه ذخیره‌سازی گاز مایع، دتکتورها ممکن است فقط جهت ایجاد هشدار به‌کار روند، زیرا منابع احتراق وجود ندارد و آن ناحیه از سایر فرآیندها جدا است. در مقابل، در بخش‌های دیگر کارخانه ممکن است هدف از نصب دتکتور، خاموش‌سازی فرآیند یا فعال‌سازی سامانه‌های پاشش آب برای رقیق‌سازی نشت گاز باشد.

    WhatsApp Image 2025 09 22 at 12.57.04 AM

    بخشی از طراحی کامل سیستم باید شامل رویه‌هایی باشد که اقدامات کارکنان تأسیسات را هنگام فعال شدن هشدار دتکتور گاز مشخص می‌کند. این رویه‌ها باید شامل اقداماتی باشند که در هر سطح هشدار انجام می‌شوند، واکنش‌های لازم در بخش‌های مختلف کارخانه، و تأثیر شرایط کاری کارخانه (حالت عادی، توقف، یا ناپایداری) بر تصمیمات عملیاتی را نیز در بر گیرند.

    ویژگی‌های شیمیایی و شرایط فرآیندی

    پس از تعیین هدف از نصب دتکتور گاز، مرحله بعدی جمع‌آوری داده‌هاست. موادی که قرار است توسط دتکتور شناسایی شوند باید مشخص گردند. شناسایی نشت شامل ارزیابی ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی مواد مورد نظر و همچنین شرایط فرآیندی حاکم است. این ویژگی‌ها و شرایط در محاسبات مدل‌سازی برای تعیین خصوصیات مختلف نشت مانند نرخ نشت ماده و شکل و اندازه‌ی ابر نشت مورد استفاده قرار می‌گیرند.

    دامنه‌ی اشتعال‌پذیری مواد بررسی می‌شود. این ویژگی اطلاعاتی درباره‌ی احتمال اشتعال نشت قبل از پراکنده شدن آن فراهم می‌کند. نقطه‌ی جوش و گرمای نهان تبخیر هر ماده در سناریوهای مشخص‌شده بررسی می‌شود. این ویژگی‌های فیزیکی برای ارزیابی میزان فرّاری بودن مواد در شرایط استفاده شده، مفید هستند.

    موادی که در شرایط محیطی به صورت گازهای قابل اشتعال وجود دارند، در صورت نشت به عنوان گاز در نظر گرفته می‌شوند. موادی که در دمای محیط به صورت مایع هستند، بسته به شرایط فرآیندی، ممکن است به‌صورت مایع یا بخار ارزیابی شوند.

    پارامترهای فرآیندی شامل دما، فشار و نرخ جریان همراه با ویژگی‌های ماده برای ارزیابی احتمال آتش‌سوزی و انفجار بررسی می‌شوند. برای مثال، یک مایع قابل اشتعال که دمای آن پایین‌تر از نقطه اشتعال باشد، ممکن است در صورت نشت مشکلی ایجاد نکند؛ اما اگر از بخشی از فرآیند با دمایی ۱۰۰ درجه فارنهایت بالاتر از نقطه اشتعال نشت کند، مشکل‌ساز خواهد بود. این پارامترها به همراه مقدار ماده‌ای که ممکن است نشت کند، برای ارزیابی اندازه احتمالی نشت در نظر گرفته می‌شوند. همچنین این اطلاعات برای تعیین ماهیت نشت‌ها در سناریوهای مشخص کاربرد دارند.

