حسگرهای شعله نقش بسیار حیاتی در ایمنی محیط‌های صنعتی و تجاری دارند، به ویژه در فضاهایی که خطر آتش‌سوزی شدید وجود دارد. در این مقاله، به بررسی انواع کاربردهای این حسگرها بر اساس استانداردهای NFPA خواهیم پرداخت و به عواملی که می‌توانند بر عملکرد آن‌ها تأثیر بگذارند، پرداخته‌ایم. آیا می‌دانید که شرایط محیطی مانند باد یا تابش خورشید می‌تواند تأثیر زیادی بر دقت حسگرهای شعله بگذارد؟ یا اینکه نحوه جابجایی آتش نیز می‌تواند حساسیت این حسگرها را تحت تأثیر قرار دهد؟ اگر می‌خواهید بیشتر درباره کاربرد حسگر شعله در استاندارد NFPA و چگونگی عملکرد و نگهداری این سیستم‌های پیچیده بدانید و اطلاعات مفیدی درباره ویژگی‌های سوخت و نحوه تاثیر آن بر عملکرد حسگرها کسب کنید، این مقاله را از دست ندهید.

انواع کاربرد حسگر شعله در استاندارد NFPA

حسگرهای شعله در استاندارد NFPA برای کاربردهای مختلفی طراحی شده‌اند که در شرایط خاص می‌توانند کارایی بالایی داشته باشند. یکی از کاربردهای رایج این حسگرها در ساختمان‌های با سقف بلند و فضای باز مانند انبارها و آشیانه‌های هواپیما است. در چنین فضاهایی، نیاز به سیستم‌های پیشرفته برای تشخیص سریع شعله‌ها احساس می‌شود. همچنین، در مناطقی که باد یا جریان‌های هوا ممکن است مانع از رسیدن دود به حسگر دود یا حرارت شوند، حسگرهای شعله به دلیل حساسیت بالا بسیار مؤثر هستند. این حسگرها در مناطقی که احتمال بروز آتش‌سوزی‌های شعله‌ور با سرعت بالا وجود دارد، مانند آشیانه‌های هواپیما یا تأسیسات پتروشیمی، نیز کاربرد دارند. علاوه بر این، در محیط‌هایی که ماشین‌آلات یا تأسیسات با ریسک بالای آتش‌سوزی وجود دارند و معمولاً با سیستم‌های اطفاء حریق گازی خودکار همراه هستند، استفاده از حسگرهای شعله ضروری است. در نهایت، برخی محیط‌ها ممکن است برای سایر انواع حسگرها مناسب نباشند که در این موارد نیز حسگرهای شعله انتخاب مناسبی هستند.

عوامل تداخل در عملکرد حسگرهای شعله

برخی از عوامل خارجی تابش انرژی که می‌توانند باعث تداخل در عملکرد و کاربرد حسگر شعله شوند عبارتند از:

• نور خورشید: تابش مستقیم نور خورشید می‌تواند سیگنال‌های نادرستی به حسگر ارسال کند.
• صاعقه: انرژی ناشی از صاعقه می‌تواند بر حسگر تأثیر گذاشته و باعث اختلال در عملکرد آن شود.
• پرتوهای ایکس و گاما: تابش‌های رادیواکتیو می‌توانند حسگرهای شعله را تحت تأثیر قرار دهند و دقت آن‌ها را کاهش دهند.
• پرتوهای کیهانی: تابش‌های فضایی که از جو به زمین می‌رسند، ممکن است باعث اختلال در عملکرد حسگر شوند.
• تابش فرابنفش ناشی از جوشکاری قوس الکتریکی: تابش شدید فرابنفش در هنگام جوشکاری می‌تواند باعث تحریک حسگرهای شعله شود.
• تداخل الکترومغناطیسی (EMI و RFI): سیگنال‌های الکترومغناطیسی ناشی از دستگاه‌های الکتریکی دیگر می‌تواند بر عملکرد حسگر تأثیر بگذارد.
• اجسام داغ: اجسام داغ مانند ماشین‌آلات صنعتی ممکن است باعث تشخیص اشتباه شعله شوند.
• نورپردازی مصنوعی: نور مصنوعی در محیط‌های داخلی می‌تواند به اشتباه به حسگر سیگنال ارسال کند و عملکرد آن را مختل سازد.

نحوه تأثیر جابجایی زاویه ‌ای آتش بر حساسیت حسگر

یکی از ویژگی‌های مهم حسگرهای شعله، تأثیر جابجایی زاویه‌ای آتش بر حساسیت آنهاست. هرچه جابجایی زاویه‌ای آتش از محور نوری حسگر بیشتر باشد، آتش باید بزرگ‌تر شود تا توسط حسگر شناسایی شود. این پدیده به تعیین میدان دید حسگر کمک می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه تغییرات زاویه‌ای می‌توانند تأثیر مستقیمی بر عملکرد حسگر داشته باشند. بنابراین، در طراحی سیستم‌های تشخیص شعله باید این نکته مورد توجه قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که حسگر قادر به شناسایی آتش در شرایط مختلف و در زوایای مختلف خواهد بود.

تأثیر ویژگی‌ های سوخت در عملکرد و کاربرد حسگر شعله

عملکرد حسگرهای شعله به ویژگی‌های سوختی که در حال سوختن هستند، بستگی دارد. حسگرهای شعله معمولاً بر اساس یک آتش تعریف‌شده تحت شرایط خاص تأیید می‌شوند و بیشتر آنها نوعی سوخت‌ویژگی دارند که برای شناسایی شعله طراحی شده است. وقتی سوخت‌های مختلف با نرخ‌های یکنواخت می‌سوزند، سطوح مختلفی از توان تابشی در بخش‌های فرابنفش، مرئی و مادون‌قرمز طیف ساطع می‌شود. بنابراین، اگر از این حسگرها برای سوخت‌هایی غیر از آتش تعریف‌شده استفاده شود، طراح باید اطمینان حاصل کند که تنظیمات مناسبی برای حداکثر فاصله بین حسگر و آتش، مطابق با ویژگی‌های سوخت، انجام شده است.

نیاز به نظارت و تمیز کردن لنزهای حسگر

یکی از نکات مهم در نگهداری حسگرهای شعله، نظارت بر شفافیت لنز و تمیز کردن آن در صورت دریافت سیگنال لنز آلوده است. برای حفظ عملکرد صحیح حسگر، باید از روش‌هایی مانند پاکسازی لنز با هوا استفاده کرد. دستگاه‌های پاکسازی هوا می‌توانند نیاز به تمیز کردن دستی را کاهش دهند، اما نباید به طور کامل جایگزین بازرسی و آزمایش منظم شوند. علاوه بر این، حسگرهای تشخیص‌دهنده انرژی تابشی نباید در محفظه‌های محافظ قرار گیرند، مگر اینکه این محفظه‌ها برای این منظور تأیید شده باشند. برخی از مواد نوری ممکن است در طول‌موج‌های مورد استفاده توسط حسگر جذب‌کننده باشند که می‌تواند تأثیر منفی بر عملکرد آن داشته باشد.

