سیستم‌های اعلام حریق نقش حیاتی در ایمنی ساختمان‌ها و تأسیسات دارند یکی از اجزای کلیدی این سیستم‌ها بیم دتکتورها هستند که برای تشخیص دود در فضاهای بزرگ به کار می‌روند اما چگونه می‌توان از صحت عملکرد این تجهیزات اطمینان حاصل کرد.
سازمان بین‌المللی استانداردسازی ISO با تدوین استاندارد ISO 7240-12 دستورالعمل‌هایی مشخص برای طراحی نصب آزمون و نگهداری بیم دتکتورها ارائه داده است در این مقاله به بررسی این استاندارد پرداخته و نکات مهم در انتخاب و استفاده از بیم دتکتورها را بررسی می‌کنیم.
بیم دتکتور چیست و چگونه کار می‌کند
بیم دتکتورها تجهیزاتی هستند که با ارسال و دریافت پرتوهای نوری مادون قرمز یا لیزر کاهش شفافیت هوا ناشی از دود را تشخیص می‌دهند این دتکتورها در دو نوع اصلی تولید می‌شوند.
بیشتر بخوانید: دتکتور شعله در استاندارد NFPA 86
بیم دتکتور فرستنده گیرنده جدا Projected Beam Smoke Detector
در این مدل فرستنده و گیرنده در دو نقطه مجزا قرار دارند.
پرتو نوری از فرستنده به گیرنده ارسال شده و در صورت کاهش شدت نور به دلیل وجود دود آلارم فعال می‌شود.
بیشتر بخوانید: بررسی استاندارد EN 54-12 در بیم دتکتورها الزامات عملکرد و نصب
بیم دتکتور انعکاسی Reflective Beam Smoke Detector
در این مدل فرستنده و گیرنده در یک واحد قرار دارند و یک بازتابنده Reflector در سمت مقابل نصب می‌شود.
پرتو پس از برخورد به بازتابنده به گیرنده بازمی‌گردد و در صورت کاهش شدت آن هشدار اعلام می‌شود.
بیشتر بخوانید: بررسی جامع بیم دتکتورها بر اساس استاندارد ISO 7240-12
استاندارد ISO 7240-12 و الزامات بیم دتکتورها
معیارهای عملکردی
- بیم دتکتورها باید توانایی تشخیص تغییرات شفافیت هوا را با دقت بالا داشته باشند
- محدوده تشخیص بین 10 تا 100 متر باشد
- قابلیت تنظیم حساسیت دستگاه برای کاهش هشدارهای کاذب
- مقاومت در برابر تغییرات محیطی غیرعادی
شرایط محیطی و محدودیت‌ها
- عدم تأثیرپذیری از نور مستقیم خورشید گرد و غبار رطوبت بالا یا تغییرات دمایی شدید
- عملکرد محدود در محیط‌هایی که دود به صورت یکنواخت منتشر نمی‌شود
- نیاز به کالیبراسیون مکرر در مکان‌هایی با لرزش زیاد یا جریان هوای شدید
بیشتر بخوانید: آشنایی با بیم دتکتورها و نحوه عملکرد آنها طبق استاندارد NFPA 72
الزامات نصب
مکان‌های مناسب نصب شامل انبارها سالن‌های تولید آشیانه‌های هواپیما فرودگاه‌ها و مراکز خرید است
شرایط نصب ایده‌آل شامل ارتفاع نصب بین 4 تا 25 متر حداقل فاصله 0.5 متر از دیوارها و در صورت وجود موانع استفاده از چندین بیم دتکتور مکمل است
بیشتر بخوانید: استاندارد EN 54-12 | نحوه عملکرد، نصب و نگهداری بیم دتکتورها
الزامات نگهداری و آزمون‌های دوره‌ای
- بررسی و کالیبراسیون دوره‌ای برای اطمینان از عملکرد صحیح
- پاک‌سازی فرستنده گیرنده و بازتابنده از گرد و غبار
- بررسی زاویه و تنظیمات نوری و اصلاح آنها در صورت نیاز
- تجهیز دستگاه به سیستم خودآزمایی Self-Testing و تشخیص خرابی Fault Detection
آزمون‌های استاندارد برای بیم دتکتورها بر اساس ISO 7240-12
استاندارد ISO 7240-12 مجموعه‌ای از آزمون‌های عملکردی و محیطی را برای تأیید دقت و قابلیت اطمینان بیم دتکتورها مشخص کرده است برخی از این آزمون‌ها عبارت‌اند از
- آزمون حساسیت به دود بررسی میزان کاهش نور لازم برای فعال شدن هشدار
- آزمون محیطی بررسی عملکرد دستگاه در دمای بالا دمای پایین رطوبت زیاد و شرایط گرد و غبار
- آزمون تأخیر هشدار ارزیابی مدت‌زمان لازم برای فعال شدن هشدار جهت کاهش هشدارهای کاذب
- آزمون مقاومت در برابر نور خارجی بررسی تأثیر نور خورشید و منابع نوری مصنوعی قوی بر عملکرد دتکتور
- آزمون لرزش و ضربه بررسی مقاومت بیم دتکتور در برابر لرزش‌های مکانیکی و ضربات احتمالی
چگونه هشدارهای کاذب بیم دتکتورها را کاهش دهیم
یکی از چالش‌های اصلی بیم دتکتورها کاهش هشدارهای کاذب است این هشدارها ممکن است در اثر عوامل محیطی ناخواسته ایجاد شوند برای جلوگیری از آنها باید از بیم دتکتورهایی با فیلترهای نوری و الگوریتم‌های پردازش هوشمند استفاده کرد.
عوامل ایجاد هشدارهای کاذب شامل نور مستقیم خورشید یا نورهای مصنوعی قوی گرد و غبار و دودهای غیرحریق مانند دود اگزوز ماشین‌آلات صنعتی و حرکت اشیاء در مسیر پرتو دتکتور مانند پرندگان یا وسایل متحرک در انبارها است.
نتیجه‌گیری
استاندارد ISO 7240-12 یک راهنمای جامع برای انتخاب نصب آزمون و نگهداری بیم دتکتورها است رعایت این استاندارد باعث می‌شود که بیم دتکتورها با دقت بالا و حداقل هشدارهای کاذب در شرایط مختلف محیطی عمل کنند.
مزایای رعایت استاندارد ISO 7240-12 شامل بهبود عملکرد سیستم‌های اعلام حریق افزایش ایمنی در ساختمان‌ها و تأسیسات حساس و کاهش هشدارهای کاذب و هزینه‌های نگهداری است.
اگر قصد خرید بیم دتکتور را دارید توجه به این استاندارد برای انتخاب بهترین گزینه امری ضروری است برای اطلاعات بیشتر و مشاوره خرید با کارشناسان ما در اسپین الکتریک تماس بگیرید.
اگر به دنبال خرید بیم دتکتور هستید، همین حالا به فروشگاه اینترنتی اسپین الکتریک مراجعه کنید. ما مجموعه‌ای از بهترین برندهای بیم دتکتور را با مناسب ترین قیمت بیم دتکتور و گارانتی اصالت کالا ارائه می‌دهیم. برای مشاهده مشخصات فنی، مقایسه مدل‌ها و ثبت سفارش آنلاین، همین حالا وارد سایت شوید و با چند کلیک ساده، خریدی مطمئن را تجربه کنید!