    WhatsApp Image 2025 09 22 at 12.57.04 AM1

    در ادامه نمونه‌ای از معیارهای انتخاب سناریوی نشت در یکی از پروژه‌های اخیر آورده شده است. بخش‌هایی از فرآیند که باید از نظر جانمایی دتکتور گاز بررسی شوند، شامل تجهیزاتی هستند که یکی از شرایط زیر در آن‌ها وجود دارد:

    • گازهای قابل اشتعال به‌صورت مایع‌شده در فرآیند درگیر هستند
    • مواد قابل اشتعال/احتراق در دمایی بالاتر از نقطه اشتعال خود قرار دارند
    • گازهای قابل اشتعال/احتراق در فشاری بیش از ۵۰۰ psig قرار دارند

    این معیارها صرفاً یک نمونه هستند. باید محدوده‌ی تحلیلی مورد نظر مشخص شود. اگر این محدوده بیش از حد گسترده باشد، تحلیل پیچیده و دشوار می‌شود؛ و اگر بیش از حد محدود باشد، احتمال نادیده گرفتن سناریوهای نشت مهم وجود دارد.

    اکثر ویژگی‌های مواد و شرایط فرآیندی در تحلیل خطر فرآیند (PHA) قابل دسترسی هستند. اگر تحلیل PHA انجام نشده یا اطلاعات کافی نداشته باشد، داده‌ها می‌توانند از نقشه‌های فرآیند (P&ID) و نمودارهای جریان فرآیند استخراج شوند. مهندسان فرآیند و اپراتورهای واحد، مطلع‌ترین افراد نسبت به فرآیند خاص هستند و می‌توانند اطلاعات ارزشمندی در این زمینه ارائه دهند.

    WhatsApp Image 2025 09 22 at 12.57.05 AM

    انتخاب حالت‌های خرابی

    باید نوع نقاط احتمالی نشت که قرار است تحلیل شوند مشخص گردد. فرض بر این است که خرابی‌های معقول می‌توانند رخ دهند. تحلیل سناریویی مانند پارگی آنی یک مخزن بزرگ یا شکست کامل لوله‌ی فولادی جوش‌خورده برای تعیین محل نصب دتکتور گاز منطقی نیست. اگرچه این رخدادهای فاجعه‌آمیز ممکن‌اند اتفاق بیفتند، اما تشخیص مؤثر باید بر رویدادهای محتمل‌تر تمرکز داشته باشد؛ یعنی همان نشت‌های کوچک‌تری که اگر به‌موقع شناسایی شوند و اقدام مناسب انجام شود، می‌توان آن‌ها را کنترل کرد.

    نمونه‌هایی از خرابی‌هایی که باید در نظر گرفته شوند عبارت‌اند از:

    • خرابی آب‌بند پمپ یا کمپرسور
    • خرابی فلنج‌ها
    • خرابی اتصالات لوله‌کشی
    • خرابی اتصالات ابزار دقیق
    • خرابی شیلنگ‌ها و اتصالات انعطاف‌پذیر

    WhatsApp Image 2025 09 22 at 12.57.05 AM1

    مکان‌های نشت

    گام بعدی تعیین مکان‌های احتمالی نشت است. این مکان‌ها جایی هستند که نوع ماده، شرایط ماده و نوع خرابی معمول در آن نقطه با یکدیگر تطابق دارند. هر مکان نشت باید به‌صورت جداگانه تحلیل شود تا داده‌های مورد نیاز برای مدل‌سازی نشت و پراکندگی جمع‌آوری شود. این اطلاعات شامل اندازه دهانه، ارتفاع و جهت‌گیری آن و همچنین پارامترهای فرآیندی در محل نشت خواهد بود.

    سناریوهای نشت و موقعیت آن‌ها باید پیش از آغاز مدل‌سازی اولیه توسط افرادی که مستقیماً با واحد یا کارخانه درگیر هستند، بررسی و تأیید شوند. مهندس فرآیند و اپراتور واحد اطلاعات دقیقی درباره منطقه مورد نظر دارند و می‌توانند اطلاعاتی ارائه دهند که اعتبار سناریوهای نشت انتخاب‌شده را افزایش دهد. در صورت امکان، بهتر است از ابتدا این افراد در تیم پروژه حضور داشته باشند.