بیشتر بخوانید: دتکتور گاز اولتراسونیک چیست؟

نتیجه‌گیری

در نهایت، اگر بخواهیم کاربرد حسگر شعله را توضیح دهیم باید بگوییم حسگرهای شعله یکی از مؤثرترین ابزارها برای افزایش ایمنی در محیط‌های صنعتی و تجاری هستند. با درک دقیق ویژگی‌های این حسگرها و عواملی که می‌توانند بر عملکرد آن‌ها تأثیر بگذارند، می‌توان سیستم‌های ایمنی را بهینه‌سازی کرد و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کرد. اگر شما هم به دنبال اطلاعات بیشتر یا نیاز به مشاوره تخصصی در زمینه انتخاب و نصب حسگرهای شعله برای کسب‌وکار خود دارید، از شما دعوت می‌کنیم به سایت اسپین الکتریک مراجعه کنید. تیم متخصص ما آماده است تا شما را در انتخاب بهترین راهکارهای ایمنی یاری دهد.

اگر به دنبال خرید بیم دتکتور هستید، همین حالا به فروشگاه اینترنتی اسپین الکتریک مراجعه کنید. ما مجموعه‌ای از بهترین برندهای بیم دتکتور را با مناسب ترین قیمت بیم دتکتور و گارانتی اصالت کالا ارائه می‌دهیم. برای مشاهده مشخصات فنی، مقایسه مدل‌ها و ثبت سفارش آنلاین، همین حالا وارد سایت شوید و با چند کلیک ساده، خریدی مطمئن را تجربه کنید!

سوالات متداول

حسگرهای شعله چگونه عمل می‌کنند؟
حسگرهای شعله با شناسایی تابش‌های انرژی از شعله‌های آتش کار می‌کنند. این حسگرها معمولاً به شناسایی تابش‌های فرابنفش، مرئی یا مادون‌قرمز که از شعله ساطع می‌شوند، پرداخته و بر اساس این تابش‌ها، حضور آتش را تشخیص می‌دهند. عملکرد دقیق این حسگرها بسته به نوع سوخت و شرایط محیطی متفاوت است.

آیا حسگرهای شعله برای تمام محیط‌ها مناسب هستند؟
خیر، حسگرهای شعله برای محیط‌های خاصی طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، در محیط‌هایی با جریان باد شدید یا فضاهایی که حسگرهای دود و حرارت نمی‌توانند به درستی عمل کنند، حسگرهای شعله به دلیل حساسیت بالاتر، مؤثرتر عمل می‌کنند. همچنین، در مناطقی با آتش‌سوزی‌های سریع یا خطرناک، این حسگرها کارایی بیشتری دارند.

چگونه می‌توان از تداخل تابش‌ها با حسگرهای شعله جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از تداخل تابش‌های خارجی مانند نور خورشید، صاعقه یا تابش‌های رادیواکتیو، باید حسگرهای شعله در مکان‌های مناسب و به دور از منابع تابشی نصب شوند. همچنین، نظارت بر عملکرد حسگرها و تمیز کردن منظم لنزها می‌تواند از تأثیر عوامل خارجی بر دقت حسگر جلوگیری کند. استفاده از محفظه‌های محافظ تأیید شده نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

سیستم‌های اطفاء حریق به روش سیلاب کامل، یکی از حیاتی‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها در فضاهای حساس و پرخطر است. این سیستم‌ها به‌ویژه در مکان‌هایی که تجهیزات گران‌قیمت یا مواد شیمیایی حساس به آتش وجود دارند، کاربرد دارند. در این فضاها، خاموش کردن آتش با استفاده از روش‌های معمولی مانند آب، ممکن است باعث آسیب‌های جدی به تجهیزات و یا حتی خطرات بیشتر شود. به همین دلیل، سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه با استفاده از گازهایی که قادر به مهار آتش به‌صورت مؤثر هستند، گزینه‌ای مطلوب برای اینگونه فضاها به‌شمار می‌آیند. در این مقاله از اسپین الکتریک، به بررسی اصول طراحی، الزامات فنی، محاسبات و نکات کلیدی در طراحی سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه به روش سیلاب کامل پرداخته خواهد شد.

سیستم اطفا حریق گاز پایه چیست؟

سیستم اطفا حریق گاز پایه یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های خاموش کردن آتش است که به جای آب یا فوم، از گازهای مخصوص مانند CO₂، FM200، Novec 1230 یا Inergen برای مهار حریق استفاده می‌کند. این سیستم به گونه‌ای طراحی شده که با کاهش سطح اکسیژن یا شکستن زنجیره واکنش‌های شیمیایی حریق، شعله را در کمترین زمان ممکن خاموش می‌سازد، بدون آن که آسیبی به تجهیزات حساس مانند سرورها، دستگاه‌های الکترونیکی یا اسناد ارزشمند وارد کند. مزیت اصلی سیستم اطفا حریق گاز پایه در این است که هیچ اثری از رطوبت یا مواد باقی ‌مانده بر جای نمی‌گذارد و همین ویژگی باعث شده به گزینه‌ای ایده ‌آل برای دیتاسنترها، اتاق سرور، مراکز مخابراتی و فضاهای صنعتی پیشرفته تبدیل شود.

استفاده از این سیستم علاوه بر حفاظت سریع و موثر در برابر آتش ‌سوزی، به دلیل سازگاری برخی گازها با محیط زیست و ایمنی برای افراد حاضر در محل، به عنوان یکی از استانداردترین راهکارهای مدرن اطفا حریق شناخته می‌شود.

اهمیت سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه:

روش‌های مختلفی برای اطفاء حریق وجود دارند که بسته به نوع خطر، مکان و ویژگی‌های محیطی انتخاب می‌شوند. یکی از مؤثرترین روش‌ها، استفاده از سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه است. در این سیستم‌ها، به‌جای استفاده از آب یا مواد شیمیایی دیگر، گازهای خاصی مانند نیتروژن، آرگون، هالوکربن‌ها یا دی‌اکسید کربن به‌عنوان عامل اطفاء حریق استفاده می‌شوند. این گازها، با کاهش غلظت اکسیژن محیط، فرایند احتراق را مختل می‌کنند و آتش را خاموش می‌سازند. این روش به‌ویژه در فضاهایی که امکان استفاده از آب یا مواد شیمیایی وجود ندارد، یا در فضاهایی که خطر آسیب به تجهیزات گران‌قیمت وجود دارد، ضروری است.

بیشتر بخوانید: طراحی سیستم اطفاء حریق گاز پایه برای اتاق سرور

اصول طراحی سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه:

در طراحی سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه، باید چندین عامل و ویژگی محیطی را در نظر گرفت تا سیستم به‌طور مؤثر عمل کند. از جمله مهم‌ترین اصول طراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. انتخاب گاز مناسب:

یکی از مهم‌ترین مراحل در طراحی سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه، انتخاب گاز مناسب است. هر گاز ویژگی‌های خاص خود را دارد و باید بر اساس نوع محیط، سوخت‌های موجود، و ویژگی‌های خاص فضا انتخاب شود. به‌عنوان مثال، گاز نیتروژن معمولاً برای فضاهایی که خطر آتش‌سوزی در آنها کمتر است و به‌ویژه در فضاهایی که نیاز به ایمنی بالا دارند، استفاده می‌شود. گازهای هالوکربنی، مانند FM-200 یا FE-36، اغلب در فضاهایی استفاده می‌شوند که تجهیزات الکترونیکی حساس وجود دارند، چرا که این گازها علاوه بر قدرت اطفاء حریق، آسیب کمتری به تجهیزات وارد می‌آورند.