    ملاحظات هواشناسی

    پیش از شروع مدل‌سازی پراکندگی، شرایط هواشناسی محل باید بررسی شود. پارامترهای هواشناسی شامل سرعت باد غالب، جهت باد، آشفتگی جو و شرایط حرارتی باید مدنظر قرار گیرد. پارامترهایی انتخاب می‌شوند که بدترین شرایط ممکن برای معیارهای نصب دتکتور را نشان دهند. ممکن است بدترین شرایط هواشناسی برای تشخیص، همان شرایط غالب در محل نباشند، اما باید در محدوده شرایط قابل وقوع در آن محل باشند.

    مدل‌سازی نشت و پراکندگی

    پس از گردآوری تمام اطلاعات مربوط به سناریوهای نشت و ترکیب آن با اطلاعات فیزیکی خاص هر محل نشت، مرحله مدل‌سازی آغاز می‌شود. مدل پراکندگی اطلاعاتی در خصوص اندازه و غلظت گاز پراکنده‌شده در زمان‌های مختلف نشت ارائه می‌دهد.

    مدل کامپیوتری می‌تواند نرخ نشت ماده و شرایط آن در نقطه نشت را مشخص کند. ماده ممکن است به‌صورت بخار، مایع یا مایع فوران‌کننده (flashing liquid) آزاد شود. سرمایش ناشی از انبساط ممکن است دمای ماده را تغییر داده باشد که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر نحوه پراکندگی داشته باشد. این مدل اطلاعات لازم برای تعیین میزان خطر ناشی از نشت را فراهم می‌کند.

    گروه‌بندی نشت‌های مشابه

    نشت‌های مشابه باید در یک گروه قرار گیرند تا از انجام مدل‌سازی‌های غیرضروری جلوگیری شود. برای مثال، اگر هفت نشت احتمالی از یک ماده وجود دارد که فقط در دمای آن‌ها ۲۰ درجه فارنهایت اختلاف است، اجرای مدل پراکندگی برای هر هفت مورد سود چندانی نخواهد داشت. باید بررسی حساسیت نتایج مدل پراکندگی انجام شود تا تأثیر پارامترهای ورودی متغیر مانند شرایط آب‌وهوایی و جهت‌گیری نشت بر نتایج پراکندگی مشخص شود.

    بسیاری از مدل‌ها در تخمین غلظت گاز در نزدیکی محل نشت (منبع نشت) دقت بالایی ندارند، اما می‌توانند اطلاعاتی درباره وسعت خطر ارائه دهند. این اطلاعات می‌توانند برای ارزیابی و مقایسه میزان خطر نشت‌ها به تأسیسات و/یا جوامع اطراف مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، یک نشت ممکن است فقط در همان محل تأثیر داشته باشد، در حالی که نشت دیگری ممکن است ابری از گاز قابل اشتعال ایجاد کند که تا بخاری‌های شعله‌دار مجاور گسترش می‌یابد. حالت دوم خطر بیشتری دارد، زیرا احتمال رسیدن مخلوط قابل احتراق به منبع جرقه وجود دارد. مدل‌سازی می‌تواند در اولویت‌بندی محل نصب دتکتور گاز کمک کند.

    نرم‌افزارهای مدل‌سازی نشت و پراکندگی

    نرم‌افزارهای متعددی برای مدل‌سازی پراکندگی گاز وجود دارند. هدف این متن بررسی این نرم‌افزارها نیست، بلکه اشاره به این است که چگونه می‌توان از آن‌ها برای تعیین محل نصب دتکتور گاز استفاده کرد. برخی از این نرم‌افزارها عبارت‌اند از:

    • SuperChems® از شرکت A. D. Little
    • CHARM® از شرکت Radian
    • نرم‌افزارهای متن‌باز مانند ARCHIE، DEGADIS، CAMEO و SLAB

    هر برنامه مزایا و معایب خاص خود را از نظر سهولت استفاده، گزینه‌های خروجی و توانمندی مدل‌سازی دارد. برخی مدل‌ها می‌توانند نشت و پراکندگی را در یک مرحله مدل‌سازی کنند، در حالی که برخی دیگر نیاز دارند که مدل نشت و مدل پراکندگی به‌صورت جداگانه اجرا شوند و خروجی مدل نشت به مدل پراکندگی وارد شود. باید بررسی شود که مدل انتخاب‌شده برای شرایط خاص پروژه مناسب است یا خیر.