2. محاسبه حجم فضای محافظت‌شده:

برای طراحی یک سیستم اطفاء حریق گاز پایه، لازم است حجم فضای محافظت‌شده به‌دقت محاسبه شود. این محاسبه به‌منظور تعیین مقدار گاز مورد نیاز برای ایجاد غلظت مناسب در فضای هدف انجام می‌شود. این حجم باید به‌دقت اندازه‌گیری شود تا سیستم قادر به توزیع یکنواخت گاز در تمام فضا باشد. علاوه بر حجم فضای خطر، ارتفاع و نوع اجزاء موجود در محیط نیز بر طراحی تأثیرگذار است.

3. محاسبه غلظت گاز مورد نیاز:

هر نوع خطر و محیط به مقدار خاصی از گاز برای اطفاء حریق نیاز دارد. برای مثال، در سوخت‌های کلاس A (مانند چوب، کاغذ و پارچه) و کلاس B (مانند مایعات قابل اشتعال)، غلظت گاز مورد نیاز برای خاموش کردن آتش متفاوت است. برای هر نوع گاز، استانداردهای مختلفی برای غلظت‌های مورد نیاز وجود دارد که باید بر اساس نوع خطر و الزامات محیطی تنظیم شوند. این غلظت معمولاً باید به‌گونه‌ای باشد که خطر را به‌طور کامل مهار کند بدون آنکه باعث آسیب به افراد یا محیط شود.

4. مکان‌یابی نازل‌ها:

نازل‌ها باید به‌گونه‌ای در فضای محافظت‌شده نصب شوند که قادر باشند گاز را به‌صورت یکنواخت در تمام فضای خطر توزیع کنند. نصب نازل‌ها باید به‌طور استراتژیک انجام شود تا از ایجاد هرگونه نقطه کور و ناکارآمدی جلوگیری شود. انتخاب صحیح نوع نازل‌ها، اندازه و تعداد آنها، از دیگر عوامل مهم در طراحی این سیستم‌ها است.

5. سیستم‌های تهویه و کنترل فشار:

سیستم‌های تهویه باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که در هنگام فعال شدن سیستم اطفاء حریق، خود به‌طور خودکار بسته شوند. این امر از افزایش غیرقابل کنترل فشار و نشت گاز جلوگیری کرده و اطمینان می‌دهد که گاز عامل اطفاء حریق به‌طور مؤثر در فضای هدف پخش شود. علاوه بر این، سیستم‌های فشار باید قادر به حفظ فشار در حد مطلوب برای عملکرد بهینه سیستم باشند.

6. زمان تخلیه گاز:

زمان تخلیه گاز یکی از پارامترهای کلیدی در طراحی این سیستم‌ها است. سیستم باید به‌گونه‌ای طراحی شود که گاز به‌سرعت و به‌طور مؤثر در فضا تخلیه شود تا آتش قبل از گسترش مهار گردد. این زمان باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که غلظت مورد نیاز گاز در تمام فضای محافظت‌شده ایجاد شود و از گسترش آتش جلوگیری شود.

الزامات غلظت طراحی:

غلطت گاز در سیستم‌های اطفاء حریق باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی و با توجه به ویژگی‌های خاص فضا تنظیم شود. به‌عنوان مثال، برای آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد قابل اشتعال، غلظت گاز به‌طور معمول باید بین ۲۵٪ تا ۴۰٪ حجم کل فضا باشد. این مقدار باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که باعث کاهش اکسیژن محیط به اندازه‌ای شود که فرایند احتراق متوقف شود، اما همچنان میزان اکسیژن باقی‌مانده به‌اندازه‌ای باشد که برای تنفس افراد در فضای محافظت‌شده مناسب باشد.

بیشتر بخوانید: راز ماندگاری سیستم های اسپرینکلر

نکات کلیدی در طراحی سیستم‌های اطفاء حریق:

• مناسب بودن طراحی با استانداردها: طراحی سیستم‌های اطفاء حریق باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند NFPA 2001، EN 15004 و UL 2129 انجام شود. این استانداردها نکات فنی و الزامات خاصی را برای طراحی سیستم‌های گاز پایه تعیین کرده‌اند.
• آموزش و تمرین: پس از نصب سیستم‌های اطفاء حریق، انجام آموزش‌های منظم برای کارکنان و استفاده از تمرین‌های شبیه‌سازی آتش‌سوزی ضروری است. این کار به افراد کمک می‌کند تا در مواقع اضطراری واکنش‌های صحیحی نشان دهند و از سیستم به‌طور مؤثر استفاده کنند.
• بررسی و نگهداری دوره‌ای: سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه باید به‌طور دوره‌ای بررسی و نگهداری شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. این بررسی‌ها شامل تست فشار، بررسی نازل‌ها و سیستم‌های تهویه، و اطمینان از عدم نشت گاز است.

 

نحوه عملکرد سیستم اطفا حریق گاز پایه به روش سیلاب

حال یکی از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است برای شما هم به وجود بیاید، این است که نوه عملکرد سیستم اطفا حریق گاز پایه به روش سیلاب به چه صورت است؟ با ما همراه باشید تا گام به گام این روش را بررسی کنیم:

تشخیص سریع حریق

اولین مرحله در سیستم اطفا حریق گاز پایه به روش سیلاب کامل، تشخیص دقیق و سریع حریق توسط دتکتورهای دود، حرارت یا شعله است. این حسگرها بلافاصله پس از شناسایی آتش ‌سوزی، سیگنال را به مرکز کنترل ارسال می‌کنند. سرعت تشخیص در این روش اهمیت بالایی دارد، زیرا باید قبل از گسترش شعله‌ها، گاز در محیط تخلیه شود. این ویژگی باعث افزایش امنیت تجهیزات حساس و کاهش خسارات احتمالی می‌شود.

 

فعال ‌سازی سیستم و آزاد سازی گاز

پس از تایید وقوع آتش ‌سوزی، سیستم کنترل فرمان تخلیه گاز را صادر می‌کند. سیلندرهای حاوی گاز اطفایی مانند FM200 یا Novec 1230 به طور خودکار فعال شده و گاز با فشار کنترل ‌شده به محیط هدف منتقل می‌شود. این فرآیند معمولا طی چند ثانیه انجام می‌گیرد تا از گسترش آتش جلوگیری شود. شایان ذکر است که استفاده از شیرهای ایمنی و نازل‌های دقیق، تخلیه یکنواخت و موثر گاز را تضمین می‌کند.

 

پر شدن کامل محیط با گاز

در روش سیلاب کامل، گاز اطفایی به طور کامل فضای بسته را پر می‌کند و به تمام بخش‌های محیط از جمله گوشه‌ها و نقاط غیر قابل دسترس نفوذ می‌یابد. این ویژگی باعث می‌شود حتی اگر آتش در مکان‌های پنهان یا درون تجهیزات شکل گرفته باشد، امکان خاموش ‌سازی مطمئن فراهم گردد. این پوشش کامل، مزیتی بزرگ نسبت به روش‌های موضعی محسوب می‌شود که این سیستم را نسبت به سیستم‌های مشابه، مجزا کرده است.

 

قطع واکنش شیمیایی حریق یا کاهش اکسیژن

عملکرد اصلی سیستم در این مرحله اتفاق می‌افتد. بسته به نوع گاز مورد استفاده، آتش یا با کاهش غلظت اکسیژن در محیط خاموش می‌شود (مانند Inergen و CO₂) یا با شکستن زنجیره واکنش‌های شیمیایی شعله از بین می‌رود (مانند FM200 و Novec 1230). این مکانیسم باعث می‌شود که شعله در چند ثانیه مهار شده و امکان بازگشت مجدد آن به حداقل برسد.