    تعیین محل نصب دتکتور

    معیارهای نصب دتکتور گاز بر اساس شناسایی نشت قبل از تشکیل ابری از بخار قابل احتراق است که می‌تواند منجر به انفجار شود. اگرچه برای یک انفجار، حداقل پنج تن ماده نیاز است، اما حتی مقادیر بسیار کمتر نیز می‌توانند باعث آتش‌سوزی‌های شدید شوند. بنابراین، شناسایی نشت باید در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود تا پیش از تشکیل ابر بخار، فرصت انجام اقدامات اصلاحی فراهم باشد.

    برای نواحی مختلف یک تأسیسات معمولاً معیارهای متفاوتی جهت مکان‌یابی دتکتورها تدوین می‌شود. به‌عنوان مثال، در نواحی فرآیندی نیاز به تشخیص سریع‌تر حتی مقادیر کم گاز وجود دارد، اما در نواحی ذخیره‌سازی این الزام کمتر است. در نواحی فرآیندی، منابع احتراق متعددی وجود دارند. اگر بخار قابل احتراق به منبع احتراقی با انرژی کافی برخورد کند، آتش‌سوزی سریع رخ خواهد داد. همچنین ازدحام تجهیزات در این مناطق می‌تواند منجر به تسریع گسترش آتش شود. بنابراین، در نواحی فرآیندی تشخیص سریع مقادیر کم گاز مناسب و ضروری است.

     

    نشت‌های بزرگ‌تر معمولاً در نواحی ذخیره‌سازی قابل‌تحمل‌تر هستند، زیرا در این نواحی منابع احتراق محدودتری وجود دارد، تجهیزات و سازه‌ها کمتر متراکم هستند و جرم بیشتر تجهیزات و سازه‌ها، زمان بیشتری برای جذب اثرات حرارتی در هنگام آتش‌سوزی فراهم می‌کند. در نتیجه، در این مناطق می‌توان نشت‌های بزرگ‌تری را مدنظر قرار داد.

    مثال

    یک نمونه از شناسایی سناریوی نشت، مدل‌سازی پراکندگی گاز و معیارهای تعیین محل نصب دتکتور گاز که در یک پروژه اخیر به‌کار گرفته شده، بر پایه تشخیص در سطح غلظت ۲۰ درصد حد انفجار پایین (LEL) از یک ماده است که از فرآیند از طریق یک روزنه به قطر یک‌چهارم اینچ در مدت یک دقیقه یا قبل از آزاد شدن ۱۰۰۰ پوند ماده نشت می‌کند. این معیار به‌منظور ایجاد زمان کافی برای اقدام اصلاحی توسط کارکنان بهره‌بردار جهت کاهش میزان ماده نشت‌شده در نظر گرفته شده است. همچنین این معیار از نصب دتکتورهایی که بیش از حد حساس بوده و منجر به هشدارهای مزاحم می‌شوند جلوگیری می‌کند.

    مکان‌یابی دتکتورها در این پروژه وابسته به جهت باد نیست. در این حالت، جهت غالب باد متغیر است. معیار تعیین محل دتکتور گاز در این پروژه، نصب دتکتورها در ناحیه‌ای است که توسط پهنای ایزوپلت غلظت پراکندگی در نقطه نشت تعریف می‌شود. پهنای ایزوپلت در نقطه نشت یک ناحیه دایره‌ای را تعریف می‌کند که فاصله احتمالی گسترش نشت در خلاف جهت باد را مشخص می‌سازد. این رویکرد منجر به نصب دتکتورها با احتمال بالاتر شناسایی نشت در شرایط مختلف جهت باد می‌شود و اتکا به جهت غالب باد را کاهش می‌دهد. قانون مورفی بیان می‌کند که اگر نشت رخ دهد و مکان دتکتور بر اساس جهت غالب باد تعیین شده باشد، احتمال زیادی وجود دارد که باد از جهت مخالف (۱۸۰ درجه) بوزد.

    استفاده از روش‌های مدرن جمع‌آوری داده، مدل‌سازی رایانه‌ای و تجهیزات دتکتور گاز جایگزین قضاوت منطقی نمی‌شود. هنگام نصب دتکتورها، باید دقت شود که در مکان‌هایی قرار نگیرند که از منبع نشت گاز پنهان باشند.

    اجزای سیستم دتکتور گاز و عملکرد آن‌ها

    یک سیستم دتکتور گاز قابل اشتعال از چند جزء تشکیل شده است، از جمله دتکتور، مانیتورهای نمایش‌دهنده، آلارم‌های صوتی و آلارم‌های نوری. این سیستم ممکن است قابلیت اتصال به سایر سیستم‌های کنترل و پایش تأسیسات را نیز داشته باشد.

    سیستم‌های دتکتور گاز قابل اشتعال معمولاً به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که در دو سطح متفاوت از غلظت گاز هشدار دهند. این سیستم می‌تواند دستگاه‌های هشداردهنده خروجی را فعال کرده و همچنین نشان دهد که سطح خاصی از گاز قابل اشتعال وجود دارد. دو نقطه هشدار رایج ۲۰ درصد LEL و ۴۰ درصد LEL هستند. در سطح ۲۰ درصد LEL، سیستم چراغ هشدار را روی پنل روشن کرده و آلارم محلی را در ناحیه‌ای که دتکتور فعال شده ایجاد می‌کند. این کار می‌تواند منجر به تخلیه منطقه، افزایش نرخ تهویه و/یا بررسی فوری منطقه توسط پرسنل مجرب شود.

    در سطح ۴۰ درصد LEL، سیستم هشدار دیگری را فعال کرده، آلارم‌های صوتی و نوری را به فراتر از منطقه محلی گسترش می‌دهد، تجهیزات فرآیندی را به‌صورت خودکار خاموش یا تخلیه می‌کند، سامانه‌های پراکندگی بخار را فعال کرده و پرسنل اضطراری را مطلع می‌سازد تا اقدامات لازم را انجام دهند.

    فارغ از چیدمان خاص سیستم، اجزای ضروری آن شامل قابلیت تشخیص دتکتوری است که آلارم را فعال کرده (و در نتیجه موقعیت آن)، گازی که شناسایی شده، و غلظت گاز. بدون این اطلاعات، اقدامات مؤثر محدود خواهند بود. روش‌های متعددی برای سازمان‌دهی این اطلاعات و بازیابی آن در مواقع نیاز وجود دارد. برچسب‌گذاری ساده می‌تواند برای سامانه‌های کوچک کافی باشد. برای برخی دیگر، استفاده از برگه‌های داده جمع‌آوری‌شده کاربرد دارد. با این حال، در اغلب نصب‌های امروزی از سامانه‌های منطقی قابل برنامه‌ریزی استفاده می‌شود که قابلیت اتصال به تجهیزات دتکتور گاز را دارند. بدین ترتیب، قابلیت‌های مناسبی برای بازیابی اطلاعات فراهم می‌شود. بنابراین، پس از شناسایی گاز قابل اشتعال توسط یک دتکتور، کلیه اطلاعات مربوط به حادثه می‌تواند به‌صورت فوری بر روی صفحه‌نمایش رایانه نشان داده شود.

    انواع دتکتور گاز

    امروزه دو نوع دتکتور گاز برای گازهای قابل اشتعال استفاده می‌شود: نوع نقطه‌ای و نوع بیم. هر دو نوع کاربردها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.

    در نوع نقطه‌ای از یک مهره کاتالیستی به‌عنوان دتکتور استفاده می‌شود. این مهره گرم می‌شود تا زمانی‌که گاز قابل اشتعال در مجاورت آن قرار گیرد، بسوزد و دمای مهره افزایش یابد. این افزایش دما باعث تغییر مقاومت الکتریکی در مهره می‌شود. این تغییر مقاومت با مهره مرجع در داخل دتکتور مقایسه می‌شود تا شرایط محیطی در نظر گرفته شود. سیستم این تغییر مقاومت را به‌صورت درصدی از حد انفجار پایین (LEL) تفسیر می‌کند.