 

ایمنی افراد و حفظ تجهیزات

یکی از مزایای بارز سیستم سیلاب کامل، ایمن بودن برخی گازها برای افراد حاضر در محیط و عدم ایجاد رطوبت یا مواد شیمیایی باقی ‌مانده است. به همین دلیل، پس از تخلیه گاز، نیازی به تمیز کاری گسترده وجود ندارد و تجهیزات حساس مانند سرورها، تابلوهای برق و دستگاه‌های الکترونیکی بدون آسیب باقی می‌مانند. این ویژگی باعث می‌شود کسب ‌و کارها پس از حادثه سریع‌تر به روند عادی بازگردند و حداقل خسارت را شاهد باشند.

 

تهویه و بازگشت به شرایط عادی

و اما مرحله پایانی، شامل تهویه کامل محیط پس از تخلیه گاز و بازگرداندن شرایط به حالت عادی است. سیستم‌های تهویه یا فن‌های مخصوص وظیفه خارج کردن گاز باقی ‌مانده و تامین هوای تازه را بر عهده دارند. لازم به ذکر است که این مرحله برای تضمین ایمنی افراد هنگام بازگشت به محیط و تداوم فعالیت‌های عادی ضروری است.

 

نتیجه‌گیری:

سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه به روش سیلاب کامل، به‌ویژه در فضاهای حساس و پرخطر، نقش بسیار مهمی در محافظت از تجهیزات و کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی‌ها ایفا می‌کنند. طراحی صحیح این سیستم‌ها نیازمند محاسبات دقیق، انتخاب گاز مناسب، و نصب بهینه تجهیزات است. با رعایت اصول و الزامات طراحی، می‌توان از عملکرد بهینه سیستم‌های اطفاء حریق اطمینان حاصل کرد و از خطرات آتش‌سوزی در فضاهای حساس جلوگیری نمود.

اگر به دنبال خرید بیم دتکتور هستید، همین حالا به فروشگاه اینترنتی اسپین الکتریک مراجعه کنید. ما مجموعه‌ای از بهترین برندهای بیم دتکتور را با مناسب ترین قیمت بیم دتکتور و گارانتی اصالت کالا ارائه می‌دهیم. برای مشاهده مشخصات فنی، مقایسه مدل‌ها و ثبت سفارش آنلاین، همین حالا وارد سایت شوید و با چند کلیک ساده، خریدی مطمئن را تجربه کنید!

سوالات متداول:

1. چه نوع گازهایی برای سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه استفاده می‌شود؟
   • گازهای هالوکربنی، نیتروژن، آرگون و دی‌اکسید کربن از گازهای متداول در سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه هستند.
2. آیا سیستم‌های تهویه باید در هنگام فعال شدن سیستم اطفاء حریق خاموش شوند؟
   • بله، سیستم‌های تهویه باید به‌طور خودکار بسته شوند تا از نشت گاز جلوگیری شود و فشار در حد مطلوب حفظ گردد.
3. چه عواملی بر انتخاب نوع گاز تأثیر می‌گذارند؟
   • نوع خطر، ویژگی‌های فضای محافظت‌شده، و هزینه‌ها از جمله عواملی هستند که در انتخاب گاز مناسب تأثیر دارند.
4. چگونه می‌توان غلظت گاز مورد نیاز را محاسبه کرد؟
   • غلظت گاز باید بر اساس حجم فضای محافظت‌شده، نوع خطر، و نوع گاز تعیین شود و معمولاً طبق استانداردهای بین‌المللی انجام می‌شود.
5. آیا برای سیستم‌های اطفاء حریق گاز پایه نیاز به نگهداری دوره‌ای است؟
   • بله، سیستم‌های اطفاء حریق باید به‌طور منظم بررسی و نگهداری شوند تا عملکرد صحیح آنها تضمین گردد.

در دنیای پیشرفته‌ی سیستم‌های اعلام حریق، استفاده از تجهیزات دقیق و قابل اطمینان یکی از اولویت‌های اصلی صنایع و مجموعه‌های بزرگ به شمار می‌رود. بیم دتکتورهای دودی یا همان Beam Smoke Detectors، یکی از مؤثرترین ابزارها در تشخیص به‌موقع حریق در فضاهای وسیع هستند. برند TANDA که یکی از شرکت‌های معتبر چینی در زمینه تولید تجهیزات اعلام حریق به شمار می‌رود، دو مدل از بیم دتکتورهای خود را به بازار جهانی و داخلی عرضه کرده است: TX-7130 و TX-3703.

در این مقاله به بررسی تخصصی این دو مدل از بیم دتکتور تاندا می‌پردازیم، ویژگی‌ها، تفاوت‌ها، کاربردها، استانداردها و نکات مهم مربوط به نصب و بهره‌برداری آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

بیم دتکتور دودی چیست و چه کاربردی دارد؟

بیم دتکتورهای دودی، نوعی آشکارساز حریق هستند که با ارسال و دریافت پرتو مادون قرمز در فضا، وجود دود را تشخیص می‌دهند. این تجهیزات به‌ویژه در فضاهای بزرگ و سوله‌ها که نصب دتکتورهای نقطه‌ای در تعداد بالا اقتصادی یا کاربردی نیست، بهترین عملکرد را دارند. عملکرد این دتکتورها بسیار حساس و سریع است و می‌تواند از بروز آتش‌سوزی‌های وسیع جلوگیری کند.

معرفی مدل‌های TX-7130 و TX-3703 تاندا

ویژگی‌های مشترک

هر دو مدل بیم دتکتور تاندا، یعنی TX-7130 و TX-3703، از تکنولوژی مادون قرمز (Infrared) برای تشخیص دود استفاده می‌کنند. از نظر برد، توانایی و شعاع پوشش، این دو مدل تفاوتی با یکدیگر ندارند. هر دو مدل توانایی پوشش دهی فضاهایی با طول 8 تا 100 متر و قطر تقریبی 15 متر (7.5 متر از هر طرف) را دارند. این ویژگی باعث شده که آن‌ها گزینه‌ای مناسب برای سالن‌های صنعتی، انبارها، سوله‌ها و سالن‌های ورزشی بزرگ باشند.

تفاوت در استانداردها و تائیدیه‌ها

تفاوت اصلی این دو مدل در استانداردهای بین‌المللی و تائیدیه‌های رسمی آن‌هاست:

• مدل TX-7130 دارای تائیدیه‌های معتبر LPCB (انگلستان)، CE و CCC می‌باشد.
• مدل TX-3703 تنها دارای تائیدیه‌های CE و CCC بوده و فاقد استاندارد LPCB است.

تائیدیه LPCB، یکی از معتبرترین گواهی‌نامه‌ها در زمینه ایمنی و تجهیزات اعلام حریق در سطح جهان است که دریافت آن فرآیندی دشوار و پرهزینه دارد. همین موضوع باعث شده تا قیمت نهایی مدل TX-7130 نسبت به TX-3703 بالاتر باشد.

تنظیم حساسیت بیم دتکتورها

یکی از مزایای قابل توجه مدل TX-7130، قابلیت تنظیم حساسیت از طریق دیپ سوئیچ داخلی و همچنین پروگرامر دستی است. این امکان به کاربران اجازه می‌دهد تا دستگاه را بر اساس شرایط محیطی تنظیم کنند. در مقابل، مدل TX-3703 فاقد دیپ سوئیچ بوده و تنها از طریق پروگرامر دستی قابل تنظیم است.

به صورت پیش‌فرض، مدل TX-3703 در کارخانه با حساسیت بالا تنظیم شده است، که برای محیط‌هایی با احتمال کم وجود دود دائم (مانند سوله‌های مدرن) مناسب است. اما در محیط‌هایی مانند انبارهای صنعتی با تردد لیفتراک یا ماشین‌آلات دیزلی، بهتر است حساسیت کاهش یابد تا از آلارم‌های کاذب جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: معرفی اصول و انواع سیستم‌های تشخیص در دتکتورهای دود مکشی (Aspirating Smoke Detectors)

قیمت و مقایسه اقتصادی

یکی دیگر از نکات قابل توجه، تفاوت قیمتی میان این دو مدل است:

• مدل TX-7130 در بازار ایران حدود ۲۰۰ دلار قیمت دارد که شرکت اسپین الکتریک آن را با قیمت حدود ۱۵۰ دلار عرضه می‌کند.
• مدل TX-3703 نیز با قیمت حدود ۱۹۰ دلار در بازار موجود است و در اسپین الکتریک با قیمت ۱۴۵ دلار به فروش می‌رسد.

این اختلاف قیمت، با در نظر گرفتن تفاوت در تائیدیه‌ها، منطقی و قابل توجیه است. اگر پروژه‌ی شما نیاز به تائیدیه‌های بین‌المللی دارد، انتخاب مدل TX-7130 توصیه می‌شود. اما برای پروژه‌های داخلی، مدل TX-3703 با همان عملکرد، گزینه‌ای اقتصادی‌تر خواهد بود.

تجهیزات جانبی و نصب

در جعبه هر دو مدل، چهار عدد رفلکتور یا آینه تعبیه شده است:

• برای فواصل بین ۸ تا ۴۰ متر، استفاده از یک رفلکتور کافی است.
• برای فواصل بین ۴۰ تا ۱۰۰ متر، باید هر چهار رفلکتور مورد استفاده قرار گیرد تا عملکرد دستگاه بهینه باشد.

برای تنظیم و نصب صحیح این بیم دتکتورها، به‌ویژه در اتصال به پنل‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر، حتما باید از کارشناس فنی مجرب کمک گرفته شود. این کار فراتر از توان نصاب‌های معمولی یا برق‌کاران ساختمان است. تنظیم اشتباه یا نصب ناصحیح می‌تواند عملکرد دستگاه را مختل کرده و موجب خطرات جدی شود.

پروگرامر دستی بیم دتکتور تاندا

برای مدل TX-3703، جهت تنظیم حساسیت، نیاز به خرید پروگرامر دستی به صورت جداگانه است که قیمت آن حدود ۲۰۰ دلار می‌باشد. این پروگرامر برای مدل TX-7130 نیز کاربرد دارد، اما در صورتی که از دیپ سوئیچ استفاده شود، ممکن است نیاز به آن نباشد.

نتیجه‌گیری

اگر پروژه‌ی شما در داخل کشور و بدون نیاز به تائیدیه LPCB است و به دنبال راه‌حل اقتصادی هستید، مدل TX-3703 گزینه‌ی مناسبی است. این مدل با وجود قیمت کمتر، از لحاظ عملکرد هیچ تفاوتی با مدل TX-7130 ندارد.

اما اگر پروژه‌ی شما صادراتی است، یا در مکان‌هایی مانند سفارت‌خانه‌ها، فرودگاه‌ها یا مراکز حساس اجرا می‌شود، بهتر است از مدل TX-7130 استفاده کنید که دارای تائیدیه‌های بین‌المللی است.

شرکت اسپین الکتریک به عنوان واردکننده رسمی و معتبر بیم دتکتور تاندا در ایران، این محصولات را با ضمانت اصالت، قیمت رقابتی و پشتیبانی فنی تخصصی به بازار عرضه می‌کند. برای اطلاع از قیمت بیم دتکتور تاندا با کارشناسان ما تماس بگیرید.

 

سوالات متداول

تفاوت اصلی بین مدل‌های TX-7130 و TX-3703 در چیست؟

تفاوت اصلی این دو مدل در تائیدیه‌های بین‌المللی آن‌هاست. مدل TX-7130 دارای گواهی LPCB از انگلستان است که برای پروژه‌های بین‌المللی و حساس ضروری است. مدل TX-3703 فاقد این گواهی بوده و بیشتر برای مصرف داخلی در چین طراحی شده است. از نظر عملکرد فنی و دقت، تفاوتی بین این دو مدل وجود ندارد.

آیا برای نصب بیم دتکتور تاندا نیاز به متخصص داریم یا می‌توان آن را به برق‌کار واگذار کرد؟

نصب و راه‌اندازی بیم دتکتورها، مخصوصاً در پروژه‌های با سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، نیاز به تخصص فنی و دانش مهندسی دارد. توصیه می‌شود حتماً این کار توسط یک تکنسین حرفه‌ای انجام شود، زیرا تنظیم نادرست می‌تواند منجر به آلارم‌های کاذب یا عدم تشخیص آتش‌سوزی شود.

آیا حساسیت بیم دتکتور را می‌توان بعداً هم تنظیم کرد؟

بله، هر دو مدل دارای امکان تنظیم حساسیت هستند. در مدل TX-7130 این کار هم از طریق دیپ سوئیچ و هم با پروگرامر دستی انجام می‌شود. اما در مدل TX-3703 فقط با پروگرامر دستی (که به صورت جداگانه فروخته می‌شود) قابل تنظیم است. این قابلیت برای تنظیم عملکرد دتکتور در محیط‌های دارای آلاینده‌های دائمی مثل دود لیفتراک بسیار کاربردی است.

بیم دتکتورها Beam Smoke Detectors یکی از مهم‌ترین تجهیزات در سیستم‌های اعلام حریق هستند که برای محافظت از فضاهای بزرگ و باز طراحی شده‌اند این دتکتورها از فناوری پرتو نوری برای شناسایی دود استفاده می‌کنند و در صورت کاهش شدت نور دریافتی آلارم حریق را فعال می‌کنند. استاندارد EN 54-12 که یکی از بخش‌های مهم بیم دتکتور استاندارد EN 54-12 برای سیستم‌های اعلام حریق است مشخصات فنی الزامات عملکردی و روش‌های تست بیم دتکتورها را تعیین می‌کند در این مقاله به بررسی تخصصی استاندارد EN 54-12 و تأثیر آن بر طراحی نصب و عملکرد این دتکتورها خواهیم پرداخت.

بیم دتکتور چیست و چگونه کار می‌کند ؟

بیم دتکتورها در دو نوع اصلی طراحی می‌شوند

1 بیم دتکتور فرستنده گیرنده جدا Projected Beam Smoke Detector

• شامل یک فرستنده و یک گیرنده مجزا است که در دو نقطه‌ی جداگانه از محیط نصب می‌شوند
• پرتو نوری ارسال شده از فرستنده به گیرنده رسیده و در صورت کاهش شدت آن به دلیل وجود دود هشدار فعال می‌شود

2 بیم دتکتور انعکاسی Reflective Beam Smoke Detector

• فرستنده و گیرنده در یک واحد یکپارچه قرار دارند و پرتو پس از برخورد به بازتابنده Reflector به گیرنده بازمی‌گردد
• هرگونه کاهش در شدت نور بازتاب شده نشانه‌ی وجود دود در محیط است و آلارم را فعال می‌کند

مزیت‌های بیم دتکتورها

پوشش گسترده برای فضاهای وسیع مانند انبارها سالن‌های تولید مراکز خرید و فرودگاه‌ها
کاهش نیاز به کابل کشی اضافی و نصب چندین آشکارساز نقطه‌ای
دقت بالا در تشخیص دود در محیط‌های باز و بزرگ