    دتکتورهای نوع بیم بر اساس این اصل عمل می‌کنند که هیدروکربن‌ها تابش مادون قرمز را در طول موج‌های مشخصی جذب می‌کنند. دتکتور نوع بیم، یک پرتو آشکارساز و یک پرتو مرجع را در فضا منتشر می‌کند. این پرتو یا به یک گیرنده جداگانه می‌رسد یا در صورت ترکیب فرستنده/گیرنده، از آینه بازتاب داده می‌شود. این پرتو می‌تواند تا فاصله ۱۰۰ متر (۳۲۸ فوت) ارسال شود.

    مشخصات معمول هر دو نوع دتکتور در ادامه آمده است. این ویژگی‌ها بسته به سازنده خاص دتکتور ممکن است متفاوت باشد. هر یک از این عوامل باید هنگام انتخاب دستگاه مناسب مورد توجه قرار گیرد.

    دتکتورهای نوع نقطه‌ای:
    − مناسب برای پایش در محل‌های خاص یا اجزای تجهیزات، مانند ورودی هوای اتاق‌های کنترل یا تجهیزات مجزا
    − اندازه‌گیری کمی غلظت گاز در یک مکان معین
    − قیمت نسبتاً پایین
    − تعویض دتکتور ساده است
    − مستعد مسمومیت توسط برخی مواد مانند ترکیبات سیلیکونی
    − گاز باید به دتکتور برسد (در صورت قرارگیری نادرست یا کم‌بودن تعداد دتکتورها، دقت کاهش می‌یابد)
    − احتمال قرائت نادرست به دلیل تداخل‌ها وجود دارد
    − نیاز به نگهداری مکرر جهت بررسی کالیبراسیون
    − طول عمر عملکردی ممکن است در حضور گازهای پس‌زمینه دائمی کاهش یابد

     

    دتکتورهای نوع بیم:
    − ممکن است در صورتی‌که محل‌های بالقوه نشت در یک خط قرار داشته باشند (مانند ردیفی از پمپ‌ها در امتداد یک مسیر لوله‌کشی)، از نظر هزینه نسبت به دتکتورهای نقطه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر باشند
    − نیاز به نگهداری کم، زیرا تجهیزات در معرض مسمومیت قرار نمی‌گیرند
    − پایش نشت گاز در یک منطقه وسیع را فراهم می‌کند
    − تحت تأثیر سطوح بالای گاز پس‌زمینه قرار نمی‌گیرد
    − میانگین غلظت در یک فاصله کوتاه را ارائه می‌دهد (غلظت دقیق در یک نقطه خاص را نشان نمی‌دهد)
    − فرستنده پرتو باید دید مستقیم با گیرنده یا بازتاب‌دهنده داشته باشد (فعالیت در یک ناحیه ممکن است پرتو را مختل کرده و باعث شود آن منطقه بدون پایش باقی بماند)
    − سرویس‌دهی پرهزینه و زمان‌بر است، زیرا تعویض دتکتورهای معیوب نیاز به تکنسین‌های ماهر دارد

    استفاده از دتکتورهای نقطه‌ای در مقایسه با دتکتورهای نوع بیم ممکن است برای مناطقی مناسب‌تر باشد که در آن، همپوشانی دایره‌های پراکنش، امکان شناسایی نشت از بیش از یک منبع را با یک دتکتور فراهم می‌کند. دتکتور نوع بیم زمانی مناسب‌تر است که یک سری نقاط نشت احتمالی در یک خط مستقیم قرار دارند یا زمانی که هدف، شناسایی نشت گاز پیش از عبور از مرز یک واحد فرایندی باشد. یک سیستم کامل ممکن است شامل استفاده از هر دو نوع دتکتور به‌صورت متناسب با شرایط باشد.