بیشتر بخوانید: آشنایی با بیم دتکتورها و نحوه عملکرد آنها طبق استاندارد NFPA 72

استاندارد EN 54-12 و الزامات عملکردی بیم دتکتورها

استاندارد EN 54-12 معیارهایی را برای کیفیت حساسیت و قابلیت اطمینان بیم دتکتورها تعیین می‌کند مهم‌ترین الزامات این استاندارد شامل موارد زیر است

1 حساسیت و دقت عملکرد

بیم دتکتورها باید قابلیت تشخیص سطوح مختلف دود را داشته باشند
دامنه کاری استاندارد این دتکتورها بین 5 تا 100 متر تعریف شده است
دستگاه‌ها باید در برابر تغییرات نور محیط مقاوم باشند تا دچار هشدارهای کاذب نشوند

2 شرایط محیطی و مقاومت در برابر عوامل خارجی

عملکرد بدون نقص در دمای منفی 10 تا مثبت 55 درجه سانتی‌گراد و رطوبت بالا
عدم تأثیرگذاری گرد و غبار نور خورشید و سایر عوامل محیطی بر عملکرد دتکتور
مقاوم در برابر لرزش باد و جریان‌های هوای قوی

3 تست‌های استاندارد برای عملکرد بیم دتکتور

بررسی توانایی تشخیص دود در شرایط مختلف محیطی
ارزیابی زمان پاسخ‌گویی و دقت تشخیص حریق
آزمایش‌هایی برای جلوگیری از هشدارهای کاذب در اثر تغییرات نور محیطی

4 مقاومت در برابر تداخلات نوری

بیم دتکتورها باید در شرایطی که در معرض نور مستقیم خورشید یا نورهای مصنوعی قوی هستند عملکرد صحیحی داشته باشند

5 روش‌های تست و تأییدیه استاندارد

انجام تست‌های کاهش نور مصنوعی و شبیه‌سازی شرایط مختلف محیطی
بررسی عملکرد بلندمدت دستگاه در محیط‌های واقعی

نصب و نگهداری بیم دتکتورها بر اساس استاندارد EN 54-12

علاوه بر ویژگی‌های عملکردی نصب صحیح بیم دتکتورها نقش مهمی در کارایی و دقت آن‌ها دارد استاندارد EN 54-12 دستورالعمل‌هایی را برای نصب و نگهداری ارائه کرده است

نکات مهم در نصب بیم دتکتور

عدم وجود موانع فیزیکی در مسیر پرتو بیم دتکتور
عدم نصب در محیط‌های دارای تهویه قوی که ممکن است عملکرد دستگاه را مختل کند
ارتفاع استاندارد نصب معمولاً بین 3 تا 25 متر توصیه می‌شود
فاصله‌گذاری مناسب بین دتکتورها برای پوشش‌دهی بهینه‌ی منطقه موردنظر

نگهداری و تست‌های دوره‌ای بیم دتکتورها

تست‌های دوره‌ای جهت اطمینان از عملکرد صحیح و کالیبراسیون دستگاه
تمیزکاری سنسورها و بازتابنده‌ها برای جلوگیری از آلودگی و هشدارهای کاذب
بررسی سلامت منبع تغذیه و قطعات الکترونیکی

نتیجه‌گیری

استاندارد EN 54-12 معیارهای مشخصی برای تولید طراحی نصب و نگهداری بیم دتکتورها ارائه می‌دهد رعایت این استاندارد باعث:

افزایش دقت در تشخیص حریق و کاهش هشدارهای کاذب
عملکرد بهینه در محیط‌های بزرگ و چالش‌برانگیز
بهبود ایمنی ساختمان‌های صنعتی تجاری و عمومی
کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش طول عمر دستگاه‌ها

با انتخاب بیم دتکتورهای مطابق با استاندارد EN 54-12 می‌توان اطمینان حاصل کرد که سیستم اعلام حریق در مواقع اضطراری به‌درستی و بدون نقص عمل می‌کند و از جان و مال افراد محافظت خواهد کرد

اگر به دنبال خرید بیم دتکتور هستید، همین حالا به فروشگاه اینترنتی اسپین الکتریک مراجعه کنید. ما مجموعه‌ای از بهترین برندهای بیم دتکتور را با مناسب ترین قیمت بیم دتکتور و گارانتی اصالت کالا ارائه می‌دهیم. برای مشاهده مشخصات فنی، مقایسه مدل‌ها و ثبت سفارش آنلاین، همین حالا وارد سایت شوید و با چند کلیک ساده، خریدی مطمئن را تجربه کنید!

سیستم‌های اعلام حریق نقش حیاتی در ایمنی ساختمان‌ها و تأسیسات دارند یکی از اجزای کلیدی این سیستم‌ها بیم دتکتورها هستند که برای تشخیص دود در فضاهای بزرگ به کار می‌روند اما چگونه می‌توان از صحت عملکرد این تجهیزات اطمینان حاصل کرد. سازمان بین‌المللی استانداردسازی ISO با تدوین استاندارد ISO 7240-12 دستورالعمل‌هایی مشخص برای طراحی نصب آزمون و نگهداری بیم دتکتورها ارائه داده است در این مقاله به بررسی این استاندارد پرداخته و نکات مهم در انتخاب و استفاده از بیم دتکتورها را بررسی می‌کنیم.

بیم دتکتور چیست و چگونه کار می‌کند ؟

بیم دتکتورها تجهیزاتی هستند که با ارسال و دریافت پرتوهای نوری مادون قرمز یا لیزر کاهش شفافیت هوا ناشی از دود را تشخیص می‌دهند این دتکتورها در دو نوع اصلی تولید می‌شوند.

بیشتر بخوانید: دتکتور شعله در استاندارد NFPA 86

بیم دتکتور فرستنده گیرنده جدا Projected Beam Smoke Detector

در این مدل فرستنده و گیرنده در دو نقطه مجزا قرار دارند.
پرتو نوری از فرستنده به گیرنده ارسال شده و در صورت کاهش شدت نور به دلیل وجود دود آلارم فعال می‌شود.

بیم دتکتور انعکاسی Reflective Beam Smoke Detector

در این مدل فرستنده و گیرنده در یک واحد قرار دارند و یک بازتابنده Reflector در سمت مقابل نصب می‌شود.
پرتو پس از برخورد به بازتابنده به گیرنده بازمی‌گردد و در صورت کاهش شدت آن هشدار اعلام می‌شود.