    خلاصه
    در ابتدای تحلیل باید هدف مشخصی برای سیستم دتکتور گاز تعیین شود. آنچه که انتظار دارید به آن دست یابید باید مشخص شود تا بتوان برنامه‌ای برای رسیدن به این هدف تدوین کرد.

    استفاده از مدل‌های نشت و پراکنش می‌تواند در مکان‌یابی مؤثر دتکتور گاز مفید باشد، زیرا اطلاعاتی در مورد اندازه نشت بر اساس نوع خرابی‌های فرض‌شده ارائه می‌دهد. ممکن است مدل نشان دهد که برخی از خرابی‌های احتمالی در یک منطقه، مقدار گاز کافی برای ایجاد نگرانی فوری را آزاد نمی‌کنند. به این ترتیب می‌توان تلاش‌ها را بر روی نشت‌های مهم‌تر متمرکز کرد و بودجه را به‌صورت مؤثرتری خرج نمود.

    نصب دتکتور گاز در ناحیه‌ای که با چند ایزوپلت غلظت پراکنش همزمان باشد می‌تواند تعداد نقاط مورد نیاز برای شناسایی را کاهش دهد. یک دستگاه در موقعیتی قرار می‌گیرد که می‌تواند نشت را از چند محل نزدیک شناسایی کند. به‌عنوان مثال، دتکتوری که بین دو پمپ مجاور قرار دارد، بسته به فاصله بین آن‌ها، می‌تواند نشت از هر دو پمپ را شناسایی کند.

    استفاده از روش‌های پیشرفته جمع‌آوری داده، مدل‌سازی رایانه‌ای، و تجهیزات دتکتور گاز، جایگزینی برای قضاوت فنی نیست. مدل‌سازی فقط تقریب شرایطی است که ممکن است رخ دهد. حتماً نظر افرادی که با کارخانه آشنایی دارند را جویا شوید، زیرا ممکن است اطلاعاتی داشته باشند که با فرض‌های اشتباه، نتایج پیشرفته‌ترین مدل‌ها را بی‌اثر کند.

    دتکتورهای نوع بیم و نقطه‌ای هر دو کاربردهای مناسب خود را دارند که بسته به موقعیت، متفاوت خواهد بود. یک راه‌حل مقرون‌به‌صرفه نیازمند بررسی همه گزینه‌های موجود برای شناسایی است. آنچه که در یک بخش از کارخانه مؤثر است، ممکن است در بخشی دیگر کاملاً ناکارآمد باشد.

  • ملاحظات مربوط به اسپیراتینگ ها یا دتکتورهای دودی مکشی بر اساس اصول عملکرد آن‌ها

    اثر رقیق‌سازی
    حساسیت یک سامانه تشخیص مکشی به دو عامل اصلی بستگی دارد: تعداد سوراخ‌های نمونه‌برداری در شبکه لوله‌کشی و آستانه‌های قابل برنامه‌ریزی تشخیص دود. تعداد سوراخ‌های نمونه‌برداری می‌تواند بر میزان رقیق‌سازی هوای بازگشتی به محفظه حسگر تأثیر بگذارد.
    برای مثال، زمانی که دود از یک سوراخ نمونه‌برداری وارد می‌شود، غلظت دود به‌دلیل عبور از سایر سوراخ‌هایی که هوای پاک (بدون دود) را جذب می‌کنند، کاهش می‌یابد. زمانی که این هوای تمیز با هوای آلوده به دود ترکیب می‌شود و به محفظه تشخیص وارد می‌گردد، هوای آلوده به دود رقیق می‌شود. به این پدیده «اثر رقیق‌سازی» گفته می‌شود (شکل ۷ در پایین).