بیشتر بخوانید: بررسی جامع بیم دتکتورها بر اساس استاندارد ISO 7240-12

استاندارد ISO 7240-12 و الزامات بیم دتکتورها

معیارهای عملکردی

• بیم دتکتورها باید توانایی تشخیص تغییرات شفافیت هوا را با دقت بالا داشته باشند
• محدوده تشخیص بین 10 تا 100 متر باشد
• قابلیت تنظیم حساسیت دستگاه برای کاهش هشدارهای کاذب
• مقاومت در برابر تغییرات محیطی غیرعادی

شرایط محیطی و محدودیت‌ها

• عدم تأثیرپذیری از نور مستقیم خورشید گرد و غبار رطوبت بالا یا تغییرات دمایی شدید
• عملکرد محدود در محیط‌هایی که دود به صورت یکنواخت منتشر نمی‌شود
• نیاز به کالیبراسیون مکرر در مکان‌هایی با لرزش زیاد یا جریان هوای شدید

الزامات نصب

مکان‌های مناسب نصب شامل انبارها سالن‌های تولید آشیانه‌های هواپیما فرودگاه‌ها و مراکز خرید است
شرایط نصب ایده‌آل شامل ارتفاع نصب بین 4 تا 25 متر حداقل فاصله 0.5 متر از دیوارها و در صورت وجود موانع استفاده از چندین بیم دتکتور مکمل است

 

الزامات نگهداری و آزمون‌های دوره‌ای

• بررسی و کالیبراسیون دوره‌ای برای اطمینان از عملکرد صحیح
• پاک‌سازی فرستنده گیرنده و بازتابنده از گرد و غبار
• بررسی زاویه و تنظیمات نوری و اصلاح آن‌ها در صورت نیاز
• تجهیز دستگاه به سیستم خودآزمایی Self-Testing و تشخیص خرابی Fault Detection

آزمون‌های استاندارد برای بیم دتکتورها بر اساس ISO 7240-12

استاندارد ISO 7240-12 مجموعه‌ای از آزمون‌های عملکردی و محیطی را برای تأیید دقت و قابلیت اطمینان بیم دتکتورها مشخص کرده است برخی از این آزمون‌ها عبارت‌اند از

• آزمون حساسیت به دود بررسی میزان کاهش نور لازم برای فعال شدن هشدار
• آزمون محیطی بررسی عملکرد دستگاه در دمای بالا دمای پایین رطوبت زیاد و شرایط گرد و غبار
• آزمون تأخیر هشدار ارزیابی مدت‌زمان لازم برای فعال شدن هشدار جهت کاهش هشدارهای کاذب
• آزمون مقاومت در برابر نور خارجی بررسی تأثیر نور خورشید و منابع نوری مصنوعی قوی بر عملکرد دتکتور
• آزمون لرزش و ضربه بررسی مقاومت بیم دتکتور در برابر لرزش‌های مکانیکی و ضربات احتمالی

چگونه هشدارهای کاذب بیم دتکتورها را کاهش دهیم

یکی از چالش‌های اصلی بیم دتکتورها کاهش هشدارهای کاذب است این هشدارها ممکن است در اثر عوامل محیطی ناخواسته ایجاد شوند برای جلوگیری از آن‌ها باید از بیم دتکتورهایی با فیلترهای نوری و الگوریتم‌های پردازش هوشمند استفاده کرد. عوامل ایجاد هشدارهای کاذب شامل نور مستقیم خورشید یا نورهای مصنوعی قوی گرد و غبار و دودهای غیرحریق مانند دود اگزوز ماشین‌آلات صنعتی و حرکت اشیاء در مسیر پرتو دتکتور مانند پرندگان یا وسایل متحرک در انبارها است.

نتیجه‌گیری

استاندارد ISO 7240-12 یک راهنمای جامع برای انتخاب نصب آزمون و نگهداری بیم دتکتورها است رعایت این استاندارد باعث می‌شود که بیم دتکتورها با دقت بالا و حداقل هشدارهای کاذب در شرایط مختلف محیطی عمل کنند. مزایای رعایت استاندارد ISO 7240-12 شامل بهبود عملکرد سیستم‌های اعلام حریق افزایش ایمنی در ساختمان‌ها و تأسیسات حساس و کاهش هشدارهای کاذب و هزینه‌های نگهداری است.

اگر به دنبال خرید بیم دتکتور هستید، همین حالا به فروشگاه اینترنتی اسپین الکتریک مراجعه کنید. ما مجموعه‌ای از بهترین برندهای بیم دتکتور را با مناسب ترین قیمت بیم دتکتور و گارانتی اصالت کالا ارائه می‌دهیم. برای مشاهده مشخصات فنی، مقایسه مدل‌ها و ثبت سفارش آنلاین، همین حالا وارد سایت شوید و با چند کلیک ساده، خریدی مطمئن را تجربه کنید!

سیستم‌های اعلام حریق به‌ عنوان یکی از اجزای کلیدی در ایمنی ساختمان‌ها، نقشی حیاتی در پیشگیری از خسارات جانی و مالی دارند. این سیستم‌ها با تشخیص سریع علائم حریق، امکان واکنش به ‌موقع را فراهم می‌کنند و از گسترش آتش‌ سوزی جلوگیری می‌کنند. وجود سیستم اعلام حریق در ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری به ‌ویژه در فضاهای پرخطر مانند انبارها و کارگاه‌ها، نه ‌تنها اجباری بلکه ضروری است. این سیستم‌ها با هشدار دادن به ساکنین، فرصت خروج ایمن را فراهم می‌کنند و به تیم‌های آتش‌ نشانی در عملیات اطفای حریق کمک می‌کنند. یکی از اجزای مهم این سیستم‌ها، چراغ نشانگر است که نقش حیاتی در اطلاع ‌رسانی وضعیت سیستم ایفا می‌کند. چراغ نشانگر به‌ عنوان بخشی از تجهیزات هشدار دهنده، اطلاعات بصری واضحی درباره وقوع حریق ارائه می‌دهد و افراد را از وقوع خطر آگاه می‌سازد. در این مقاله قصد داریم به معرفی چراغ نشانگر اعلام حریق بپردازیم.

چراغ نشانگر اعلام حریق چیست؟ 

چراغ نشانگر اعلام حریق یکی از تجهیزات جانبی در سیستم‌های اعلام حریق است که از طریق نور، وضعیت سیستم را نمایش می‌دهد. این چراغ‌ها به‌ طور معمول بالای درب های ورودی واحد های ساختمان نصب می‌شوند و اطلاعاتی مانند وضعیت عادی، هشدار را نشان می‌دهند. چراغ نشانگر ، معمولا  در سیستمهای متعارف و قدیمی استفاده میشوند. زیرا آن سیستمها آدرس پذیر نیستند و توانایی شناسایی محل دقیق آتش سوزی را ندارند ، بنابراین ، چراغ نشانگر نصب شده در بالای درب ورودی واحد میتوتند حداقل  ، محل حدودی وقوع آتش سوزی را نشان دهند.( سیستمهای آدرس پذیر حتی امکان شناسایی محل دقیق وجود آتش سوزی  (اتاق ، آشپزخانه ، سالن و سایر نقاط داخل واحد)  را دارند.

چراغ نشانگر می‌تواند به شکل چراغ‌های LED یا لامپ‌های سنتی باشد و معمولاً رنگ‌های متفاوتی مانند قرمز، سبز یا زرد دارد که هرکدام معنای خاصی دارند. به‌ عنوان مثال، چراغ قرمز نشان ‌دهنده وقوع حریق، چراغ سبز علامت عملکرد عادی است. همچنین خاموش بودن چراغ به معنای شرایط عادی و روشن بودن آن نشان از وقوع آتش سوزی در واحد یا اتاق مربوطه است. این چراغ‌ها به دلیل طراحی ساده و قابلیت دیده شدن از فواصل دور، ابزار بسیار مفیدی برای افزایش ایمنی محسوب می‌شوند. استفاده از چراغ نشانگر به کاربران و تیم‌های فنی امکان می‌دهد به ‌سرعت وضعیت سیستم اعلام حریق را ارزیابی کنند.

عملکرد چراغ نشانگر اعلام حریق

عملکرد چراغ نشانگر اعلام حریق به گونه‌ای است که وضعیت سیستم اعلام حریق را از طریق روشن و خاموش شدن یا تغییر رنگ نور نشان می‌دهد. زمانی که یک سنسور حریق فعال می‌شود، چراغ نشانگر معمولاً به‌ صورت چشمک ‌زن یا مداوم روشن شده و وضعیت اضطراری را اعلام می‌کند. این چراغ‌ها در کنار هشدارهای صوتی، یک لایه اضافی از اطلاع ‌رسانی را ایجاد می‌کنند. در مکان‌هایی با نویز بالا یا برای افرادی که شنوایی محدود دارند، چراغ نشانگر می‌تواند جایگزینی کارآمد برای سیگنال‌های صوتی باشد. همچنین چراغ نشانگر به تیم‌های آتش ‌نشانی و تکنسین‌های سیستم اعلام حریق کمک می‌کند تا سریع‌تر محل وقوع مشکل را شناسایی کرده و اقدامات لازم را انجام دهند. این عملکرد دقیق و سریع باعث بهبود زمان واکنش در شرایط بحرانی می‌شود.

بیشتر بخوانید: سیستم پیجینگ اداری چیست؟ – معرفی 0 تا 100

انواع چراغ نشانگر اعلام حریق

چراغ نشانگر محلی: چراغ‌های نشانگر در سیستم‌های اعلام حریق به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام کاربرد خاصی دارند. یکی از رایج‌ترین انواع، چراغ نشانگر محلی است که بالای درب ورودی واحد نصب می‌شود هنگام آتش سوزی روشن می‌شود نمایش می‌دهد.

استانداردها و نکات نصب چراغ نشانگر اعلام حریق 

نصب چراغ نشانگر اعلام حریق باید مطابق با استانداردهای ایمنی و دستور العمل‌های تولیدکننده انجام شود. یکی از نکات مهم، انتخاب محل نصب مناسب است تا چراغ به ‌راحتی قابل دیدن باشد. معمولاً چراغ نشانگر باید در ارتفاع مناسب و نزدیک به تجهیزات هشدار دهنده نصب شود.

استفاده از چراغ‌های نشانگری که با استانداردهای معتبر مانند EN54 یا UL تأیید شده‌اند، تضمین‌ کننده کیفیت و عملکرد دستگاه خواهد بود. این استانداردها مشخصات فنی و کیفیت مورد نیاز برای چراغ‌های نشانگر را تعریف می‌کنند.

همچنین در زمان نصب باید به نوع برق مصرفی و میزان روشنایی چراغ توجه شود. چراغ‌هایی با مصرف انرژی کم و نور کافی، انتخاب بهتری برای مکان‌های مختلف خواهند بود. استفاده از کابل‌ کشی مناسب و محافظت‌ شده نیز برای جلوگیری از اختلالات ضروری است.

مزایای استفاده از چراغ نشانگر اعلام حریق

افزایش سرعت واکنش در مواقع اضطراری: چراغ نشانگر با ارائه سیگنال‌های بصری سریع، امکان واکنش به‌ موقع در زمان وقوع حریق را فراهم می‌کند. این ویژگی به خصوص در محیط‌هایی که نویز بالاست یا هشدارهای صوتی به ‌درستی شنیده نمی‌شوند، بسیار کاربردی است. چراغ نشانگر به افراد حاضر در محیط کمک می‌کند تا به ‌سرعت وضعیت اضطراری را تشخیص داده و اقدامات لازم را انجام دهند.

افزایش ایمنی در محیط‌های پر خطر: در محیط‌های پرخطر مانند کارخانه‌ها، انبارهای مواد شیمیایی یا بیمارستان‌ها، وجود چراغ نشانگر اعلام حریق نقش مهمی در افزایش ایمنی دارد. این چراغ‌ها به ‌صورت مداوم وضعیت سیستم اعلام حریق را نمایش می‌دهند و در صورت بروز خطر، به‌ سرعت افراد حاضر در محیط را آگاه می‌سازند.

سازگاری با نیازهای افراد کم‌ توان: چراغ نشانگر اعلام حریق به‌عنوان یک ابزار بصری، برای افرادی که دارای مشکلات شنوایی هستند یا در محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا فعالیت می‌کنند، بسیار مفید است. این دستگاه‌ها از طریق نمایش نور، جایگزینی مناسب برای هشدارهای صوتی ارائه می‌دهند و دسترسی ایمنی را برای تمامی افراد فراهم می‌کنند.

کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات: با استفاده از چراغ نشانگر اعلام حریق، می‌توان وضعیت سیستم را به‌ صورت لحظه‌ای پایش کرد و در صورت بروز مشکل، اقدامات لازم را در کوتاه‌ترین زمان انجام داد. این قابلیت از آسیب‌های جدی به سیستم و هزینه‌های بالای تعمیرات جلوگیری می‌کند. همچنین، نگهداری منظم چراغ نشانگر ساده و مقرون ‌به ‌صرفه است.

بیشتر بخوانید: آشنایی جامع با اجزای سیستم اعلام حریق و کاربرد آن‌ها

کلام پایانی

همانگونه که دیدید در این مقاله به صورت 0 تا 100 به معرفی و بررسی چراغ نشانگر اعلام حریق پرداختیم. دانستیم که چراغ نشانگر یکی از اجزای اساسی سیستم‌های اعلام حریق است که با ارائه اطلاعات بصری، نقش مهمی در بهبود ایمنی ساختمان‌ها دارد. این دستگاه‌ها با قابلیت نمایش وضعیت سیستم، سرعت واکنش به حوادث را افزایش می‌دهند و از خسارات جانی و مالی جلوگیری می‌کنند. برای افزایش ایمنی و کارایی سیستم اعلام حریق، توصیه می‌شود از برندهای معتبر و محصولات تاییدشده استفاده کنید. نصب صحیح و رعایت نکات فنی می‌تواند بهره‌ وری سیستم را به حداکثر برساند و در مواقع اضطراری، جان و مال افراد را نجات دهد. ضمن سپاس از همراهی شما عزیزان با ما تا پایان این مقاله، امیدواریم که مطالب ارائه شده برای شما مفید بوده باشد.

شما می‌توانید نظرات و نکات پیشنهادی خودتان را از طریق قسمت کامنت‌های سایت اسپین الکتریک با ما به اشتراک بگذارید.

 

سوالات متداول 

1. 1. چراغ نشانگر اعلام حریق چه کاربردی دارد؟

چراغ نشانگر اعلام حریق برای نمایش وضعیت سیستم اعلام حریق و اطلاع ‌رسانی بصری به کاربران طراحی شده است. این دستگاه می‌تواند وقوع حریق را نشان دهد.

2. 2. آیا نصب چراغ نشانگر اعلام حریق در همه سیستم‌های اعلام حریق ضروری است؟

خیر. در سیستمهای آدرس پذیر ، به دلیل اینکه ، پنل کنترل مرکزی اعلام حریق ، محل دقیق وقوع آتش را روی صفحه نمایش خود نشان میدهد و افراد گروه اطفا حریق را مستقیما به آن محل هدایت میکند. اما در سیستمهای متعارف تنها محدوده آتش مشخص میشود ( مثلا طبقه سوم) و بعد از ورود افراد اطفاء کننده به آن محل و مشاهده چراغ نمایشگر روشن شده بالای درب واحد میتوانیم از محل آتش سوزی مطلع شویم.

3. 3. چگونه می‌توان چراغ نشانگر اعلام حریق مناسب را انتخاب کرد؟

در انتخاب چراغ نشانگر اعلام حریق باید به عواملی مانند استانداردهای ایمنی، شدت نور، مصرف انرژی و نوع کاربرد آن توجه کنید تا با نیازهای محیط سازگار باشد.