    در شکل ۷، رنگ خاکستری نشان‌دهنده دودی است که از دورترین سوراخ نمونه‌برداری در لوله وارد می‌شود. این دود در حین عبور از لوله با هوای پاک ترکیب شده و غلظت آن کاهش می‌یابد. اثر رقیق‌سازی به‌طور مستقیم با تعداد سوراخ‌های نمونه‌برداری در شبکه لوله‌کشی مرتبط است. هرچه تعداد سوراخ‌ها بیشتر باشد، حجم هوایی که به سمت ASD منتقل می‌شود نیز بیشتر شده و در نتیجه دود معلق در هوا بیشتر رقیق می‌شود.
    برای مثال، اگر لوله نمونه‌برداری ۵۰ متر (۱۶۴ فوت) طول داشته باشد و در هر ۵ متر (۱۶ فوت) یک سوراخ تعبیه شده باشد، در مجموع ۱۰ سوراخ از جمله درپوش انتهایی خواهیم داشت.

    در این مثال ساده، فرض می‌شود که هر سوراخ مقدار تقریباً برابری از هوا را وارد می‌کند. اگر یک منبع دود با غلظت ۲٪ انسداد بر متر (obs/m) در انتهای لوله قرار گیرد و از سایر سوراخ‌ها دود وارد نشود، دود در مسیر حرکت خود با هوای پاک ترکیب می‌شود. زمانی که نمونه به آشکارساز می‌رسد، غلظت آن به ۰.۲٪ obs/m، یا یک‌دهم مقدار اولیه کاهش یافته است. بنابراین، اگر آستانه هشدار اولیه روی ۰.۲٪ obs/m تنظیم شده باشد، غلظت دود در خارج از سوراخ باید بیش از ۲٪ obs/m باشد تا هشدار به صدا درآید.

    در نتیجه، هرچه طول لوله و تعداد سوراخ‌های نمونه‌برداری بیشتر باشد، سامانه بیشتر در معرض اثر رقیق‌سازی قرار می‌گیرد. در این شرایط، بهتر است بر اساس بدترین حالت ممکن طراحی صورت گیرد.
    در واقعیت، محاسبه رقیق‌سازی به سادگی مثال بالا نیست و عوامل بیشتری دخیل‌اند. هر سامانه ویژگی‌های متفاوتی دارد، بنابراین محاسبه دقیق آن بسیار پیچیده است. عواملی که بر نرخ رقیق‌سازی تأثیر می‌گذارند شامل اندازه و تعداد سوراخ‌ها، سه‌راهی‌ها و زانویی‌ها در شبکه لوله‌کشی، قطر لوله، و عوامل محیطی مانند دما، فشار و رطوبت هوا می‌شوند.

     

    زمان انتقال

    زمان انتقال، مدت‌زمانی است که ذرات دود برای رسیدن به محفظه حسگر در دتکتور دودی مکشی نیاز دارند. این زمان (بر حسب ثانیه) از لحظه ورود ذرات به نقطه نمونه‌برداری تا رسیدن آن‌ها به محفظه تشخیص اندازه‌گیری می‌شود. این زمان‌ها با استفاده از نرم‌افزار طراحی دتکتور دودی مکشی محاسبه شده و در فرآیند راه‌اندازی و تأیید نهایی در میدان، به‌صورت عملی ارزیابی و تأیید می‌گردند.

    WhatsApp Image 2025 09 30 at 3.50.36 PM

    چندین پارامتر در تعیین زمان انتقال تأثیرگذار هستند، از جمله:

    • اندازه و تعداد سوراخ‌های نمونه‌برداری
    • تنظیم سرعت مکنده (دور بر دقیقه)
    • تنظیم حساسیت آشکارساز
    • مقدار کل و چیدمان لوله‌های نمونه‌برداری

    استانداردها و آیین‌نامه‌های مدرن، زمان‌های انتقال مشخصی را برای کلاس‌های مختلف دتکتورهای دودی مکشی الزام می‌کنند. حداکثر زمان انتقال ممکن است بسته به نوع کاربرد، از ۶۰ ثانیه برای دتکتورهای بسیار زودهنگام، ۹۰ ثانیه برای دتکتورهای زودهنگام، یا ۱۲۰ ثانیه برای دتکتورهای استاندارد متغیر باشد.

    برای تعیین زمان‌های مجاز انتقال، به استانداردهای EN 54-20، NFPA 72، NFPA 76 و آیین‌نامه‌های محلی مربوطه مراجعه شود.